Küresel krizin etkileri nedeniyle tüm sektörler çöküş yaşarken bankacılık sektörü karını Mart ayında aylık dönemde yüzde 62.4, yıllıkta ise yüzde 32.9 artırdı.
Toplamda takipteki krediler artar, KOBİ’lerin 5.3 milyar TL’lik kredisi takibe düşerken, krizin teğet geçtiği bankacılık sektörü sermaye yeterlilik rasyosunu artırdı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Mart verilerini içeren Mayıs Aylık Bülteni’ni yayınladı. Buna göre, Mart ayında bankacılık sektörü net karı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 32.9, bir önceki aya göre de yüzde 62.4 artarak 5 milyar 208 milyon TL oldu. Bankacılık sektörü net karı Mart 2008’de 3 milyar 920 milyon, Şubat 2009’da 3 milyar 206 milyon TL olmuştu.
Bankaların sermaye yeterliliği standart rasyosunun yaklaşık 45 baz puan arttığı dönemde, takipteki kredilerin toplam krediler içerisindeki payı 20 baz puan artarak yüzde 4.4 oldu, KOBİ’lere kullandırılan kredilerin 5.3 milyar TL’lik tutarı takibe düştü.
BANKALARA KRİZ YOK Rapora göre, 2009 yılı Şubat ayında 733.7 milyar TL seviyesinde olan bankacılık sektörü toplam aktifleri yüzde 2.8 oranında artarak 2009 yılı Mart döneminde 754.2 milyar TL seviyesine yükseldi. Şubat döneminde 502.6 milyar TL seviyesinde olan Türk Parası cinsinden toplam aktifler son bir aylık dönemde yüzde 3.2 oranında artarak 518.7 milyar TL seviyesine yükselirken, aynı dönemde euro cinsinden toplam aktifler yüzde 3.3 azalışla 36.7 milyar euro, dolar cinsinden ve diğer para birimleri cinsinden aktiflerin dolar karşılıkları toplamı ise yüzde 4 artışla 92.4 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İncelenen dönemde mevduat bankaları, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının bankacılık sektörü toplam aktif büyüklüğü içerisindeki payları sırasıyla yüzde 93, yüzde 3.8 ve yüzde 3.2 seviyesinde gerçekleşti. Bankacılık Kanununda yer alan kontrol tanımı esas alınmak suretiyle banka sahipliği açısından bakıldığında, Mart 2009 döneminde, yerli özel bankaların, kamu bankalarının ve yabancı bankaların, bankacılık sektörü toplam aktif büyüklüğü içerisindeki payları sırasıyla yüzde 52.2, yüzde 31 ve yüzde 16.8 olarak gerçekleşti.
Şubat döneminde 365.9 milyar TL olan bankacılık sektörü toplam kredileri son bir aylık dönemde neredeyse değişmeksizin 366.4 milyar TL olarak gerçekleşti. Şubat ayında 209.6 milyar TL olan bankacılık sektörü menkul değerler cüzdanı ise bir aylık dönemde yüzde 0.7 oranında artarak Mart 2009 döneminde 211.1 milyar TL olarak gerçekleşti. Vadeye kadar elde tutulacak menkul değerlerin menkul değerler cüzdanı içerisindeki ağırlığı incelenen dönemde yüzde 54.6 olarak gerçekleşti. Nakit değerler, merkez bankasından alacaklar, para piyasalarından alacaklar ve bankalardan alacaklar rakamlarından oluşan bankacılık sektörü nakit ve nakit benzeri varlıkları bir aylık dönemde yüzde 21.9 oranında artarak Şubat 2009 dönemindeki 80.3 milyar TL seviyesinden Mart 2009 döneminde 97.9 milyar TL seviyesine yükseldi. Bankacılık sektörü aktif dağılımı incelendiğinde, 2009 yılı Mart döneminde sektörün toplam aktiflerinin yüzde 3.7’sinin duran değerlerden oluştuğu görüldü. Nakit ve nakit benzeri varlıkların toplam bilanço içerisindeki payı incelenen dönemde yüzde 13 seviyesinde gerçekleşti. Kredilerin aktif toplamı içindeki payı incelenen dönemde yüzde 48.7 iken; menkul değerler cüzdanının toplam aktifler içerisindeki payı yüzde 28 olarak gerçekleşti. Bankacılık sektörü toplam kredileri 2009 yılı Mart döneminde 366.4 milyar TL’ye yükseldi. Şubat döneminde 256.1 milyar TL seviyesinde olan Türk Parası cinsinden krediler son bir aylık dönemde yüzde 0.6 oranında artarak 257.5 milyar TL seviyesine yükselirken, aynı dönemde dolar cinsinden ve diğer para birimleri cinsinden kredilerin dolar karşılıkları toplamı yüzde 2.3 artarak 44.4 milyar dolar, euro cinsinden krediler ise yüzde 8.2 azalışla 15.7 milyar euro olarak gerçekleşti.
TAKİPTEKİ KREDİLER ARTTI
İncelenen dönemde takipteki kredilerin (brüt) toplam krediler içerisindeki payı 20 baz puan artarak yüzde 4.4 oldu. Konut kredilerinin (dövize endeksli olanlar dahil) ve bireysel kredi kartlarının sırasıyla 39 milyar TL ve 33.1 milyar TL seviyesinde gerçekleştiği görüldü.
Ayrıca bu dönemde takipteki tüketici kredilerinin (brüt) toplam tüketici kredileri içerisindeki payı yüzde 3.2 olurken, toplam krediler içerisindeki payı ise yüzde 0.7 olarak gerçekleşti.
KOBİ’LERİN 5.3 MİLYARLIK KREDİSİ TAKİBE DÜŞTÜ
Bankacılık sektörünün KOBİ’lere 84.1 milyar TL nakdi kredi, 32.4 milyar TL gayri nakdi kredi kullandırdığı; KOBİ’lere kullandırılan kredilerin 5.3 milyar TL’lik tutarının takibe düştüğü görüldü. Bankaların kaynak yapısına bakıldığında, Mart döneminde toplam pasiflerin yüzde 87.8’i yabancı kaynaklardan, yüzde 12.2’si özkaynaklardan oluştu.
Bankaların en büyük fon kaynağı durumunda olan mevduatın bankacılık sektörü toplam pasifleri içindeki payı yüzde 61.9 seviyesinde gerçekleşti. Bankacılık sektörü yabancı kaynakları açısından bakıldığında, bankalara borçlar kaleminin mevduatın ardından yüzde 12.2’lik pay ile ikinci sırada yer aldığı görüldü.
Şubat döneminde 463.8 milyar TL seviyesinde olan bankacılık sektörü toplam mevduatı (toplanan fonlar) bir aylık dönemde yüzde 0.7 oranında artarak 467.1 milyar TL seviyesine yükselirken, tasarruf mevduatı ise önceki aya göre yüzde 1.2 oranında azalarak 184.8 milyar TL olarak gerçekleşti. Yabancı para mevduatların toplam mevduatlar içerisindeki payının ise bu dönemde yüzde 36.3 seviyesinde gerçekleştiği görüldü. Şubat döneminde 299.3 milyar TL seviyesinde olan Türk Parası cinsinden mevduat (toplanan fon) rakamı son bir aylık dönemde yüzde 0.5 oranında azalarak 297.7 milyar TL seviyesine gerilerken, aynı dönemde euro cinsinden mevduatlar yüzde 5.4 azalışla 30.3 milyar euro, dolar cinsinden ve diğer para birimleri cinsinden mevduatların dolar karşılıkları ise yüzde 7.7 artışla 61.3 milyar dolar olarak gerçekleşti.
SENDİKASYON KREDİLERİNDE AZALMA SÜRÜYOR
İncelenen dönemde sendikasyon kredileri, bir önceki aya göre yüzde 1.2 oranında azalarak 10 milyar dolar seviyesine geriledi.
Aynı dönemde seküritizasyon kredilerinin ise yüzde 3.6 oranında azaldığı ve 12.2 milyar dolar seviyesinde gerçekleştiği görüldü. Ağırlıklı olarak yurt dışından sağlanan kaynaklardan oluşan bankalara borçlar kalemi bir önceki aya göre yüzde 0.3 oranında azalarak 92.2 milyar TL oldu.
Bir önceki yılın aynı döneminde 6.6 milyar TL seviyesindeki sektörün takipteki alacaklar özel provizyonu sonrası net faiz/kar payı gelirleri yüzde 10.1 oranında artarak Mart ayında 7.2 milyar TL seviyesine yükseldi. Faiz/kar payı dışı gelirler toplamı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6.7 oranında arttı. Faiz/kar payı dışı giderler toplamında aynı dönemde yüzde 3.4 oranında artış gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı döneminde toplam diğer faiz/kar payı dışındaki gelirler 33 milyon TL olarak gerçekleşirken; incelenen dönemde söz konusu kalem 769 milyon TL seviyesinde gerçekleşti.
Özkaynak karlılığı, incelenen dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 70 baz puan artarak yüzde 6.02 seviyesinde gerçekleşti. Aktif karlılığı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre neredeyse değişmeksizin incelenen dönemde yüzde 0.87 seviyesinde gerçekleşti.
2008 yılı Mart döneminde 482.2 milyar TL seviyesinde olan toplam bilanço dışı işlemler, yüzde 9.8 oranında artarak 2009 yılının aynı döneminde 529.4 milyar TL seviyesine yükseldi.
Son bir aylık dönemde yasal özkaynak yüzde 2.1 oranında artarken, risk ağırlıklı kalemler yüzde 0.4 oranında azaldı.
SERMAYE YETERLİLİK RASYOSU YÜKSELDİ
Bunun sonucunda da, sermaye yeterliliği standart rasyosu, son bir aylık dönemde yaklaşık 45 baz puan artarak, incelenen dönemde yüzde 18.50 seviyesine yükseldi.
Bankaların Likidite Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ölçülen sektörün net likidite fazlası tüm vadelerin toplamında 308.4 milyar TL, likidite yeterlilik oranı ise yüzde 167.6 olarak gerçekleşti. Vade dilimlerine bakıldığında ise 7 güne kadar vadede 163.3, 1 aya kadar vadede 95.1, 3 aya kadar vadede 98.3, 12 aya kadar vadede 160.8 milyar TL net likidite fazlası olduğu, likidite yeterlilik oranlarının ise vade dilim sıralarına göre yüzde 210.9, yüzde 136.2, yüzde 131.5 ve yüzde 144 olarak gerçekleştiği görüldü.
2009 yılının Şubat döneminde 70 milyon dolar olarak gerçekleşen yabancı para net genel pozisyonu (YPNGP), incelenen dönemde 128 milyon dolar oldu. “YPNGP / Özkaynak” standart oranı, Mart 2009 döneminde yüzde 0.2 olarak gerçekleşti. (ANKA)