BİZE ULAŞIN
Gıda fiyatlarında kartel yaptıkları gerekçesiyle geçtiğimiz aylarda 2,7 milyar liralık rekor ceza kesilen zincir marketler ikinci bir soruşturma ile karşı karşıya kaldı. Rekabet Kurumu Başkanı Birol Küle marketlere yönelik denetimler sürerken yeni delillerin ortaya çıkmasıyla ilkinden daha büyük ikinci bir soruşturmanın ilerlediğini ifade ederek, bu soruşturmada kartel ve yeniden fiyat belirleme iddialarının olduğunu söyledi. Küle ayrıca üç büyük zincir marketin uzlaşma başvurularını ise reddettiklerini açıkladı.
Zincir marketlere soruşturmada hangi aşamada olduklarını belirten Küle Dünya Gazetesi’ne verdiği mülakatta, “Bizim uykumuzu kaçıran bir durum. Bütün dünyada emtia fiyatları artıyor, gelişmiş ülkeler dahi enflasyonla karşı karşıya kaldılar. Biz Rekabet Kurumu çalışanları, rekabet savunucuları, uzmanları olarak şuna bakıyoruz: Maliyet enflasyonu, talep kaynaklı enflasyon olabilir ama fiyat artışının tamamı mı maliyet ve talepten kaynaklanıyor, yoksa bunun içinde rekabet ihlalinden kaynaklı kısım var mı ve ne kadar?” ifadelerini kullandı.
Hammaddede de rekabet ihlali sayılabilecek artışlar yaşandığının altını çizen Küle, “Şu anda gıdada ve hızlı tüketim maddelerinde çok belirgin ama sadece o da değil. Diğer yarı mamul ve hammaddelerde de var. Çimento, demir, diğer sektörler. Mobilya sektörünün hammaddesini oluşturan sunta-ağaç ürünlerinde var. Rekabet Kurumu burada enflasyonun içinde kendisine ait olan payı minimize etmek zorunda. Bu sorumlulukla çalışıyoruz” dedi.
Zincir marketlerine ilişkin ikinci soruşturmanın ilkinden daha büyük olduğunu ve üç büyük şirketin uzlaşmayı reddettiğini söyleyen Küle şunları dile getirdi:
“Aslında pandeminin başlarında 2020 Ocak ayı gibi fiyatlardaki hareketliliği gördük ve zincir market incelemelerine başladık ama inceleme uzun sürdü çünkü kabul edersiniz ki müthiş bir büyüklük, çok veri var. Biz sadece 5 büyük zincir marketle başlamamıştık. Burada belirteyim, bizde karşı incelemeler de başladı. Henüz gizliliği olan bir incelemede delillere ulaştık, o deliller bizi başka sektöre götürdü, daha büyük bir tablo ortaya çıktı.Perakende sektöründe birinci soruşturmamız, -gerekçeli kararını da açıkladık- bence çok önemli bir rekabet savunuculuğu. Daha önce biz kartellerde firmaların birbiriyle ilişkisine bakıyorduk şimdi gördük ki; doğrudan birbirleriyle ilişki kurmadan, bir aracı vasıtasıyla iletişim kurabiliyor. Düşünün bu fiyat geçişlerini, promosyon türlerini, zamanlarını, kampanya zamanlarını, indirim zamanlarını birbirleriyle iletişim olmadan, münferiden yapsalar, inanın tüketiciye çok büyük faydası olur.
Devam eden ikinci soruşturma birinci soruşturmadan daha önemli, Nisanda raporu bitecek. Orada 15 büyük tedarikçi, çok büyük şirketler var. Hatta üç büyük şirket uzlaşma için geldiler ama uzlaşmalarını kabul etmedik. Meclisimizin yasa gerekçesi çok açık; O yasanın ruhuna uygun başvuru yapmadılar, biz de ‘uzlaşma talebinizi reddediyoruz’ dedik. İkinci süren soruşturma çok daha kapsamlı, orada hem yeniden satış fiyatlarını belirleme ihlali, hem de kartel iddiaları var. Tabii bunlar soruşturma heyetinin yaptığı raporlama ve iddiadır.”
