Bakan Hayati Yazıcı, Türkiye'nin bölgesel ve küresel entegrasyonda merkezi bir rol oynadığını, tüm yolların kavşak noktasında yer aldığını, enerji, ticaret ve ulaştırma ağlarına sahip, stratejik önemi büyük bir ülke olduğunu ifade etti.
Balkanlar, Karadeniz, Akdeniz Havzası, Kafkasya, Orta Asya ve Ortadoğu bölgelerindeki son ekonomik ve politik gelişmelerin Türkiye'nin bölgedeki rolünü ve önemini daha açık biçimde ortaya koyduğunu vurgulayan Bakan Yazıcı, ''Türkiye, sergilediği performans ile son dönemde dünyanın en hızlı büyüme kaydeden ekonomileri içinde yer aldı'' dedi.
Türkiye'nin ekonomik performansını geliştirerek devam ettirmesi ve artan bölgesel ticaret hacmine cevap verebilmesi için rekabetçi ve dinamik bir ulaşım altyapısının oluşturulması konusunun üzerinde önemle durulduğunu anlatan, şunları kaydetti:
''Bu süreç, şüphesiz, hükümetler, ilgili bakanlıklar, üniversiteler ve özel sektör temsilcileri ile kapsamlı bir işbirliğini gerektirmektedir. Bu işbirliği sayesinde, sektörün gerçekleri göz önünde bulundurularak, serbestleşme sürecinin doğru yönetildiği, rekabetçi bir pazar yapısını zorlaştıran giriş engellerinin kaldırıldığı, ekonominin ihtiyaçlarına cevap verebilecek, rekabetçi ve dinamik bir ulaştırma sektörü yaratmaya yönelik ekonomi politikalarına ışık tutmak mümkün olabilecek.''
ORTAK TAŞIMA POLİTİKASI
Yazıcı, Avrupa Birliği kurallarının temelinde ortak bir taşıma politikası izlenmesinin yer aldığına dikkat çekerek, şöyle devam etti:
''Avrupa Birliği'ndeki gelişmelere uyum sağlanması bakımından önemli adımlardan birini Hükümetimiz döneminde kanunlaştırılan 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu oluşturmaktadır. Bu Kanun ile ticaret dünyasının tüm aktörlerinin ihtiyaçlarına, ilgili çevrelerin beklentilerine cevap verecek kurallara yer vermeyi hedefledik. Bu çerçevede taşımada Karayoluyla Yük Taşımacılığı'na ilişkin uluslararası sözleşme olan CMR kuralları egemen kılındı.
Çeşitli taşıma türleri için özel hükümler getirildi. Deniz ticareti reforma tabi tutularak taşıyıcının sorumluluğu, yolcu taşıma gibi konularda yeni düzenlemeler yapıldı. Transit geçişlerle ilgili olarak da mevzuatımızda kolaylaştırma sağlandı. 2006 Haziran'dan itibaren kara sınır kapılarında yoğunluk ve gecikmeleri önlemek amacıyla sadece transit işlemleri yapılmakta ithalat ve ihracata ilişkin gümrük işlemleri ise iç gümrüklerde gerçekleştirilmektedir.''
''Ortak Transit Yönetmeliği''nin 24 Ağustos 2011 tarihinde yürürlüğe girdiğini ve pek çok yenilik ve kolaylık getirdiğini belirten Yazıcı, şunları kaydetti:
''Taşımacılarımız, AB'ye yönelik taşımalarda, belge maliyeti olmaksızın ve alternatiflerine göre daha düşük maliyetle teminat kullanarak transit işlemi gerçekleştirebilecek. TIR Karnesi kullanımı asgari düzeye inecek, bunun yerine daha az maliyetli olan ortak transit rejimi kullanılacak. Ortak transit rejiminde nakliyecimiz, gerek Türk gümrük idarelerinde gerekse AB gümrük geçişlerinde daha az bürokrasi ile karşılaşılacaklar.
Belirli güvenilirlik kriterlerini sağlayan taşımacılar, kapsamlı teminat, teminattan vazgeçme, izinli alıcı ve izinli gönderici gibi kolaylık sağlayıcı uygulamalardan faydalanacak. Gümrük idareleri, ortak transit işleminin her adımını sistem üzerinde izleyecekler. Doğabilecek gümrük vergilerinin tamamı teminat altına alınacak, böylelikle kamu alacağı güvence altına alınmış olacak.''
ULAŞTIRMA SEKTÖRÜNDEKİ KOOPERATİFLER
Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren esnaf ve sanatkarlar ile kooperatifçiliğe ilişkin politikaları, ilke ve hedefleri belirlemek, stratejiler geliştirmek, sonuçları izlemek ve değerlendirmek konusunda da çalışmalar yürütüldüğünü bildirdi.
Türkiye'de 5 bin 487 faal motorlu taşıyıcılar kooperatifi ve bunlara ortak 175 bin esnaf bulunduğunu kaydeden Bakan Yazıcı, yaklaşık 800 bin kişinin geçimini taşımacılık faaliyetiyle sağladığını belirtti.
Ulaştırma sektöründe faaliyet gösteren teşebbüslerin kurumsallaşması ve ülke genelinde faaliyet gösteren teşebbüs sayısının artmasının sorunların çözümü bakımından önemli bir unsur olduğunu anlatan Bakan Yazıcı, ''Bu sektörde faaliyet gösteren bir kısım esnaf ve sanatkarlarımız, faaliyetleri sırasında ihtiyaç duydukları düşük maliyetli kredi desteğine kredi ve kefalet kooperatifleri aracılığıyla sahip oluyor. Ülkemizin bütün illerinde kurulu bulunan bine yakın kredi kefalet kooperatifi aracılığıyla küçük işletmelere esnaf ve sanatkarlara kullandırılan kredi hacmi 30 Eylül 2011'de 5.2 milyar lirayı aşarak rekor bir rakama ulaştı. Ayrıca Halk Bankası tarafından şoför esnafımıza 250 bin lira üst limitli olarak, ticari taşıt ve plaka/hat alımı için de 5 yıl vadeli kredi veriliyor'' bilgisini verdi.
LOJİSTİK ÜSLER
Bakan Yazıcı, lojistik merkezlerin kurulması, geliştirilmesi ve ülke sathında dış ticaret sektörünün ihtiyaçlarının bir merkezde karşılanmasının özellikle önem verdikleri bir konu olduğunu bildirdi.
Lojistik merkezlerin dış ticaret sektörünün taşımacılık, depolama ve eşyanın gümrük işlemlerinin tamamlanması gibi tüm ihtiyaçlarını tek bir fiziki mekanda hızlı ve kolay bir şekilde karşıladığını belirten Bakan Yazıcı, şöyle devam etti:
''Lojistik merkezlerinin kurulması, gümrük denetimine ve iç ticarete konu olan eşya hareketlerinin etkili ve verimli bir şekilde sürdürülmesini sağlayan ve tüm sektörleri rahatlatan, güçlendiren bir uygulama.
Önümüzdeki dönemde lojistik merkezlere ilişkin usul ve esasların tek elden düzenlendiği bir sistemi uygulayacağız. Ankara Lojistik Üssü deneyimini diğer lojistik üslerine de taşıyarak ve geliştirerek ülke çapında yaygınlaştırmayı hedefliyoruz. Üretim maliyetlerinin birbirine yakın değerler arz ettiği bir ortamda, rekabet gücü ve avantajı açısından lojistik hizmetler, stratejik bir rekabet aracı haline geldi.
Artık ülkeler, ürünlerini sattıkları pazarlara erişimi kolaylaştırmak ve taşımacılıktan daha fazla pay alabilmek için tüm taşıma modlarının entegrasyonunu sağlayan intermodal taşımacılık stratejilerine ağırlık vermeye başlamıştır. Türkiye'de de lojistik ve ulaştırma sistemlerinin bütünsel bir biçimde geliştirilmesi ve Türkiye'nin uluslararası ve bölgesel anlamda lojistik üs imkanlarına kavuşturulması için ilgili kurumlarla ortak çalışmalar yapıyoruz. Ülkemizde, halihazırda intermodal taşımacılığın geliştirilmesine yönelik birçok proje yürütülmektedir. Bunlar arasında Kars-Tiflis Projesi, Marmaray Projesi, Mersin Konteyner Limanı Projesi, Çandarlı ve Filyos Limanı Projeleri yer almaktadır.''
KONTEYNER TRAFİĞİ
Yazıcı, son yıllarda malların taşınmasında hız ve kolaylık sağlayan konteyner trafiğinin ciddi oranda artış gösterdiğini bildirdi.
1998-2008 yılları arasında Türkiye'de konteyner harici yükün yıllık ortalamasının yüzde 7 oranında büyüdüğünü, bu oranın konteynerde yüzde 15 olarak gerçekleştiğini belirten Bakan Yazıcı, büyüyen bir ekonomi ve bölgesinde lojistik üs olmayı hedefleyen Türkiye'nin bu hedeflerini gerçekleştirmesi için rekabet gücünü artıracak biçimde lojistik altyapılarının hazırlanması doğrultusunda yatırım planları yapıldığını vurguladı.
REKABET KURUMU SEKTÖREL DÜZENLEYİCİ DEĞİL
Dünya genelinde ulaştırma sektörünün etkinliğini artırmaya yönelik serbestleştirme çalışmaları ve politika değişikliklerinin ülkedeki süreci de etkilediğini belirten Bakan Yazıcı, Rekabet Kurumu'nun rekabeti serbestleştirme sürecinde ve serbestleştirilmiş pazarlardaki yapısal sorunların çözümü konusunda önemli çalışmalar yapacağını bildirdi.
Rekabet Kurumu'nun sektörel bir düzenleyici olmadığını belirten Bakan Hayati Yazıcı, kurumun temel misyonunu şu şekilde sıraladı:
''Ülkemizde rekabet politikasının geliştirilmesine, sektörlerimizin daha rekabetçi bir yapıya kavuşmasına, şirketlerimizin rekabet gücünün artmasına katkı sağlamak.
Şüphesiz, serbestleştirme tamamen kuralsızlaştırma anlamına gelmemektedir. Sektörün ihtiyaçlarına cevap verecek müdahaleleri yaparken, etkin ve rekabetçi bir pazar yapısını da engellememek, hassas dengeyi iyi korumak zorundayız. Kamu varlığı el değiştirirken, daha rekabetçi bir piyasa yapısının oluşturulmasına yönelik bir politika takip edilmesi, uzun dönemde ekonomik verimliliğe katkı sağlamaktadır.
Nihayetinde, rekabetçi şekilde özelleştirilmiş, etkinlik ve verimlilik esaslarına göre regüle edilmiş pazarlarda oluşabilecek rekabetçi sorunlara müdahale edebilmek de bu sürecin son halkasını oluşturmaktadır.''
Bakan Yazıcı, Türk sivil havacılığının son dönemde çok hızlı bir büyüme eğilimine girdiğini, bunun özel hava yolu şirketlerinin rekabete dahil olmaları ile sağlandığını da ifade etti.
(AA)