Dolar çıktı, altın düştü, petrol rekor kırdı
Uluslararası piyasalarda geçen hafta, ABD doları önemli para birimleri karşısında değer kazanırken, altın fiyatları düştü. Petrol fiyatları önceki gün 146,69 dolara çıkarak, tüm zamanların rekorunu kırdı.
ABD dolarının uluslararası döviz borsalarında önemli para birimleri karşısında Pazartesi günü kapanış ve Cuma günü öğle değerleri şöyle oldu:
PARA BİRİMİ PAZARTESİ CUMA
japon yeni 105,22 106,81
İsviçre Frangı 1,0194 1,0260
Kanada Doları 1,0108 1,0152
Londra döviz piyasasında pazartesi günü 1,5805 dolardan işlem gören avro, dün öğle saatlerinde 1,5686 dolara indi.
Aynı borsada haftaya 1,9952 dolarda giren İngiliz sterlini ise cuma öğle saatlerinde 1,9811 dolara geriledi.
ABD ekonomisi
ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, ABD ekonomisinin zorlu bir ikinci çeyrekle karşı karşıya kalacağını ve Avrupa'nın da bundan etkileneceğini belirtti.
Geçen hafta Avrupa'yı ziyaret eden Paulson, yüksek petrol fiyatları, konut fiyatlarının düşmesi ve sermaye piyasalarındaki sıkıntının ABD ekonomisindeki yavaşlamanın süresini uzattığını söyledi. Paulson, ekonomik gerilemenin şu an enflasyondan daha büyük bir kaygı olduğunu da ifade etti.
ABD'de Ticaret Bakanlığı Mayıs ayında inşaat harcamalarının yüzde 0,4 düştüğünü açıkladı. Çalışma Bakanlığı da ABD'de tarım dışı istihdamın geçen ay 62 bin azaldığını, işsizlik oranının geçen ay itibariyle yüzde 5,5 olduğunu, ayrıca işsizlik maaşı için başvuranların sayısının geçen hafta 16 bin arttığını bildirdi.
Özel sektör istihdamının, Haziran'da 79 bin kişi azaldığı ABD'de, fabrika siparişleri Mayıs ayında yüzde 0,6 arttı.
Avro Bölgesi
Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) 21 üyeli Yönetim Kurulu Perşembe günü yaptığı toplantıda, yüzde 4 olan faiz oranını çeyrek puan artırarak yüzde 4,25 yaptı. Banka, faiz oranlarını en son 6 Haziran 2007'de yüzde 4'e yükseltmişti.
AMB Başkanı Jean-Claude Trichet, AMB'nin faiz oranını yüzde 4,25'e çıkardığı toplantından sonra yaptığı açıklamada, şu anki faiz oranının ve para politikasının fiyat istikrarının başarılmasına yardımcı olduğunu söyledi.
Bankanın temel amacının orta vadede fiyat istikrarını korumak ve enflasyon beklentilerinin korunması konusunda güçlü bir kararlılık göstermek olduğunu belirten Trichet, bankanın aldığı kararın da bu doğrultuda olduğuna işaret etti.
AB'de ortak para kullanan 15 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesi'nde enflasyon Haziran ayında yüzde 4 ile 16 yıllık tarihinin yeni zirvesine çıktı. AB istatistik kurumu Eurostat'ın verilerine göre, enerji ve gıda fiyatlarının sürüklediği enflasyon, geçen yılın aynı döneminde yüzde 1,9 seviyesindeydi.
AB Komisyonu'nun ekonomik ve parasal işlerden sorumlu üyesi Joaquin Almunia, stagflasyonun Avrupa ekonomisi için bariz bir risk olduğunu belirtti.
Petrol fiyatları
Uluslararası piyasalarda ABD ham petrolünün varil fiyatı geçen hafta rekor üstüne rekor kırdı. Önceki hafta 142,99 dolar olan ham petrolün varil fiyatı geçen hafta 146,69 dolara yükselerek, tüm zamanların rekorunu kırdı.
Perşembe günü Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı 146,69 dolara, ABD tipi ham petrolün varil fiyatı da 145,85 dolara kadar çıktı.İspanya'nın başkenti Madrid'de yapılan 19. Dünya Petrol Konferansı'na katılan Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Nobuko Tanaka, 'dünyanın üçüncü petrol fiyatı şokunun pençesinde olduğunu'' söyledi.
IEA'nın raporunda, dünyada bu yıl 86,87 milyon varil olan günlük petrol ihtiyacının 2013 yılında günlük 94,14 milyon varile yükseleceği belirtildi. Raporda, bu yıl petrole olan talebin yüzde 1,4 düşeceği ve 2012'de ise bu düşüşün yüzde 3,43 olacağı ifade edildi.
Suudi Arabistan Kralı Abdullah, petrol fiyatlarının yükselmesine spekülasyon ve vergilerin neden olduğunu, bu yüzden üretimi artırmanın fiyatları düşürmeyeceğini belirtti.
ABD Hazine Bakanı Henry Paulson, petrol fiyatlarındaki dramatik yükselişi durdurmanın zor olacağını bildirerek, ''artan petrol fiyatları konusunda herhangi bir bariz kısa dönemli çözümler gözükmüyor'' diye konuştu.
Paulson, yükselen petrol fiyatlarından değeri düşük ABD dolarının sorumlu tutulamayacağını da kaydetti.
Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez ise petrol fiyatlarının yüksek olmasından Arapların ve Venezuela'nın sorumlu tutulmasının doğru olmadığını söyledi.
Chavez, ''Gerçek suçlu petrole susamış ABD'dir. Rezervlerin azalması, değeri düşük ABD doları, Irak'taki çatışmalar ve ABD'nin İran'a yönelik tehdidi de fiyatları artırıyor'' dedi.
Menkul Kıymet Piyasaları
New York Menkul Kıymetler Borsası'ndaki endeksler, haftayı düşüşle kapattılar.
Dow Jones Endeksi, 73,03 puan (yüzde 0,65) artarak 11.288,54 puana çıktı. Standard&Poor's 500 Endeksi, 1,38 puan (yüzde 0,11) değer kazanarak 1.262,90 puana yükseldi. Nasdaq Bileşik Endeksi ise 6,08 puan (yüzde 0,27) düşerek haftayı 2.245,38 puanla kapattı.
Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nda Nikkei Endeksi haftayı yüzde 0,2 değer kaybederek, 13.237,89 puandan kapandı.
Londra Menkul Kıymetler Piyasası'nda FTSE 100 Endeksi yüzde 1,16 değer kaybederek 5.412,80 puana indi.
Almanya'da borsanın temel göstergesi DAX Endeksi yüzde 1,28 düşerek 6.272,21 puana, Fransa'da CAC 40 Endeksi de yüzde 1,80 azalarak 4.266,00 puana geriledi.
Altın fiyatları
Londra Borsası'nda hafta başında 932,75 dolardan işlem gören altının ons fiyatı dün öğle saatlerinde 930,75 dolara indi.
New York Borsası'nda altının ons fiyatı 931,90 dolardan kapandı.
