BİZE ULAŞIN
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in rasyonel politikalara dönüş mesajının ardından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz kararı piyasaların en önemli gündem maddelerinden biri oldu. Merkez Bankası dahil birçok kurum faizler için büyük ölçekli artırım tahmini yaptı. Ekonomistlerin beklentisi şu anda yüzde 8,50 olan faizlerin en az 15 en fazla ise 35’e çıkarması yönünde oluştu. Böylece en düşük artış beklentisi 650 baz puan, en yüksek artış beklentisi ise 2650 baz puan seviyesine yükseldi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 22 Haziran Perşembe günü politika faizini belirlediği aylık Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısını yapacak. PPK ilk kez Merkez Bankası yeni başkanı Hafize Gaye Erkan'ın önderliğinde toplanacak.
Ekonomi Gazetesi’nden Şebnem Turhan’ın haberinde, Merkez Bankası’nın son yıllardaki düşük faiz politikası nedeniyle aylık toplantılarda piyasaların yüksek beklentisinin bulunmadığı ifade edilirken, PPK metinlerinin ise birkaç kelime değişikliği ile yayınlandığı dile getirildi. Hatta Türk Lirası varlıklara karşılık hem dolar hem de euro fiyatları tepkisiz kalıyordu.
Merkez Bankası politika faizinde en son artış Naci Ağbal'ın başkanlığının son döneminde Mart 2021'de yapılmıştı. Mart toplantısında Ağbal başkanlığındaki Para Politikası Kurulu 2 puan artış gerçekleştirmiş ve politika faizini yüzde 17'den yüzde 19'a yükseltmişti. Bu toplantının ardından eski Başkan Naci Ağbal’ın bankadaki görevi sona ermişti.
19 Mart 2021'de başkan olan Şahap Kavcıoğlu döneminde ise politika faizi hiç artırılmadı. 26 ay boyunca politika faizinde indirimler gerçekleştirilirken en son indirim ise Şubat 2023'te 50 baz puan olarak gerçekleştirildi. Mart 2021’ten bu yana ise politika faizinde 1050 baz puanlık faiz indirimi yapıldı.
Bu görüntü yeni ekonomi yönetimiyle birlikte değişti. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in devir teslim töreninde rasyonel politikalara dönüleceğini söylemesi, Merkez Bankası Başkanlığı’na Hafize Gaye Erkan’ın atanması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da Şimşek ile Erkan’ın politikalarını kabullendiğini ifade etmesi Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısı beklentilerinin en üst seviyeye çıkmasına neden oldu.
Kurumların anketlerinde beklenti yüzde 19,5-yüzde 20 seviyesinde değişiyor. En yüksek tahmin verenler arasında bulunan eski TCMB Başkanı Yardımcısı ve Para Politikası Kurulu üyesi Fatih Özatay, faiz artışı tek seferde yapılacaksa yüzde 35’e çıkarılması gerektiğini, üç seferde yapılacak ise de bu toplantıda yüzde 25’e yükseltilerek arkasının geleceğinin vurgulanması gerektiğine işaret etti.
ODTÜ Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Atılım Murat ise perşembe günkü PPK'da politika faizinin yüzde 15'e çıkarılmasını beklediğini söyledi. Murat, faizde yüklü bir artırım öngörmediğini bir anda yükseltilmesinin yüklü faturası olabileceğine işaret ederek bankaların yanı sıra yüklü faiz artışının şirketlerin maliyetini de zorlayacağını vurguladı.
Politika faizinin yüzde 15’e çıkarılmasını ve sözlü yönlendirme yapılmasını beklediğini dile getiren Murat, gelecek yıl yerel seçimlerin olacağını hatırlatarak bu döneme kadar ekonomi politikalarında köklü bir değişiklik beklemediğine dikkat çekti.
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, da kademeli faiz artırımı yapılacağını ilk etapta 15- 20 arası 18 gibi bir noktaya geleceğini düşündüğünü belirtti. Aslanoğlu, “Nihai nokta 30 üzeri olmalı ama ne kadar gidebilir şu anda öngöremiyorum. 25-30 arası bir noktada durabilir. Faiz koridoru uygulamasını da ciddi bir olasılık olarak düşünüyorum” dedi.
