BİZE ULAŞIN
Bir konut veya bir iş yeri kiralama ilanlarına bakıldığında depozito diye bir kavram karşımıza çıkmaktadır. Bu kavram özellikle kira sözleşmelerinde çok yaygın olarak kullanılır. Güvence bedeli olarak da tabir edilen bu kavram, özellikle mülkü kiralayan açısından büyük önem taşır. Ancak kiralayan kişi için herhangi bir ekonomik yarar sağlamaz. Bu kira depozito tutarının sonrasında geri alınıp alınmadığı ise kiralayan açısından önemli bir konudur.
Depozito kavramı sıklıkla emlak sektöründe kullanılan sözcüklerden biridir. Bu bağlamda depozito ne demek konusunu detaylı olarak ele almak mümkündür. Güvence bedeli olarak da ifade edilebilen bu kavram, gerek iş yeri gerekse ev kiralama esnasında kiraya veren kişinin herhangi bir olası maddi zarara karşı diğer taraftan aldığı belli bir tutardır. Bu alınan güvence bedelinin kiralayan için ekonomik açıdan herhangi bir çıkarı yoktur.
Kiralayan kişi ile ev sahibi arasında bazı önemli evraklar imzalanmaktadır. Bu evrakların başında da kira sözleşmesi gelmektedir. Bu sözleşme içerisinde depozito kavramı da bulunmaktadır. Herhangi bir ev veya iş yeri kiralandığında bu yerlerin maddi zarar içeren durumlara düşmemesi kiralayan açısından son derece önemli bir konudur. Maddi kayıp yaşanmaması adına kiralayan bireyden belli bir tutar güvence bedeli istenmektedir. Depozito olarak bilinen bu bedel, mülkü kiraya veren için önemlidir.
İnsanlar ihtiyaçlarına yönelik ya ev ya da iş yeri kiralama hakkına sahiptir. Bu kiralama esnasında kiraya veren kişi, karşı taraftan kira bedelini alacağına dair bir teminat ister. Bu teminat depozito yani güvence bedeli olarak tabir edilir. Depozito genellikle kiralama işlemlerinde daha önceden alınan değerli bir belgedir. Bu belge aynı zamanda belirli bir para tutarını da içermektedir. Güvence bedeli kira sözleşmelerinde de yazılı olarak yer almaktadır.
Herhangi bir iş yerini veya konutu kiralayan kişi, bu kiraladığı yerden ayrılırken, çok önceden kiralayan kişiye verdiği kira depozitosunu geri alma hakkına sahiptir. Fakat bazı durumlarda ev sahibi kişiler, bu bedeli karşı tarafa ödemede bazı problemler çıkarabilmektedir. Ayrıca enflasyonda yaşanan dalgalanmalar nedeni ile kira depozitosu değer kaybı durumu da ortaya çıkabilmektedir. Eğer kiralayan kişi, kiraladığı mülke herhangi bir zarar vermemişse kiralayan kişiden bu güvence bedelini geri alabilmektedir.
Yasalar gereği kiracının kiralayan kişiye önceden verdiği teminat bedelini kiraladığı konuttan çıkarken alma hakkı vardır. Bu noktada kiracı evden çıkarken depozitoyu nasıl alır konusu gündeme gelmektedir. Türk Borçlar Yasası’na göre güvence bedeli geri ödenirken 3 aylık kira tutarı baz alınmaktadır. Güvence bedelinin kiracıya geri ödenmesi için bazı koşulların da yerine getirilmiş olması gerekir. Bu koşullar genel itibariyle şu şekildedir:
Kira sözleşmelerinde ortaya çıkan ev depozito konusu ile ilgili bilgiler Türk Borçlar Yasası’nın 342. maddesinde detaylı olarak yer alır. Kira sözleşmesi içerisinde yer alan maddelerde güvence bedeli de yazılı olarak bulunur. Bazı hâllerde kiracı olan kişiler bu depozito tutarını geri alamayabilir. Bu haller içerisinde kiralayan kişinin kiraladığı yere ciddi zararlar vermiş olması, aidat vb. giderleri ödememiş olması gibi hâller sayılabilir.
