Akdeniz'de dengeleri değiştirecek doğalgaz keşfi

MUHSİN BARIŞ TİRYAKİOĞLU - Mısır açıklarında çalışmalar yürüten enerji şirketleri tarafından dünyanın en büyük doğalgaz sahalarından birinin keşfedildiği ve Mısır hükümetinin söz konusu keşfi duyurmaya hazırlandığı bildirildi.

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, İtalyan Eni şirketinin işletmeciliğini yürüttüğü Mısır'ın Akdeniz açıklarındaki Noor sahasında, yaklaşık 2 trilyon 550 milyar metreküplük doğalgaz keşfi gerçekleştirildi.

Bugüne kadar Akdeniz'de keşfedilen tüm doğalgaz sahalarının toplamından daha fazla rezerve sahip olduğu hesaplanan Noor sahasındaki rezervin, resmi olarak açıklanmasının ardından dünyanın en büyük 10 doğalgaz sahası listesine girmesi bekleniyor.

Noor sahası, Eni şirketinin 2015'te 850 milyar metreküp ile Akdeniz'deki en büyük doğalgaz keşfini yaptığı Zohr sahası ile aynı blokta bulunuyor. Shorouk adı verilen blokun işletmeciliğini İtalyan Eni şirketi yapıyor.

- İsrailli şirketlerin hisseleri düştü

Söz konusu keşfe ilişkin gelişmelerin Tel Aviv borsasında duyulmasının ardından İsrail açıklarındaki doğalgaz arama çalışmaları yürüten şirketlerin hisseleri düşüşe geçti. Delek Group hisseleri yüzde 3,42, Delek Drilling yüzde 4,46, Isramco yüzde 3,63, ve Ratio Oil Exploration yüzde 4,70'lik kayıp yaşadı.

İsrail'in Leviathan ve Tamar sahalarında çalışmalar yürüten bu şirketler şubat ayında Mısır'a doğalgaz satmak üzere 15 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladıklarını açıklamışlardı.

Söz konusu anlaşmayı AA'ya değerlendiren uzmanlar ise Mısır'ın yeni keşiflerle yakın zamanda tekrar doğalgaz ihraç eden bir ülke haline geleceğini ve anlaşmanın içeriğinin boş olduğunu kaydetmişti.

Ülke içinde doğalgaz talebi de yüksek olan Mısır'ın yeni keşiflerle hem iç talebi karşılaması hem de yakın dönemde yeniden doğalgaz ihracatçısı durumuna gelmesi bekleniyor.

Söz konusu ihracatı sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) olarak yapması beklenen Mısır'ın Akdeniz kıyısındaki Dimyat ve İdku şehirlerinde Shell'e ait sıvılaştırma tesisleri bulunuyor. İsrailli şirketler de ellerindeki gazı bu tesisler üzerinden ihraç etmeyi planlıyor.

- BAE hisse almıştı

İtalyan Eni tarafından 20 Haziran'da yapılan açıklamada aralarında Rus Rosneft ve İngiliz BP şirketlerinin de hissedarlarının bulunduğu Shorouk'ta, Birleşik Arap Emirlikleri'nin Mubadele Petroleum şirketinin de 934 milyon dolarlık hisse alımı yaptığı açıklanmıştı.

Satış sonrasında söz konusu blokta, Eni'nin yüzde 50, Rosneft'in yüzde 30 ve BP'nin yüzde 10'luk hissesinin yanı sıra Mubadala Petroleum da yüzde 10 hisseye sahip olduğu belirtildi.

Abu Dabi merkezli, 125 milyar doların üzerinde varlığı yöneten Mubadala Yatırım Şirketi'nin girişimi olan Mubadala Petroleum şirketinin Üst Yöneticisi Dr. Bakheet Al Katheeri da anlaşma yapılan blokta üretim potansiyelinin yüksek olduğunu ifade etmişti.

- Mısır halkı zamlarla boğuşuyor

Uluslararası şirketler Mısır'ın hem deniz hem de kara sahalarında petrol ve doğalgaz keşfetmeye devam ederken son dönemde Mısır'da enerji ürünlerine gelen zamlar dikkati çekiyor.

Mısır'da son dönemde, aylık 50 kilovatsaate kadar elektrik tüketen ve çoğunluğu mesken tüketicisi olan abonelerin elektrik fiyatlarına yüzde 69,2 zam yapıldı. Söz konusu zam 1000 kilovatsaatin üzerindeki tüketicilere ise yüzde 7,4 olarak yansıtıldı.

Öte yandan Mısır hükümeti, benzinin litre fiyatına yüzde 35, motorininkine ise yüzde 50 zam uyguladı.