Türkiye’nin yüzde 5’lik üretimine karşılık yüzde 42 ile zeytinyağı üretiminde İspanya listenin ilk sırasında yer alıyor. Ancak Avrupa’da yaşanan aşırı sıcaklar, kuraklık ve böceklenme sonucu üretim bu sezon beklenenden çok daha düşük oldu.
Uluslararası Zeytin Konseyi'nin raporuna göre, 2022-23 sezonunda global zeytinyağı üretimi, son altı yılın en düşük seviyesine indi ve 670 bin ton azalış gösterdi. Dünya zeytinyağı üretiminde ağırlıklı payı bulunan İspanya'da ise üretim yüzde 50'lik düşüşle 780 bin ton seviyesine geriledi.
Üretim azlığı nedeniyle İspanyol üreticiler, Türkiye, Tunus ve Yunanistan gibi ülkelerden büyük miktarda dökme zeytinyağı tedarik ettiler. Türkiye'de ise geçen sezonki yüksek hasat rağmen, zeytinyağı stokları hızla tüketildi ve İspanyol şirketlerin yoğun alımları sonucunda işletmelerin stoklarında neredeyse zeytinyağı kalmadı. Bu durum, zeytinyağı firmalarını zor duruma düşürdü. Kalan az miktardaki yağın fırsatçılar tarafından yüksek fiyatlara pazarlanması sektörden tepki çekti.
Ticaret Bakanlığı, duruma müdahale etmek adına yurt dışına zeytinyağı satışını yavaşlatmak için, zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent vergi uygulama kararı aldı. Bakanlık bu hamlesiyle, kalan sınırlı miktardaki zeytinyağının yurt dışına satışını engellemeyi ve fiyatların daha da artmasının önüne geçmeyi amaçlıyor.