'Stevia' şekeri tahtından edecek

Kalorisi bulunmadığı için son dönemde dünyada yapay tatlandırıcıların yerine tercih edilen ve sağlıklı tatlandırıcı olarak anılan stevia, gıda ürünlerinde şekerin yerine kullanılmaya başladı.

Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Hayoğlu, suni tatlandırıcıların kanserojen özellik gösterdiğini, şu andaki araştırmalara göre stevianın böyle bir etkisinin olmadığını belirtti.

Bundan dolayı diğer tatlandırıcılar yerine hem doğal olması hem de sağlıklı olması açısından stevianın ön plana çıktığını dile getiren Hayoğlu, stevianın "0" kalori kabul edildiği için diyet gıdalarda da rahatlıkla kullanılabileceğini aktardı.

Prof. Dr. Hayoğlu, diğer suni tatlandırıcılar gibi bu bitkinin gıdanın tadı üzerine olumsuz bir etkisi bulunmadığını, bu nedenle rahatlıkla kullanılabileceğini dile getirerek, şunları kaydetti:

"Stevia, yavaş yavaş şekerin yerini almaya başladı çünkü tatlandırıcı olarak normal şeker dediğimiz sakkarozun gıdada kullanım amacı bir yapı oluşturmak ve tatlılık vermektir. Çoğunlukla da tatlılık vermek amacıyla kullanılmaktadır fakat buna karşılık kalori oranı var ve yüksek oranda tüketildiği zaman çok fazla kalori alınmasına neden oluyor. Zamanla obeziteye neden oluyor, ayrıca son dönemlerde beyaz şekerin sağlık açısından sakıncaları tartışıldığından, stevianın bu anlamda şekerin yerini alabileceği öngörülüyor."

Hem ekonomi hem sağlık açısından avantajları var

Söz konusu bitkinin tatlılık oranının şekerden çok yüksek olduğunu bildiren Hayoğlu, az miktarda stevia kullanarak, çok miktardaki şekerin verdiği tadın elde edilebildiğini söyledi.

Bunun hem ekonomik hem de sağlık açısından daha büyük avantajlar sağladığını vurgulayan Hayoğlu, "Özellikle tatlıyı seven çocuklar düşünüldüğünde bu ürünün cazibesi daha da artıyor. Diş sağlığı açısından nasıl bir etkisinin olduğunun ise daha iyi araştırılması gerekiyor. Şimdiye kadar bununla ilgili bir sakıncaya rastlanmamış." dedi.

Türkiye'de 20 dekar alanda üretildi

Harran Üniversitesi Tarla Bitkileri Öğretim Üyesi Doç. Dr. Abdülhabip Özel ise Türkiye'de deneme çalışmaları sonucunda yaklaşık 20 dekar alanda stevia bitkisinin yetiştirildiğini, böylece ürünün bölgede yetiştirilmeye elverişli olduğunun görüldüğünü söyledi.

Tropikal iklimi seven stevia bitkisinden yılda 2 ya da 3 kez hasat alınabildiğini belirten Özel, bitkinin yerden 5 santimetre yüksekliğe ulaştıktan sonra gövdesinden kesilerek toplandığını anlattı.

Gövde ve yapraklar temizlendikten sonra yaprakların kurutulduğunu kaydeden Özel, buradaki doğal özün (steviol glikozit) alınıp işlendikten sonra tatlandırıcıya dönüştüğünü aktardı.

Özel, bitkinin işlenmesiyle ilgili Türkiye'de çalışmalar yapıldığını sözlerine ekledi.

Stevia

Paraguay ve Brezilya'da uzun yıllardır tatlandırıcı ve tedavi edici özellikleri nedeniyle kullanılan stevia (şeker otu), Japonya'da da tatlandırıcı ve gıda katkısı olarak kullanılıyor.

Bu bitkinin ayrıca kan şekerini düzenleyici etkileri olduğu kabul edilirken, normal şekerden 250-300 kat daha tatlı olduğu belirtiliyor. Söz konusu bitki Türkiye'de ilk kez 2009'da Antalya'da üretilmeye başlandı.