Çalışma süresi ile emekli maaşı tutarında doğru bir orantı olması gerekirken, Türkiye'de bu mantık ters işliyor. 2008'de gelen sosyal güvenlik reformu ile emekli maaşı konusunda yapılan değişikliklerden sonra çalışırken aylık geliri 3 bin liranın altında olan SSK'lı ve Bağ-Kur'lu çalışanlar, emeklilik süreleri dolduktan sonra çalışmaya devam ederlerse emekli maaşları giderek eriyor. Radikal'de konuyla ilgili yer alan yazı şöyle:
Emekli maaşınız azalıyor
Çalışma süresi ile emekli maaşı arasında mantıklı bir ilişki kurmaya çalışsanız çalışma süresi fazla olan kişinin daha fazla emekli maaşı alması gerektiğini düşünürsünüz. Ama ülkemizde mantık ters işliyor.
2008 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformu sonrasında emekli maaşı bağlama kriterlerinde de bazı değişiklikler yapıldı. Bunlardan bir tanesi de aylık bağlama oranıyla ilgiliydi.
Aylık bağlama oranında yapılan değişiklik, 2000 yılından önce SSK’lı veya Bağ-Kur’lu olarak işe başlamış olan ve halen çalışmaya devam eden yaklaşık 8 milyon sigortalının ileride bağlanacak emekli maaşını her gün eritiyor.
Bu 8 milyon sigortalının ortak bir özelliği de ücretlerinin 3.000 TL’nin altında olması. Yani çalıştıkça emekli aylığı düşenler genellikle düşük ücretle (özellikle de asgari ücretle) çalışanlar.
Örneğin asgari ücret üzerinden primi ödenen bir sigortalının emekli maaşı her yıl için yaklaşık 30 TL azalıyor.
Hal böyle olunca emeklilik için prim ödeme gün sayısını doldurup yaşı bekleyen sigortalılar kayıtdışı çalışmayı tercih ediyorlar. Böylece hem gelir elde etmeye devam ediyorlar hem de emekli aylıkları azalmıyor. Bunun yanı sıra kayıtdışı işçi çalıştıran işverenler de kanunen suç işliyor.
Kayıtdışı istihdamla mücadele noktasında ne yapabilirim diye düşünüp duran, farklı farklı projeler üretmeye çalışan SGK, mevzuatındaki bir ucubelik yüzünden milyonlarca kişiyi kayıtdışına itiyor. Halbuki çözüm basit bir kanuni düzenlemeden geçiyor. Aylık bağlama oranının tekrar eski seviyesine yükseltilmesi halinde hem 2000 yılından önce işe başlayanların emekli aylıklarındaki azalma sorunu çözülecek hem de kayıtdışı istihdamda ciddi azalma yaşanacak.
Meclisimiz torba yasa hazırlamada ustalaşmış durumda!.. Zaten ufukta bir torba yasa hazırlığı daha görünüyor. Umarım ki bu yasaya eklenecek bir maddeyle çalışanların söz konusu sorunu çözülür.