BİZE ULAŞIN
Sosyal güvenlik sistemimiz kadını maddi anlamda korumak adına bir dizi önlem almış durumda. Özellikle eşini kaybeden kadınlar için ister emekli olsunlar, isterlerse de herhangi bir sosyal güvenceleri olmasın 3 maaş hakkı birden tanıyor. Böylelikle, eşlerini kaybeden kadınların en azından maddi anlamda yükleri bir nebze de olsa azalıyor. İşte kadınların 3 maaş almasıyla ilgili detaylar…
Sosyal güvenlik sisteminin kadınlara sağladığı en önemli haklardan biri de anne, baba ve eşin vefatı halinde bağlanan maaştır. Kadınlar, hem babaları hem de eşleri üzerinden belli koşullarda maaş alabiliyor. Özellikle vefat eden eşin hangi sigorta türüne (SSK, Bağkur, Emekli Sandığı) bağlı çalıştığına bakılmadan geride kalan kadın eşe maaş bağlanıyor.
Bu maaşın bağlanabilmesi için memur ya da Bağ-Kur’lu sigortalı eşin Ekim 2008’den sonra vefatı halinde en az 1800 gün prim ödemiş olması gerekiyor. Ekim 2008’den sonra vefat eden sigortalının SSK’lı olması halinde, 5 yıldan beri sigortası bulunması ve 900 gün prim ödemiş olması şartı aranıyor. Bağ-Kur’lu sigortalının Ekim 2008’den önce vefatı halinde 1800 gün prim ödemiş olması yeterli oluyor.
Bu maaş, bazı durumlarda kadın çalışıyorsa veya kendi sigortası nedeniyle emekliyse yine bağlanır. Hiçbir sosyal güvencesi bulunmayan ve yakını olmayan kadınlara da devlet primsiz aylık bağlıyor.
Kendi çalışmasından dolayı SSK emeklisi olarak maaş alırken, vefat eden Bağkur emeklisi kocasının ölümünden sonra dul aylığı alan kadın, Emekli Sandığı’ndan (memurluktan) emekli olmuş babasının vefatından sonra yetim aylığı da alabiliyor. Bu durumda üç maaş bağlanmış oluyor. Dikkat edilirse burada maaşlar ‘üç farklı sigorta sistemine göre’ bağlanıyor.
Anne veya babasını kaybeden bir kız çocuğu, evlenene kadar ve sigortalı bir işe girene kadar yaşı ne olursa olsun ömür boyu yetim aylığı alır. Kız çocuğu evlenirse ya da bir işe girerse aylık kesilir. Boşandığında ya da işten ayrıldığında aylık yeniden bağlanır.
Memur olan veya memur emeklisi olan kız çocuğuna Emekli Sandığı yetim aylığı bağlamaz. Kendisi çalışan ve emekli maaşı olan kız çocuğuna SSK ve Bağkur’dan yetim aylığı bağlanmaz. Ancak Emekli Sandığı’na tabi olmaması şartıyla çalışan veya emekli kız çocuğuna sadece Emekli Sandığı yetim aylığı bağlar.
Dul ve yetim aylığı alabilmek için resmi başvuru şart. Bunun için ölüm aylığı talep belgesi il ve ilçelerde bulunan sigorta müdürlüklerine teslim edilmeli. Vefat eden eş SSK veya Bağkur’lu ise dul emekli eş, maaşın yüzde 50’sini, eş Emekli Sandığı’na tabi (memur) ise maaşın yüzde 75’ini alıyor.
