BİZE ULAŞIN
İkinci el araç satışlarındaki fahiş fiyatlarla mücadele tam gaz devam ederken; ikinci el otomobillerin satış fiyatının sıfır liste fiyatından yüksek olarak belirlenmesi, yapılan yasal düzenleme ile 1 Ocak 2024'e kadar yasaklanmıştı. Motosiklet piyasası içinde geçerli olan bu karar 15 Temmuz'da yürürlüğe girdi. Ancak bazı internet sitelerinde ikinci el motosikletlerin sıfır fiyatı üstünde satıldığı görüldü.
Motosiklet, Türkiye distribütörü firmanın internet sitesinde 191 bin lirayken aynı modelin ikinci eli ise internet sitelerinde ortalama 240 bin liraya satılıyor. Motosiklet satıcılarına göre sıfır motosikletin olmaması ikinci el fiyatlarının yükselmesine neden oluyor. Sektör temsilcileri İkinci el fiyatlarının düşmesinin, piyasada sıfır motosikletlere kolay ulaşılması ile mümkün olabileceğini söylüyor.
Motosiklet Endüstrisi Derneği (MOTED) Genel Koordinatörü Remzi Öztürk, sıfır motosikletin piyasada olmaması nedeniyle ikinci el motosiklet fiyatlarının yüksek olduğunu belirterek, "2023 yılında pazar yüzde 144,3 oranında büyüdü. Bu önemli bir büyüme oranı. Geçen sene ilk 5 ayda 144 bin motor satılırken bu sene 336 bin motosiklet satıldı. Bu sadece ilk 5 ayın rakamları. Bu yıl sonunda 650-700 bine ulaşacağını tahmin ediyoruz. Tabii ürüne olan bu talebin getirdiği bir 2. elde fiyat yüksekliği var. Bu şikayetler her yerden geliyor. Ancak MOTED üyelerimizin ikinci elde fabrika fiyatının üstünde bir şeyi satmaları zaten söz konusu değil. Bu daha çok bayiden aldığı motosikleti, müşterinin kendisi yüksek fiyatta satmasıyla oluşuyor. Burada tabii önemli olan şu. Bu ürün bulunabilirliği az olduğu için, yani talep çok olduğundan sıfır fiyatın üstünde 2. elde bir fiyat artışına neden oluyor. 2023 yılında fiyatların artmasındaki önemli neden de şu, kurdaki inanılmaz yükseliş. Şimdi bir bayi ürününü birim fiyatı 100 liraya aldıysa, kurdan dolayı bir sonraki ürünü zaten daha zamlı alıyor. Fabrika fiyatından yüksek gibi belki gözüküyor bazı ürünler ama bir sonra alacağı ürünün fiyatı daha yüksek. Dolayısıyla bazı yetkili satıcılar burada alacağı ürünün fiyatı yüksek olduğu sürece satacağı elindeki ürünü de yüksek satabiliyor. Burada bunu devletimiz engellemesi için sıfır fiyatının üstünde ikinci el olmayacağını söylüyor, doğru. MOTED'in etik kuralları gereği bütün firmalar uymak zorunda zaten, uyuyor da. Geçen seneye oranla fiyatlar yüzde 50 oranında artmış durumda neredeyse en az. Böyle düşük markalarda 50 bin liradan yükseldikçe 200 bin liraya kadar giden halk tipi dediğimiz, 125 CC'ye kadar olan ürünlerin fiyatları 50 bin liradan 200 bin liraya kadar değişiklik gösteriyor. Sıfır motor fiyatlarından bahsediyoruz. 2. elde fiyatların yükselmesi bir şikayet değil de yani şöyle sıfır fiyatından yüksek ürün bilgileri bize de geliyor. Bunun önlenmesinin tek şartı, burada üretimle birlikte başlayacak ürün bulunabilirliğinin artmasıyla bu şikayetin de ortadan kalkacağını ön görüyoruz" dedi.
Motosiklet bayisi işletmecisi Emrah Çizmecioğlu, ikinci el motor fiyatlarının sıfır motor fiyatından yüksek olduğunu söyleyerek, "Biz bu konuyla ilgili çok muzdaribiz aslında. Çünkü müşteriler artık mal almaktan ya da gelip burada motor bakmaktan çekiniyorlar. Çünkü biliyorlar ki sıfır fiyatından daha yükseğiz. Yüksek olmasının nedeni biz değiliz. Piyasadaki al satçılar ve herkes bunu bir yatırım aracı olarak görüyor insanlar, kendisi motor alıyor. İşte bir ay bekletip şu fiyata satarım. İki ay bekletirim şu fiyata satarım diye düşündükleri için, biz bu işi yapanlar mağduruz açıkçası. Örnek vereyim mesela; şu motor şu anda bizde 300 bin lira ama dışarıda listesinde 280-290 bin lira. Ama biz bunu takastan aldığımız için ve müşteri de artık piyasayı araştırdığı için fiyatlar yüksek oluyor. Yani yüksek alıp, yüksek satmak bizim suçumuz değil. Aslında müşteri gelince bizimle pazarlık yapıp ve fiyatı kendisi belirlemek istediği için yüksek alıyoruz. Çözümü ülkeye daha çok mal girmesi, dövizin düşmesi ve tüketicinin bilinçli olması başka bir şansımız yok. Bayidekinin yüksek olmasının nedeni döviz kuru ve malın az olması. Onun bir karşılığı var ama ikinci elin yüksek olmasının bir karşılığı yok. Çünkü ikinci elde daha çok mal dönüyor. Şu an sıfır satanın elinde mal yok. İkinci eldeki adam da, 'Bu fiyat yükseldi benim bunu hemen satmam lazım' diyor, satıyor. Yerine mal koyamıyor yine fiyat yükseliyor. Yani bir kısır döngü gibi düşünün bunu. Arz talep meselesi. İkinci elde şu anda daha çok bir talep var; ama fiyatlar yüksek. Yani sıfır motorun olmaması ikinci eli yükseltiyor. Normal biz büyük CC'li motorlara biniyoruz. Ortalama bir motorun fiyatı 400-500 bin liradan başlıyor. 1.5-2 milyona kadar çıkıyor. 600 CC ile bin 800 CC arası. Yani yapılan kanunların motosiklet için de uygulanmasını bizim için uygun olacağını düşünüyorum. Çünkü biz esnaflar artık bitiyoruz. Bizim adımız çıkıyor. Onun için bizim için de bir kanun çıkarsa seviniriz" diye konuştu.
Yeni bir motor aldığını söyleyen Levent İper, "Ben de yeni sıfır bir motor aldım ama ön sipariş verdim. Tabi ana modellerde ön sipariş vermek de mümkün değil. Çünkü hiçbir şekilde sıfır yok. Böyle daha ikinci kalite motosikleti ön sipariş verebiliyorsunuz. Ben motosikletimi ortalama 167 bin lira civarı bir fiyata aldım. Ön sipariş verdim bir ay sonrası için. Motosiklet bir iki güne elime gelecek. Ama daha gelmeden motosikletin şu an ön sipariş bedeli 220 bin lira oldu. Alıp bunu 250-260 bine satanlar var bayi dışında. İşte hemen motosiklet almak isteyene 260 bin lira satıyorlar örneğin. Bu şekilde bir problem var. Tabi bu problemin çözülmesi için sıfır motosikletin ya da sıfır otomobillerin piyasaya gelmesi. Bunun dışında bir çözüm olacağını düşünmüyorum. Zaten kur artışları ile beraber motosiklet ve araba fiyatları da artıyor. Bunun dışında işte dünyada buna etmen olan farklı sebepler de var. Çip krizi gibi ya da sıfır otomobil ve motosikletin olmayışı gibi. Bunun yüzünden ikinci el fiyatları sürekli artıyor. Bir de serbest piyasa, insanlar arttırdıkça zincirleme diğerleri de artıyor. Bu şekilde bir problem var maalesef" ifadelerini kullandı.
(DHA)
