Son dakika: EYT'de 'kıdem tazminatı' tartışması! 'Büyük para kazananlar bir anda rahatsız oldu'

Son dakika: EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) düzenlemesi için milyonlarca yaşa takılan vatandaş gün sayarken iş dünyası tarafından yapılan açıklamalar gündeme damga vurdu. Önce TİSK, emekli olup çalışmaya devam edecek çalışanlar için sosyal güvenlik destek primleri nedeniyle işverene teşvik ve kolaylık sağlanması gerektiğini açıkladı. Ardından da geçtiğimiz hafta Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na EYT konusunda endişelerini anlatan bir mektup iletildi.

Art arda yaşanan bu gelişmeler sonrası “EYT’de sonuç ne olacak?” sorusu merak edilirken Sosyal Güvenlik (SGK) Uzmanı Özgür Erdursun’dan çok konuşulacak bir iddia gündeme geldi. EYT kapsamında ve normal şartları yerine getirerek emekli olmayı bekleyen milyonlar maaş ve kıdem tazminatı hesabı yaparken Erdursun, iş dünyasının EYT konusunda hükümete psikolojik baskı yaptığını iddia etti.

“EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI 5.250 TL OLACAK”

Tv100 yayınına katılan uzman isim asgari ücret zammı ve en düşük emekli maaşı için, “Bu asgari ücret Türkiye’ye uygun değildir. Türkiye’de herkes neredeyse asgari ücretli olacak. Yaklaşık 2,5 milyon kişi en düşük emekli aylığı olan 3,500 TL alıyor. O da 1 Ocak itibariyle 5,250 TL’ye çıkacak” ifadelerini kullanırken, “Büyük ihtimal emeklilerin büyük çoğunluğu da en düşük emekli aylığını alacak. Böyle bir çalışma hayatı sistemimiz var. Asgari ücret hep söylediğim gibi meslekte tecrübe kazanma sürecini kapsar. Asgari ücret bölgesel de düşünülebilir ama herkese uygulanacak bir ücret değildir” şeklinde yorumda bulundu.

EYT’YE YAŞ SINIRLAMASI GELECEK Mİ?

“EYT’de sonuç ne olacak? Herkesin bu yönde beklentisi var. Çünkü Sayın Çalışma Bakanı Vedat Bilgin, ‘8 Eylül 1999 öncesi için yasal hakları vereceğiz’ dedikten sonra SSK 5000, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı 7200 ila 9000 prim günü ile emekli olabilecek. Ama yaş konusunda bir sınırlama gelme ihtimali küçük de olsa varsa, EYT’liler buna itiraz etmeliler” diyerek sözlerine devam eden Erdursun TOBB’un Bakanlığa ilettiği ‘endişe mektubu’ için şunları dile getirdi:

KIDEM TAZMİNATI MALİYETİ İŞVEREN VE ÇALIŞANI KARŞI KARŞIYA GETİRDİ

“Şu anda TOBB (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) hükümete mobing uyguluyor ve psikolojik baskıya başladı. Neredeyse ‘EYT yasasını çıkarmayın’ durumundalar. Hatta 8-10 maddelik bir görüş beyan etmişler. Görüşün sonuna ‘EYT’li olacaklar maaşların yarısını TOBB’a bağışlasın’ diye madde koysalar tam olacakmış. İşi oraya kadar getirmişler. Bence EYT’liler de beraber hareket etsinler. Türkiye’de çalışanların cebine 3-5 kuruş para girecek diye büyük para kazananlar bir anda rahatsız oldular. Kıdem tazminatını gündeme getiriyorlar. Türkiye’de şu an çalışanların yüzde 90’ı kıdem tazminatı alamaz. Yüzde 10’u alır. Kıdem tazminatı mesele edilecek bir konu değildir. Ürünün maliyet hesabını yaparken içine kıdem tazminatını da hesaplayarak koyarsınız. Sattığı ürünün kârının içinde kıdem tazminatı da vardır. Bunu da vermek istemiyorlar. Öyleyse fiyatlarda indirim yapın. Üründe, hizmette indirim yapın. O ürünleri, hizmetleri satarken kıdem tazminatı hesabını da koyarak sattınız. Kıdem tazminatı yasal bir hak. EYT ile TOBB’un ne alakası var? Anlamak mümkün değil. ‘Biz 40 yaşındaki personelimizi kaybedeceğiz’ diyorlar ama verdikleri iş ilanlarında 30 yaş altı çalışan arıyorlar.”

TOBB’UN MEKTUBU

TOBB’un Çalışma Bakanlığı’na ilettiği söz konusu mektupta yer alan maddeler ise şöyle:

• 2023 yılında asgari ücret artışına bağlı olarak, emekli olacaklara yapılacak yüklü kıdem tazminatı ödemeleri işletmelerin finans ihtiyacını artıracak.
• EYT yasalaştığında firmalara göre değişmekle birlikte işgücü kaybı ortalama %20 olacak, işletmelerde 45-55 yaş kuşağında en yetkin gruptaki kıdemli ve nitelikli işgücü kaybı ortaya çıkacak.

İlginizi Çekebilir

Kıdem tazminatında asgari ücret 2023 detayı!

Patronlar kıdem tazminatı hesabına düştü!

EYT yasası sonrası yüzde 30 kayıp!

• Sosyal Güvenlik Sistemi açığının azaltılması için önümüzdeki dönemlerde sigorta prim oranlarının yükseltilmesi gündeme gelebilecek.
• Emekli olanların istihdamının devam etmesi durumunda sosyal güvenlik destekleme prim oranı yüksek olduğu için işletmelerin prim yükü artacak.
• Emekli olanların yeniden çalışmaya başlamalarında, kayıt dışı çalışma talepleri sebebiyle kayıt dışı istihdam artacak.
• EYT sebebiyle emekli olacakların işten ayrılması sebebiyle istihdam teşviklerinde kayıplar ortaya çıkabilecek.

OLUMSUZ ETKİLERİN GİDERİLMESİ İÇİN ÖNERİLER

• Uygulama en az 1 yıl işsiz olanlardan başlamalı.
• Kademeli yaş düşürme ve benzeri modellerle, sigortalılık süreleri dikkate alınarak EYT emeklilik tarihleri yıllara yayılmalı.
• EYT sebebiyle emekli olacaklara ödenecek kıdem tazminatları için işletmelere düşük faizli ve uzun vadeli finansman imkânı sağlanmalı.
• Mevcut çalışanlara emeklilik hakkı verilecekse en az 8 haftalık ihbar süresi bildirimi getirilmeli.
• Sigortalılık ve prim gün sayısını tamamlayıp yaşı bekleyenlere kıdem tazminatını bir kez alınmasına yönelik düzenleme yapılmalı. (15 yıl – 3600 gün şartını tamamlayanlar)
• EYT sebebiyle emekli olacakların işten ayrılması sebebiyle istihdam teşviklerinde meydana gelebilecek kayıpların önlenmesi için düzenleme yapılmalı.
• Emekliliğe hak kazanan işçinin çalışmaya devam etmek istemesi durumunda emekli aylığı bağlanması için işyerinden ayrılma zorunluluğu kaldırılmalı.
• Emekliye ayrılanların, işletme ihtiyaçlarından dolayı istihdam edilebilmesi için sosyal güvenlik destekleme prim oranları düşürülmeli.

• Emekli çalışanların prim ödeme gün sayısına bağlı olarak emekli aylıkları artırılarak kayıt dışı çalışma önlenmeli.