Cari açıkta korkutan büyüme
Cari açık, Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 37 artarak 4 milyar 157 milyon dolara yükseldi.
Ocak-Mart döneminde 12 milyar 40 milyon dolara ulaşan cari açık, geçen yılın eş dönemine göre yüzde 30,3 büyüdü.
Yıllık cari açık ise ilk kez 40 milyar doları aşarak Mart sonu itibariyle 40 milyar 375 milyon dolar oldu.
2008 yılının Mart ayında cari açık, bir önceki yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 37 oranında artarak 3.035 milyon ABD Doları'ndan 4.157 milyon ABD Doları'na yükseldi.
TCMB'den yapılan açıklamada, Mart 2008 ayı itibariyle cari işlemler hesabındaki alt kalemler incelendiğinde, ödemeler dengesindeki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 31,8 oranında artması sonucu 4.063 milyon ABD Doları'na yükseldiği, hizmetler kalemindeki fazlanın yüzde 39,2 oranında artması sonucu 757 milyon ABD Doları net gelir kaydettiği, gelir dengesi kalemindeki net giderlerin yüzde 61,3 oranında artarak 1.031 milyon ABD Doları'na ve cari transferlerden kaynaklanan girişlerin yüzde 26,8 oranında artarak 180 milyon ABD Doları'na yükseldiği belirtildi.
Bu gelişmeler sonucunda 2008 yılının Ocak-Mart döneminde cari açık, bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 30,3 oranında artmış ve 9.240 milyon ABD Doları'ndan 12.040 milyon ABD Doları'na yükseldi.
DIŞ TİCARET DENGESİ
2008 yılı Ocak-Mart dönemi verilerine göre ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret dengesi, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 35,2 artarak 12.063 milyon ABD Doları tutarında açık verdi. 2008 yılının ilk üç aylık dönemi alt kalemler itibariyle incelendiğinde, altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının bir önceki yıla oranla yüzde 39,5 oranında artarak 49.124 milyon ABD Doları'na ulaştığı, ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 42,9 oranında artarak 33.112 milyon ABD Doları'na ve bavul ticareti gelirlerinin ise yüzde 12,5 oranında artarak 1.448 milyon ABD Doları'na ulaştığı görüldü.
HİZMETLER DENGESİ
Türkiye İstatistik Kurumu’nun turizmle ilgili olarak gerçekleştirdiği anket çalışmalarının sonuçlarına göre, 2008 yılının ilk üç aylık döneminde turizm gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 28,4 artarak 2.776 milyon ABD Doları'na, turizm giderleri de yüzde 19,8 artarak 805 milyon ABD Doları'na yükselirken, bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirleri yüzde 32,3 oranında artarak 1.971 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.
Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kaleminde 2007 yılının ilk üç ayında gelir ve gider kalemleri birbirini dengelemişken, bu yılın Ocak-Mart döneminde 239 milyon ABD Doları tutarında net çıkış gerçekleşti.
İçinde bulunduğumuz yıl için taşımacılık kalemi alt kalemler itibariyle incelendiğinde, navlun kaleminde bir önceki yılın ilk üç ayına oranla yüzde 75,6’lık artışla 632 milyon ABD Doları net çıkış diğer taşımacılık kaleminde ise yüzde 9,2 oranında artışla 393 milyon ABD Doları tutarında net giriş yaşandı.
Yurtiçinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurtdışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetlerinden kaynaklanan net döviz girişi, 2007 yılının Ocak-Mart dönemine oranla yüzde 21,6 artarak 231 milyon ABD Doları olurken, yurtdışında yerleşik kişilerle gerçekleştirilen sigorta ve reasürans işlemlerine ilişkin verilerden oluşan sigorta hizmetleri kalemi, 2008 yılının ilk üç ayında bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 10,7 azalarak 200 milyon ABD Doları net gider kaydetti.
Bu gelişmeler sonucunda, 2007 yılının ilk üç ayında toplam 1.225 milyon ABD Doları fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2008 yılının ilk üç ayında yüzde 12,5 artışla 1.378 milyon ABD Doları fazla verdi.
GELİR DENGESİ
Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kalemlerinden oluşan gelir dengesi kalemi, 2007 yılının Ocak-Mart dönemine göre yüzde 3,3 oranında azalarak 1.856 milyon ABD Doları net çıkış kaydetti. Yatırım geliri kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 473 milyon ve 1.389 milyon ABD Doları olurken portföy yatırımlarından kaynaklanan net girişler 33 milyon ABD Doları'na ulaştı.
2008 yılı Ocak-Mart döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 27 artarak 1.956 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.
CARİ TRANSFERLER
Cari transferler kalemi, 2008 yılının ilk üç ayında yüzde 34 oranında büyüyerek 501 milyon ABD Doları giriş kaydetti.
Bu dönemde, diğer sektörler kalemi altında yer alan işçi gelirleri 350 milyon ABD Doları gelir kaydederken, diğer transferlerden kaynaklanan girişler 58 milyon ABD Doları'na çıktı.
