Cari açık 6'ya katlandı

Cari açık, Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 502.6 artarak 491 milyon dolardan 2 milyar 959 milyon dolara yükseldi. Cari işlemler açığının artmasında dış ticaret açığındaki artışın etkili olduğu görüldü.

Merkez Bankası, 2010 Yılı Ocak Ayı Ödemeler Dengesi Gelişmeleri Raporu’nu açıkladı. Buna göre, geçen yılın Ocak ayında 491 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı, bu yılın aynı ayında 2 milyar 959 milyon dolar açık verdi. Dış ticaret dengesi, geçen yılın ilk ayına göre yüzde 596.6 artarak 2 milyar 654 milyon dolar tutarında açık verdi. Altın dahil ithalat (CIF) harcamaları 2009 yılının Ocak ayına göre yüzde 23.9 artarak 11 milyar 504 milyon dolar ve ihracat (FOB) gelirleri yüzde 0.3 azalarak 7 milyar 864 milyon dolar olurken, tahmini bavul ticareti gelirlerinin yüzde 2.1 azalarak 334 milyon dolara ulaştığı görüldü.

NET TURİZM GELİRLERİ YÜZDE 8.3 AZALDI
Yılın ilk ayında turizm gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3.8 azalarak 769 milyon dolara gerilerken, turizm giderleri ise yüzde 4.6 artışla 295 milyon dolara yükseldi. Bunun sonucunda, Ocak ayı net turizm gelirlerinin 2009’un aynı ayına göre yüzde 8.3 azalarak 474 milyon dolara düştüğü tahmin edildi. Taşımacılık kaleminde 2009 yılının ilk ayında 117 milyon dolar net çıkış olmuşken, bu yılın Ocak ayında 63 milyon dolar tutarında net çıkış gerçekleşti. Navlun geçen yıla oranla yüzde 27.1’lik azalışla 156 milyon dolar net çıkış yaşandı,

İNŞAATTAKİ NET DÖVİZ GİRİŞİNDE AZALIŞ
Yurtiçinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurtdışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetlerinden kaynaklanan net döviz girişi, 2009 yılının Ocak ayına göre yüzde 18.9 azalarak 60 milyon dolar oldu. Sigorta hizmetleri, 2010 yılının ilk ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17.4 azalarak 57 milyon dolar net gider kaydetti. Bu gelişmeler sonucunda, 2009 yılının ilk ayında toplam 107 milyon dolar fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2010 yılının ilk ayında yüzde 70.1 artış kaydederek 182 milyon dolar fazla verdi.

FAİZ GİDERLERİ YÜZDE 20.5 AZALDI
Gelir dengesi kalemi, 2009 yılının Ocak ayında 453 milyon dolar net çıkış kaydetmişken, bu yılın aynı ayında 591 milyon dolar net çıkış kaydetti. Doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 68 milyon, 156 milyon ve 358 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu yılın Ocak ayında uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 20.5 azalarak 454 milyon dolar oldu.

CARİ TRANSFERLER YARI YARIYA DÜŞTÜ
Cari transferler kalemi, 2010 yılının ilk ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 55.9 azalarak 104 milyon dolar gelir kaydetti. Bu ayda Genel Hükümet kalemi 44 milyon dolar gelir kaydederken, diğer sektörler kalemi altında yer alan işçi gelirleri 69 milyon dolar olurken, diğer transferler kalemi ise 9 milyon dolar gider kaydetti.

DOĞRUDAN YATIRIMLARDA SERT DÜŞÜŞ
Finans hesaplarında geçen yılın Ocak ayında 308 milyon dolar net sermaye çıkışı gerçekleşmişken, bu yılın Ocak ayında 962 milyon dolar tutarında net sermaye girişi olduğu görüldü. Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, 2010 yılının ilk ayında 2009 yılının aynı ayına göre yüzde 78.9 azalarak 316 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının bu yılın Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.3 artarak 120 milyon dolara ulaştığı görüldü. Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları krediler ise net 9 milyon dolar oldu.

Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlar 2009 yılının ilk ayında net 478 milyon dolar tutarında yatırım yapılmışken, bu yılın ilk ayında yapılan net yatırım miktarı 37 milyon dolara düştü. Doğrudan yatırımlar kalemi, bu yılın Ocak ayında geçen yılın aynı ayına oranla yüzde 72.6 azalarak 279 milyon dolar net giriş kaydetti.

PORTFÖY YATIRIMLARINDA 1.9 MİLYAR DOLARLIK NET GİRİŞ
2009 yılının Ocak ayında 841 milyon dolar net sermaye çıkışı olan portföy yatırımlarında, 2010 yılının ilk ayında 1 milyar 958 milyon dolar net giriş gerçekleşti. Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında menkul değer alımsatımları ile ilgili olarak, 2009 yılının Ocak ayında 712 milyon dolar, bu yılın aynı ayında da 1 milyar 409 milyon dolar tutarında net alım yapıldı. Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümünde Genel Hükümet, bu yılın Ocak ayında yurtdışında tahvil ihracı yoluyla 2 milyar dolar tutarında borçlanma gerçekleştirdi.

Hisse senetleri piyasasında, geçen yılın Ocak ayında 104 milyon dolar tutarında net satım gerçekleştiren yurtdışında yerleşik kişiler, bu yılın Ocak ayında 410 milyon dolar net alım yaptı. Öte yandan devlet iç borçlanma senetleri piyasasında, geçen yılın Ocak ayında 1 milyar 25 milyon dolar tutarında net satım gerçekleştiren yurtdışında yerleşik kişiler, bu yılın Ocak ayında 957 milyon dolar tutarında net alım yaptı.

TİCARİ VE NAKİT KREDİLER
Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan bu kalemde geçen yıl Ocak ayında 859 milyon dolar, bu yılın Ocak ayında da 531 milyon dolar net çıkış oldu. Ticari kredilerde, ihracat karşılığı yurtdışına açılan kredilerle ilgili olarak, geçen yılın ilk ayında 428 milyon dolar, bu yılın ilk ayında da 1 milyar 31 milyon dolar tutarında net kredi geri ödemesi gerçekleştirildi. Bunun yanı sıra, geçen yılın Ocak ayında nakit kredilerde yurtdışı yerleşiklere 66 milyon dolar tutarında net kredi kullandırılmışken, bu yılın ilk ayında 211 milyon dolar tutarında net kredi açıldı. Bankaların yurtdışı muhabirleri nezdindeki döviz varlıkları, 2009 yılının ilk ayında 600 milyon dolar artmışken, bu yılın ilk ayında 1 milyar 710 milyon dolar azaldı.

BANKALAR 1 MİLYAR DOLARI AŞKIN KREDİ ÖDEDİ
Geçen yılın Ocak ayında 621 milyon dolar azalış gözlemlenen yükümlülükler kaleminde bu yılın aynı ayında 3 milyar 61 milyon dolar azalış gösterdi. İthalat karşılığı sağlanan ticari krediler kaleminde bu yılın Ocak ayında 460 milyon dolar net geri ödeme oldu. Genel Hükümet, yurtdışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağlanan uzun vadeli kredilerde 329 milyon dolar net kullanım gerçekleştirdi. Bu yılın Ocak ayında yurtdışından sağlanmış olan kredilerle ilgili olarak, bankacılık sektörü 1 milyar 51 milyon dolar, diğer sektörler ise 1 milyar 23 milyon dolar net geri ödeme gerçekleştirdi. Yurtdışında yerleşik kişilerce Merkez Bankası ile yurtiçinde yerleşik bankalarda tutulan mevduat hesaplarından oluşan mevduatlar kaleminde, 2009 yılının Ocak ayında 581 milyon dolar net giriş gerçekleşmişken, bu yılın aynı ayında 853 milyon dolar net çıkış gözlemlendi. Bu dönemde yurtdışı bankaların yurtiçinde tuttukları net mevduat tutarı 1 milyar 262 milyon dolar azaldı. Resmi rezervler, 2009 yılının Ocak ayında 372 milyon dolar azalmışken, bu yılın Ocak ayında 744 milyon dolar artış gösterdi.(ANKA)