Yeni vergi düzenlemesi komisyonda kabul edildi

Komisyonun bugünkü toplantısında, teklife üç madde ihdas edildi, değerli konut vergisine ilişkin düzenlemede değişiklik önergesi kabul edildi.

Sağlık alanında Ar-Ge çalışmaları yapan sağlık enstitülerinin finansman ihtiyacının karşılanması amacıyla Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlemesi Hakkında Kanununda yer alan "Dış borcun tahsisi" tanımına Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı da eklendi.

Teklife ihdas edilen başka bir maddeye göre de terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti ve iltisakı yahut bunlarla irtibatı olan ve bu nedenle kamu görevinden çıkarılmış olan kişilerden adli veya idari soruşturma veya kovuşturması devam edenlerin sosyal güvenlik haklarına ilişkin başvuruları hakkında 31 Ekim 2019 tarihine kadar karar alan, bu kararları yerine getiren veya işlem yapmayan kamu görevlilerinin bu karar ve fiilleri nedeniyle hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmayacak.

Konuya ilişkin komisyona bilgi veren SGK temsilcisi, tutuklu olan bazı askerlerin emeklilik işlemlerinde 1,5 yıllık gecikme yaşandığını, bu nedenle 36 suç duyurusunda bulunulduğunu söyledi.

HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, söz konusu düzenlemeyi eleştirerek, "Sayın Bülent Arınç'ın videosunu gördüm. 'Utanıyorum.' dedi. Cumhurbaşkanlığı İstişare Kurulu üyesi. Partinin kurucularından. Vicdana davet ediyorum sizleri. Hiç kimseyi yargı kararıyla kesinleşmedikçe suçlu ilan etmemeliyiz." dedi.

CHP İstanbul Milletvekili Emine Gülizar Emecan da bu maddenin komisyonu mahkeme yerine koyduğunu, bu nedenle kabul edilmesinden rahatsız olduğunu söyledi.

4 AYDA BİR DENETLENECEK

Komisyonda teklife eklenen başka bir maddeyle, Elektrik Piyasası Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile varlıklarına ve 4046 sayılı Kanun kapsamında oluşturulacak kamu üretim şirketlerine ve kamu üretim şirketlerine ait üretim tesislerine, çevre mevzuatına uyuma yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanması amacıyla tanınan süre 31 Aralık 2019'dan 30 Haziran 2020'ye kadar uzatılıyor.

Bu süre zarfında ve önceki dönemlere ilişkin olarak bu gerekçeyle, söz konusu şirketlerde elektrik üretim faaliyeti durdurulamayacak ve çevre mevzuatına uyuma yönelik yatırımların gerçekleştirilmemesi ve çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanmaması halinde idari para cezası uygulanmayacak ancak çevre mevzuatına uyuma yönelik yatırımlara dair yapım sözleşmesi ile iş termin planını 30 Haziran 2020 tarihine kadar Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına sunmayan üretim tesisleri bu haklardan yararlanamayacak.

İş termin planı sunulan üretim tesisleri, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından plana uyum açısından 1 Temmuz 2020 tarihinden itibaren 4 ayda bir denetlenecek.

Her bir denetimde plana uygun olmadığı tespit edilen tesislere Çevre Kanunu'nda yer alan idari para cezaları 20 kat artırılarak uygulanacak.

İş termin planındaki herhangi bir işin yapımının belirtildiği süreye göre bir yıl geciktiğinin tespiti halinde üretim tesisinin faaliyeti durdurulacak.

Bu madde kapsamında verilen idari para cezalarına karşı dava açılması, cezanın tahsil işlemlerini de durduramayacak.

"13 TERMİK SANTRAL VAR"

Konuya ilişkin komisyona bilgi veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan, söz konusu düzenlemeyle iş termin planına uymayan santrallere ağır idari para cezaları getirildiğini söyledi.

Tancan, düzenleme kapsamındaki santrallerin hangi şirketlere ait olduğunun sorulması üzerine de şunları kaydetti:

"13 yerli kömür santralinin toplam kurulu güçleri 9 bin 77 megavat. Bunların 3 tanesinde geçici faaliyet belgesi var. 3'ü 1 Ocak'ta kapanma riskiyle karşı karşıya değil. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, çevre arıtma tesisleri yoksa faaliyetlerini hemen durduruyor. Bu varsa ama kendilerinin belirlediği emisyonları sağlamıyorsa süreler vererek ve para cezalarıyla bu değerleri sağlamasını temin ediyor. Geri kalan 10 santralimizde geçici faaliyet belgesi yok. Bu düzenleme yasalaşmazsa 10 tane santral kapanacak. Bunların toplam kurulu gücü 8.350 megavat. Çoğunluğu burada. Bunların hiç birisi bu yapımla alakalı işe başlamamış durumda da değiller. Değişik aşamalardalar."

Tancan, bu santrallerin 4'ünün Çelikler Holding'e, ikisinin EÜAŞ'a, birinin Ciner Enerji'ye, ikisinin Konya Şeker Enerji'ye, ikisinin Limak ve İçtaş Enerji ortaklığına, ikisinin Bereket Enerji'ye ait olduğunu bildirdi.

Öte yandan, teklifin "değerli konut vergisi"ne ilişkin maddesinde değişikliğe gidildi. Buna göre, 5 milyon liranın üzerinde değeri olan konutlara uygulanacak değerli konut vergisinde taban miktarına 5 milyon lira da dahil edildi.

"DİJİTAL HİZMET VERGİSİ" VE "KONAKLAMA VERGİSİ" ADI ALTINDA YENİ VERGİLER GETİRİLİYOR

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Dijital Hizmet Vergisi, Konaklama Vergisi, Değerli Konut Vergisi, gelir vergisi tarifesine yeni dilim ve oran eklenmesi gibi düzenlemeleri de içeren Dijital Hizmet Vergisi Kanunu İle Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'ne göre, dijital hizmet sağlayıcıları tarafından sunulan her türlü reklam hizmetleri, sesli, görsel veya dijital herhangi bir içeriğin dijital ortamda satışı ile bu içeriklerin dijital ortamda dinlenmesine, izlenmesine, oynanmasına veya elektronik cihazlara kaydedilmesine veya bu cihazlarda kullanılmasına yönelik dijital ortamda sunulan hizmetler ile kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital ortamların sağlanması ve işletilmesi hizmetlerinden elde edilen hasılat, Dijital Hizmet Vergisi'ne tabi olacak.

Bu hizmetlere yönelik dijital ortamda verilecek aracılık hizmetleri de aynı vergiye tabi olacak.

"Dijital ortam", "dijital hizmet sağlayıcıları", "hasılat elde edilmesi", "hizmetin Türkiye'de sunulması", "finansal muhasebe açısından konsolide grup" kavramlarını tanımlayan teklifle, Dijital Hizmet Vergisi'nin mükellefi ile sorumluları da belirleniyor.

Dijital Hizmet Vergisi'nin mükellefi, dijital hizmet sağlayıcıları olacak. Bunların, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu bakımından tam mükellef olup olmaması, dar mükellefiyette söz konusu faaliyetleri Türkiye’de bulunan işyeri veya daimi temsilcileri vasıtasıyla gerçekleştirip gerçekleştirmemesi Dijital Hizmet Vergisi mükellefiyetine tesir etmeyecek. 

Mükellefin Türkiye içinde ikametgahının, işyerinin, kanuni ve iş merkezlerinin bulunmaması halleri ile gerekli görülen diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla vergiye tabi işlemlere taraf olanlar ile işleme ve ödemeye aracılık edenleri verginin ödenmesinden sorumlu tutabilecek.

Teklifle Dijital Hizmet Vergisi'nden muaf olanlar ile bu vergiden istisna tutulan hizmetler de belirleniyor.

Buna göre, ilgili hesap döneminden önceki hesap döneminde, Dijital Hizmet Vergisi'ne tabi hizmetlere ilişkin, Türkiye’den elde edilen hasılatı 20 milyon Türk lirasından veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon avrodan veya muadili yabancı para karşılığı Türk lirasından az olanlar Dijital Hizmet Vergisinden muaf olacak.

Mükellefin, finansal muhasebe açısından konsolide bir grubun üyesi olması halinde, bu hadlerin uygulanmasında grubun verginin konusuna giren hizmetlere ilişkin elde ettiği toplam hasılat dikkate alınacak.

İlgili hesap dönemi içerisinde bu hadlerin her ikisinin de aşılması halinde muafiyet sona erecek ve haddin aşıldığı vergilendirme dönemini takip eden dördüncü vergilendirme döneminden itibaren Dijital Hizmet Vergisi mükellefiyeti başlayacak. Söz konusu hadlerin aşılıp aşılmadığının tespitinde, hesap döneminin üçer aylık dönemlerinin sonu itibarıyla ilgili hesap dönemi içinde elde edilen kümülatif hasılat dikkate alınacak.

Arka arkaya iki hesap dönemi boyunca muafiyete ilişkin hadlerden herhangi birinin altında kalanların vergi muafiyeti, izleyen hesap döneminden itibaren tekrar başlayacak.

Cumhurbaşkanı bu hadleri verginin konusuna giren hizmet türlerine göre ayrı ayrı veya birlikte sıfıra kadar indirmeye veya üç katına kadar artırmaya yetkili olacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, muafiyetin tespiti ve uygulanması amacıyla bildirim ve belgelendirme yükümlülüğü getirmeye ve düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olacak. Bu kapsamda bildirim ve belgelendirme yükümlülüklerini tam ve zamanında doğru olarak yerine getirmeyenlere, yükümlülüklerini yerine getirmeleri için 30 gün ek süre verilecek. Verilen ek süre içerisinde, bildirim ve belgelendirme yükümlülüklerini tam ve zamanında doğru olarak yerine getirmeyenler muafiyetten yararlanamayacak.

Düzenlemeyle Dijital Hizmet Vergisi'nden istisna tutulan hizmetlerde belirleniyor.
Telgraf ve Telefon Kanunu'nun ulusal çapta kamuya açık mobil elektronik haberleşme hizmetleri üzerinden Hazine payı ödenen hizmetler, Bankacılık Kanunu kapsamındaki bazı hizmetler, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun, Ar-Ge merkezlerinde Ar-Ge faaliyetleri neticesinde oluşturulan ürünlerin satışı ile münhasıran bu ürünler üzerinden sunulan hizmetlerden elde edilen hasılat Dijital Hizmet Vergisi'nden istisna olacak ve bu hizmetlerden elde edilen hasılat muafiyete ilişkin hadlerin tespitinde dikkate alınmayacak.

Dijital Hizmet Vergisi'ne ilişkin istisna ve muafiyetler, ancak bu kanuna hüküm eklenmek veya bu kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenlenecek. Diğer kanunlarda yer alan istisna veya muafiyet hükümleri bu vergi bakımından geçersiz olacak.  

"VERGİNİN MATRAHINDAN GİDER, MALİYET VE VERGİ ADI ALTINDA İNDİRİM YAPILMAYACAK"

Dijital Hizmet Vergisi'nin matrahı, ilgili vergilendirme döneminde verginin konusuna giren hizmetler nedeniyle elde edilen hasılat olacak. Hasılatın döviz ile hesaplanması halinde döviz, hasılatın elde edildiği tarihte geçerli olan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk parasına çevrilecek.

Verginin matrahından gider, maliyet ve vergi adı altında indirim yapılmayacak. Dijital Hizmet Vergisi, fatura ve fatura yerine geçen belgelerde ayrıca gösterilmeyecek. Dijital Hizmet Vergisi oranı yüzde 7,5 olacak. Dijital Hizmet Vergisi, matraha oranın uygulanması suretiyle hesaplanacak ve bu şekilde hesaplanan vergiden herhangi bir indirim yapılmayacak.

Cumhurbaşkanı bu oranı, hizmet türleri itibarıyla ayrı ayrı veya birlikte yüzde 1’e kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya yetkili olacak.

VERGİLENDİRME DÖNEMİ

Teklifle, Dijital Hizmet Vergisi'nin vergilendirme dönemi, verginin beyanı, tarhı, ödenmesi gibi uygulamalarda düzenleniyor.

Buna göre, Dijital Hizmet Vergisi'nde vergilendirme dönemi, takvim yılının birer aylık dönemleri olacak. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı, hizmet türlerine ve mükelleflerin faaliyet hacimlerine göre birer aylık vergilendirme dönemi yerine üçer aylık vergilendirme dönemi tespit etmeye yetkili kılınıyor.

Dijital Hizmet Vergisi, mükellefin beyanı üzerine tarih olunacak.

Mükellefler ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar, dijital hizmet vergisi beyannamelerini, vergilendirme dönemini takip eden ayın sonuna kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlü olacak.

Dijital Hizmet Vergisi, mükellef veya vergi sorumlusu olan gerçek veya tüzel kişi adına tarh olunurken, adi ortaklıklarda, verginin ödenmesinden müteselsilsen sorumlu olmak üzere, ortaklardan herhangi biri adına tarhiyat yapılacak. Beyanname vermek mecburiyetinde olan mükellefler ile vergi kesmekle sorumlu tutulanlar, bir vergilendirme dönemine ait Dijital Hizmet Vergisi'ni beyanname verme süresi içinde ödeyecek.

Dijital Hizmet Vergisi mükelleflerince ödenen dijital hizmet vergisi, bu mükellefler tarafından gelir ve kurumlar vergisine esas safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebilecek.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, dijital hizmet vergisi beyannamesinin ve eklerinin şekil ve muhtevasını belirlemeye, faaliyetin gereğini göz önünde tutarak mükellefin müracaatı üzerine veya resen tarh yerini tayin etmeye, mükellef veya vergi sorumlularına sadece vergiye tabi hizmetlerin sunulduğu dönemler için beyanname verdirmeye, verginin beyan ve ödeme zamanı ile tahsiline ilişkin usul ve esasları belirlemeye, bildirim ve belgelendirme yükümlülüğü getirmeye ve buna ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olacak.

VERGİ GÜVENLİĞİ

Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergilere ilişkin beyanname verme ve ödeme yükümlülüklerini süresinde yerine getirmeyen bu kanun kapsamındaki dijital hizmet sağlayıcılarına veya Türkiye’deki yetkili temsilcisine, yükümlülüklerin yerine getirilmesi için Dijital Hizmet Vergisi'ni tarha yetkili vergi dairesi tarafından internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler kullanılarak Vergi Usul Kanunu'nda sayılan tebligat yöntemleri, elektronik posta veya diğer tüm iletişim araçları ile ihtarda bulunulabilecek ve bu durum Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinde ilan edilecek.

İlandan itibaren 30 gün içinde bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde, dijital hizmet sağlayıcılarının sunmuş oldukları hizmetlere erişimin, bu yükümlülükler yerine getirilinceye kadar engellenmesine Hazine ve Maliye Bakanlığınca karar verilecek ve bu karar erişim sağlayıcılarına bildirilmek üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna gönderilecek. Engelleme kararlarının gereği bildirimden itibaren 24 saat içinde erişim sağlayıcıları tarafından yerine getirilecek. Usul ve esaslar, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının görüşü alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenecek.

Düzenlemeyle kambiyo muamelelerine ilişkin banka ve sigorta muameleleri vergisinin oranı binde birden, binde ikiye çıkarılıyor. Cumhurbaşkanı, kambiyo muamelelerinde on katına, vergiye tabi diğer muamelelerde ise kanuni seviyesine kadar artırmaya yetkili olacak.

KONAKLAMA VERGİSİ

Teklifle, "Konaklama Vergisi" adı altında yeni bir vergi getiriliyor.

Otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart hotel, misafirhane ve kamping gibi ma tesisleri ile dağ ve yayla evi gibi kırsal turizm tesislerinde verilen geceleme hizmeti konaklama vergisine tabi olacak.

Vergiyi doğuran olay, bu hizmetlerin sunulmasıyla meydana gelecek.

Geceleme hizmetinin sağlıklı yaşam tesisleri, eğlence merkezleri gibi tesislerin bünyesinde sunulması, vergilendirmeye etki etmeyecek.
Konaklama vergisi, konaklama tesisinin türü esas alınarak tesisin türüne göre ve kişi başına gecelik olarak hesaplanacak.

Buna göre, kişi başına gecelik konaklama vergisi 5 yıldızlı otel ve tatil köyleri için 18 lira, 4 yıldızlı otel ve tatil köyleri için 12 lira, 3 yıldızlı oteller ve belediye belgeli konaklama tesisleri için 9 lira, 2 ve bir yıldızlı oteller, pansiyon, motel, apart otel ve kampingler için 6 lira, butik oteller ve özel konaklama tesisleri için 18 lira olacak.

12 yaşından küçük çocuklara verilen geceleme hizmetleri bu vergiden istisna olacak.

Ayrıca, öğrenci yurtları, pansiyonları ve kamplarında öğrencilere verilen geceleme hizmetleri ile karşılıklı olmak kaydıyla yabancı devletlerin Türkiye'deki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları ve bunların diplomatik haklara sahip mensupları ile uluslararası anlaşmalar gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlar ve mensuplarına verilen geceleme hizmetleri, vergiden müstesna tutulacak.

HAKEMLERE VERGİ

Eser sahiplerine tanınan serbest meslek kazançlarında istisna tutarı 500 bin lirayla sınırlı tutulacak.

Spor hakemlerine ödenen ücretlerin gelir vergisinden istisna tutulmasına ilişkin düzenleme, basketbol ve voleybol dallarının en üst liglerinde görev alanlar hariç, amatör spor yarışmalarını yöneten hakemlerle sınırlandırılıyor.

Düzenlemeye göre, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5 bin 500 liraya kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve Katma Değer Vergisi toplamının en fazla 115 bin liraya kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilecek.

Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135 bin lirayı, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde, amortismana tabi tutarı 250 bin lirayı aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı, gider yazılabilecek. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınacak.

Gelir vergisi tarifesine yeni dilim eklenerek üst dilim yüzde 35'ten yüzde 40'a çıkarılacak. Böylece 500 bin lira ve üzerinde kazanç elde edenler yüzde 40 oranında gelir vergisi verecek.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'ne göre, ticari kazanç ve serbest meslek kazancının tespitinde, binek otomobillere ilişkin gider kısıtlamaları getirilecek.

Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135 bin lirayı aşan otomobiller için ayrılan amortismanın en fazla bu tutara isabet eden kısmı gider yazılabilecek.

Vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde de amortismana tabi tutarı 250 bin lirayı aşan binek otomobilin en fazla bu tutara isabet eden kısmı gider olarak baz alınabilecek.

Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınacak.

Teklifle, binek otomobillerine ilişkin giderlerin en fazla yüzde 70'i ve kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5 bin 500 liraya kadarlık kısmıyla binek otomobillerin iktisabında ödenen Özel Tüketim Vergisi ve Katma Değer Vergisi toplamının en fazla 115 bin liraya kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilecek.

Beyannameli mükellefiyetin artırılması, yüksek gelir gruplarından daha fazla vergi alınması amacıyla düzenleme yapılacak.

Bu kapsamda tevkif suretiyle vergilendirilen ücret tutarları ve bu tutarlar üzerinden tevkif edilen vergilerin, yıllık beyanname sayesinde matrah ve sair unsurlarının kontrolünün sağlanması amaçlanıyor. Böylece tek veya birden fazla işverenden tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret geliri elde eden mükelleflerin, bu gelirleri toplamının, 500 bin lirayı aşması halinde ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan etmesi esası getirilecek.

GELİR VERGİSİ TARİFESİNE YENİ DİLİM

Teklifle, gelir vergisi tarifesine yeni dilim eklenerek üst dilim yüzde 35'ten yüzde 40'a çıkarılacak. Böylece 500 bin lira ve üzerinde kazanç elde edenler yüzde 40 oranında gelir vergisi verecek.

Mevcut tarifenin ilk 4 dilimi korunmak suretiyle 500 bin liraya kadar gelir elde eden grupların vergi yüklerinde herhangi bir değişiklik yapılmayacak.

Yabancı para cinsinde ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan getiriler ile döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen gelirler üzerinden yapılacak vergi kesintisi nispetlerini ayrı ayrı veya birlikte bir katına kadar artırma veya kanuni oranına kadar indirme konusunda Cumhurbaşkanı'na yetki verilecek.

Lig usulüne tabi spor dallarında en üst liglerde faaliyette bulunan sporculara uygulanan gelir vergisi kesinti oranı, yüzde 15'ten yüzde 20'ye çıkarılacak.

Mevcutta sözleşmesi bulunan sporcular için, bu sözleşmenin bitimine kadar gelir vergisi kesintisi yüzde 15 olarak uygulanacak. 31 Ekim 2019 tarihi itibarıyla yapılan sözleşmelerde kesinti yüzde 20 olarak uygulanacak.

Sporculara yönelik ücret ve ücret sayılan ödemelerden yapılacak gelir vergisi kesinti oranlarının uygulanma süresi 31 Aralık 2019'dan 31 Aralık 2023'e uzatılacak.

Sporcuların ücret gelirleri toplamı 500 bin lirayı aşması halinde bu gelirler yıllık beyannameyle bildirilecek. Bu durumda kesilen vergilerin, hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebilmesi için işverence vergi dairesine ödenmiş olması şartı getirilecek.

Teklifle, 2019 yılı ücret gelirlerine, bu yıla ilişkin 2020'de verilecek gelir vergisi beyannameleri dahil, yapılan değişiklik öncesi mevcut tarife uygulanacak. 1 Ocak 2020'den itibaren elde edilen ücret gelirleri ise yeni tarifenin Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre 2019 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmış haliyle uygulanacak.

SAHTE BELGEYLE MÜCADELE

Teklifle, sahte belge düzenleme ve kullanma fiilleriyle etkin bir şekilde mücadele edilmesi, vergiye uyum seviyesinin yükseltilmesi ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin etkinliğinin artırılması amacıyla düzenleme yapılacak.

Mükellefiyet süresi, aktif ve öz sermaye büyüklüğü, ödenen vergi tutarı, çalışan sayısı, vergisel yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği gibi hususlar dikkate alınarak, mükelleflerin vergisel uyum seviyelerine yönelik Hazine ve Maliye Bakanlığınca yapılan analiz ve değerlendirme çalışmaları sonucunda sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğu tespit edilen mükellefler, vergi incelemesine sevk edilecek ve bunlar nezdinde yoklama yapılacak.

Yoklamanın ardından Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen esaslar çerçevesinde vergi dairesinin mükellefin sahte belge düzenleme riskinin yüksek olduğuna ilişkin görüşü ve ilgisine göre vergi dairesi başkanı veya defterdarın onayıyla mükellefiyet kaydı terkin edilecek ve bu durum mükellefe tebliğ edilecek.

Vergi Usul Kanunu kapsamında "izaha davet edilenler"in izahta bulunma süreleri, beyanname verme ve ödeme süreleri 15 günden 30 güne çıkarılacak. Ayrıca kullanılan sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge tutarı, bir takvim yılında 100 bin lirayı geçmeyen veya bu tutarı geçse bile ilgili yıldaki toplam mal ve hizmet alışlarının yüzde 5'ini aşmayan mükelleflere ziyaa uğratılan vergi üzerinden yüzde 20 oranında vergi ziyaı cezası kesilecek.

VERGİ CEZALARINDA İNDİRİM

Teklifle, Vergi Usul Kanunu'nun, vergi cezalarında indirimi düzenleyen maddesinde değişiklik yapılacak. Vergi ziyaı cezalarında ilk kez işlenip işlenmediğine bakılmaksızın indirim oranı yüzde 50 olarak belirlenecek. Düzenlemeye göre uzlaşmanın vaki olması halinde ödenecek vergi ziyaı cezası için yüzde 25 indirimden yararlanılmasına imkan sağlanacak.

Düzenlemeyle, idareyle mükelleflerin vergiler ve cezalarla ilgili her aşamada anlaşabilmesi, vergi ihtilaflarının süratle çözümlenebilmesi ve yargı mercilerinin iş yüklerinin azaltılması amacıyla Vergi Usul Kanunu'nda "Kanun yolundan vazgeçme" başlığıyla yeniden düzenleme yapılacak.

Bu kapsamda, yargılama aşamasında mükelleflerin istinaf veya temyiz yolundan vazgeçmeleri halinde verilen karara göre, dava konusu edilen verginin veya cezanın bir kısmı ya da tamamından vazgeçilmesi ve idarece de ihtilafların sürdürülmemesi yönünde düzenleme yapılıyor. Bu şekilde tahakkuk eden vergi ve cezaların, vadesi geçirilmeksizin gecikme faiziyle ödenmesi halinde ayrıca indirim yapılacak.

Vergi Usul Kanunu kapsamında sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinin işlenmiş olabileceğine dair hakkında ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükelleflerin, süresinde beyanname vermeleri durumunda kesilen yüzde 20 oranındaki vergi ziyaı cezası, uzlaşma kapsamı dışında tutulacak.

Değeri 5 milyon TL ve üzerinde olan mesken nitelikli taşınmazlar "değerli konut vergisi"ne tabi olacak.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'ne göre, tapu harçlarında, emlak vergisi değerinin yanı sıra ilgili mevzuatın verdiği yetkiye istinaden Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce belirlenmiş bir değer bulunması durumunda, bu değerden az olmamak üzere gerçek devir ve iktisap bedeli alınacak.

Gayrimenkullerin tapuda satış yoluyla devri işlemine ilişkin tapu harcı oranını, gayrimenkullerin harca esas alım satım bedellerine göre farklılaştırmaya yönelik Cumhurbaşkanı'na yetki veriliyor.

İstisna tutarını aşan mesken nitelikli taşınmazlar, ilgilileri tarafından ulaşılabilecek şekilde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün internet sitesinde ilan edilecek ve ilgilisine ayrıca tebliğ edilecek. Tebliğ tarihinden itibaren 15'inci günün sonuna kadar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne itiraz edilmeyen mesken nitelikli taşınmazın değeri kesinleşecek. Süresinde yapılan itirazlar 15 gün içinde değerlendirilerek sonuçlandırılacak ve kesinleşen değer aynı usulle ilan ve ilgilisine tebliğ edilecek.
Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri 5 milyon ile 7,5 milyon TL arasında olanlar binde 3; 7,5 milyon TL ile 10 bin TL arasında olanlar binde 6; 10 milyon TL'yi aşanlar da binde 10 oranında vergilendirilecek.

Değerli konut vergisini, mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler ödeyecek.
Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olacak. Elbirliği mülkiyette malikler, vergiden müteselsilen sorumlu olacak.

MUAFİYET

Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin ve üniversitelerin maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar, Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olan kişilerden, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup 18 yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar, yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar ile esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar düzenlemeden muaf tutulacak.

ANONİM ORTAKLIKLARDAKİ PAY SATIŞLARI

Sporcuların ücretleri üzerinden kesilen ve ödenen gelir vergisinin spor kulüplerine iadesine yönelik uygulama yürürlükten kaldırılıyor.

Sermaye Piyasasının Teşviki, Sermayenin Tabana Yaygınlaştırılması ve Ekonomiyi Düzenlemede Alınacak Tedbirler ile Kurumlar Vergisi Kanunu, Vergi Usul Kanunu ve Bankalar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun'a geçici madde ekleniyor.
Buna göre, 31 Aralık 2014 tarihine kadar, pay sahibi sayısı nedeniyle payları halka arz olunmuş sayılan ve payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar tarafından doğrudan veya dolaylı olarak nominal ya da primli değer üzerinden pay veya pay adı altında satışı yapılmış olan her türlü araç, Sermaye Piyasası Kanunu'nun kaydileştirmeye ilişkin şartlarına tabi olmaksızın mülga Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanunu kapsamında pay addolunacak. Bu ortaklıklara yapılan ödemeler pay karşılığı yapılmış kabul edilecek ve ortaklık ilişkisi kurulmuş sayılacak. Bu payların kaydileştirilmemiş olması, ortaklık haklarına halel getirmeyeceği gibi ortaklık ilişkisinin kurulmadığı da iddia edilemeyecek.

Bu kapsamında kurulmuş olan ortaklık ilişkileri hakkında; geçerli bir ortaklık ilişkisi bulunmadığı veya primli pay satışı yapıldığı ileri sürülerek sebepsiz zenginleşme, haksız fiil, sözleşme öncesi görüşmelere aykırılık veya sözleşmeye aykırılık nedenlerine dayalı olarak açılan ve kanun yolu incelemesindekiler dahil görülmekte olan menfi tespit, tazminat veya alacak davalarında, karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilecek ve yargılama gideri ile maktu vekalet ücreti ortaklık üzerinde bırakılacak.

YERSİZ ÖDEMELER TERKİN EDİLECEK

Tarımsal ürünlerle ilgili olmak üzere, üretimin yetersiz olması nedeniyle ürün fiyatlarında meydana gelebilecek olağanüstü dalgalanmaların önlenmesi veya ürünlerde fiyat istikrarının sağlanması amacıyla ilgili bakanın onayı ve Toprak Mahsulleri Ofisi Yönetim Kurulunun görevlendirmesi ile Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğünün ithalat yoluyla yapacağı tarımsal ürün alınılan ile buna ilişkin hizmet alanları Kamu İhale Kanunu kapsamı dışına çıkarılıyor.

Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğünün idareler adına gerçekleştireceği taşıt alımı, taşıt kiralama, akaryakıt alımı ile ilaç, tıbbi malzeme ve tıbbi cihaz alanlarında; ortak kamu ihtiyaçlarının toplulaştırılması suretiyle azami ölçüde fiyat avantajının sağlanması amacıyla, Kamu İhale Kanunu'nda yer alan parasal limit uygulanmayacak.
Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'a "net borç kullanımı tutarı 2019 yılı için 1 Ocak 2019 tarihinden geçerli olmak üzere, Bakan ve Cumhurbaşkanı tarafından artırılan net borç kullanım tutarına 70 milyar Türk lirası ilave edilerek uygulanır." geçici maddesi ekleniyor.

Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun, kanunla yapılması zorunlu olan hususları, bir maddeyle Sigortacılık Kanunu'na ekleniyor.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na eklenen geçici madde ile şehit yakınları ve gaziler ile başarılı sporculara bağlanan aylıklar kapsamında yapılan yersiz ödemelerden doğan borçlar terkin edilecek.

VERGİ MÜFETTİŞLİĞİ DÜZENLEMESİ

Vergi müfettişleri, en az 4 yıllık yükseköğretim veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri ile yönetmelikle belirlenen yükseköğretim kurumlarından veya bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yükseköğretim kurumlarından mezun olup, sınavın yapıldığı tarih itibarıyla 35 yaşını doldurmamış olan ve yapılacak özel yarışma sınavını kazananlar arasından, Bakan onayı ile mesleğe vergi müfettiş yardımcısı olarak atanacak.

Vergi müfettiş yardımcıları, fiilen 3 yıl çalışmak ve yardımcılık döneminde performans değerlendirmesine göre başarılı olmak şartıyla yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazanacak.

Yapılacak yeterlik sınavında başarılı sayılabilmek için yeterlik sınavında alınan puanın 100 puan üzerinden en az 65 olması gerekecek. Yeterlik sınavında başarılı olanlar vergi müfettişi olarak atanacak. Yeterlik sınavında başarılı olamayanlar ise derecelerine uygun memur kadrolarına atanacak.

Yardımcılık dönemi dahil vergi müfettişi olarak en az 10 yıl çalışan ve vergi müfettişliğine atanma tarihi sonrasında en az 6 yıl performans değerlendirmesinde başarılı olanlar, vergi başmüfettişi kadrolarına atanacak. (AA)