OECD ve Dünya Bankası'nın verilerine göre, Türkiye'nin vergi tahsilatındaki karnesi oldukça kötü bir noktada. Avrupa ile kıyaslandığında Türkiye'nin vergi tahsilat oranının potansiyelinin yüzde 30 altında olduğu tahmin ediliyor. Türkiye'de vergi tahsilatında problem yaşanmasının en önemli nedeni ise; vergi bilincinin eksik olması, vergi aflarının sıklığı ve kayıt dışı ekonominin genişlemesi.
Türkiye Gazetesi'nin haberine göre, Gelişmiş ülkelerde vergi ödemek bir zorunluluk iken aynı zamanda vatandaşlık görevi ve ahlaki sorumluluk ifade ediliyor. OECD'in verilerinden yola çıkıldığında ise Türkiye ekonomisinin yüzde 30'unu kayıt dışı sektör oluşturuyor.
Avrupa'da ve ABD'de vergi ödeme bilinci eğitim sisteminin ilk basamaklarında yer alıyorken aynı zamanda vergi kaçırmaya toplum tarafından olumlu bakılmıyor. Vergisini düzenli ödemeyenler sosyal baskı ile karşılaşıyorken vergi denetimleri yoğun bir şekilde devam ediyor. Düzenli vergi ödenmesi ile beraber devletin kasasında düzenli bir gelir sağlanmış oluyor.
Türkiye'de ise yapılan anketlerde ise vatandaşlarda, "nasıl olsa vergi affı çıkar" düşüncesinin baskın olduğunu gösterdi. Vergi aflarının son dönemde daha sık gündeme gelmesi ile vergi ödeme alışkanlığı zedeleniyor. Vergi affı sonucunda düzenli vergi ödeyen vatandaşların olumsuz etkilendiğini gözler önüne serdi.
OECD ülkeleri ve ABD'de 'vergi affı' diye bir şey yok. Elbette, bazı ülkelerde belirli borç yapılandırmaları ve ödeme kolaylıkları sunulsa da, vergi borçlarının tamamen affedilmesi nadir bir durum.
Uzmanlar, Türkiye’deki sık af uygulamalarının kısa vadede bütçe açığını kapatma yönünde fayda sağlasa da, uzun vadede vergiye uyumu olumsuz etkilediğini aktarıyor. Türkiye’deki kayıt dışı ekonomi oranı ve vergi kaçakçılığı verileri, devletin düzenli gelir elde etmesini zorlaştırıyor. Türkiye, vergi alanında dünya ortalamasının üstünde bir kapsama sahipken, tahsilatta yaşanan aksaklıklar bu potansiyelin tam olarak değerlendirilemediğine işaret ediyor. Uzmanlara göre, Türkiye’nin vergi bilinci oluşturacak eğitim sistemini güçlendirmesi, vergi aflarını sınırlaması ve etkin denetim mekanizmaları geliştirmesi, vergi tahsilat performansını artırmak için kritik adımlar olacak.