BİZE ULAŞIN
Scott DeCarlo ve Brian Zajac
Tek dünya; tek dev pazar. 2004 yılında hazırladığımız ilk dünyanın en büyük 2000 şirketi listemizde 51 ülkeden şirketler yer alırken bu yıl 60 ülkeden şirketler yer alıyor. Forbes global 2000 satış, kar, varlık ve pazar değerinin birlikte değerlendirilmesi esas alan en yüksek bileşik puanlara sahip halka açık şirketlerden oluşuyor. Bileşik sıralama kullanma gerekçemiz basit: Tek bir ölçü kurumsal büyüklükle ilgili yanlış bir izlenim verebilir.
Global 2000 şirket bugün toplam 30 trilyon USD (38,7 trilyon YTL) gelir, 2.4 trilyon USD (3,09 trilyon YTL) kar, 119 trilyon USD (153,51 trilyon YTL) varlık ve 39 trilyon USD (50,31 trilyon YTL) pazar değeri ifade ediyor. Tüm dünyada bu şirketler 72 milyon kişiye istihdam sağlıyor.
Resimlerde: Dünyanın En Büyük Şirketleri: Kazananlar ve Kaybedenler
[**Resimlerde: Global Yüksek Performanslılar
[**Resimlerde: İstihdam Sağlayan En Büyük Şirketler
[**Resimlerde: En Hızlı Büyüyen 25 Teknoloji Şirketi
[**Resimlerde: Şirketlerinizin İtibarını Yeniden İnşa Etmek İçin 12 Adım
[**Resimlerde: Şirketinizin Yaratıcılığını Nasıl Açığa Çıkarabilirsiniz?
ABD hala global devler listemize hakim ancak pek çok ABD şirketinin global rakiplerine ayak uyduramamasıyla geçen yıla göre listedeki ABD şirketi sayısı 61 ve 2004 yılına göre 153 azaldı. Aksine Çin, Hindistan ve Brezilyadan listeye giren şirket sayısı hızla artıyor. Örneğin 2004 yılından Hindistan’dan listeye giren 27 şirket varken, bu yıl 48 şirket var.
Şirket sayısına göre ölçüldüğünde, 315 şirketle bankacılık sektörü global 2000’de en büyük yeri kaplıyor. Bankacılık aynı zamanda 58.3 trilyon USD (75,2 trilyon YTL) toplam varlıkla varlıklara da hakim ve 398 milyar USD (513,42 milyar YTL) toplam karı var. Petrol ve doğalgaz alanında faaliyet gösteren 123 şirket tüm endüstriler içinde 3.76 trilyon USD (4,85 trilyon YTL) ortalama gelirle birinci ve 386 milyar USD (497,94 milyar YTL) toplam karla ikinci sırada yer alıyor.
Son birkaç yılda, global 2000 için önemli bir alt küme belirledik: sıra düşü büyüme oranı sergileyen büyük şirketler. Global yüksek performans sergileyenler kategorisine girebilmesi için bir şirketin büyüme, yatırımcılara geri dönüş ve gelecek potansiyel açısından sektördeki rakiplerine göre belirgin şekilde öne çıkması gerekiyor. 130 global yüksek performanslı şirketin büyük kısmı gelirlerini yıllık yüzde 25 veya daha fazla arttırdı -- yeni başlayan şirketler için kolay, mavi çip şirketleri için zor.
Şimdi listemizde 24. sırada yer alan Citigroup’u (nyse: C - haberler - insanlar ) geride bırakarak büyülük olarak bu yılın global 2000 listesinde ilk sırayı almakla kalmayan, aynı zamanda bankacılık sektöründe global yüksek performanslı beş şirketten biri olan HSBC Holdings (nyse: HBC - haberler - insanlar ) böyle sıra dışı bir şirket. HSBC son beş yılda yıllık ortalama yüzde 26 gelir artışı ve yüzde 31 net gelir sağladı – bu sonuç 10,000 şube ve 2.3 trilyon USD (2.96 trilyon YTL) varlıkla 83 ülkede faaliyet gösteren bir bankadan çok bölgesel olarak büyüyen bir bankaya daha uygun görünüyor.
Global yüksek performanslılar tablomuzda McDonald's (nyse: MCD - haberler - insanlar), Nestlé (diğer: NSRGF - haberler - insanlar), Toyota Motor (nyse: TM - haberler - insanlar) ve Walt Disney (nyse: DIS - haberler - insanlar) gibi uluslar arası markaların yanı sıra Türkiye’nin en büyük kablosuz iletişim şirketi Turkcell (nyse: TKC - haberler - insanlar) ve Hindistan merkezli bir teknoloji hizmet şirketi olan Infosys Technologies (nasdaq: INFY - haberler - insanlar) gibi yükselen yıldızlar var.
Bu global süper starları bulmak için global 2000'den 26 endüstriyi analiz ettik (ticari şirketleri kapsam dışı tuttuk) ve her şirkete beş yıllık bir süre için düşük borç-sermaye oranı, uzun ve kısa vadeli satış büyümesi, kar artışı, sermayenin geri dönüşü ve toplam geri dönüş için puanlar verdik. Bileşik performans puanları aynı zamanda Thomson IBES’in tablolaştırdığı kazanç artışı tahminlerini de içeriyor. İyi rakamları ancak büyük sorunları olan birkaç adayı sildik.
Global yüksek performanslılar için diğer gereksinimler şu şekildeydi: hisse senetlerinin ABD borsalarında veya Amerikan depo sertifikalarıyla işlem görmesi, en az 5 dolar hisse fiyatı, pozitif öz sermaye ve en az 1 milyar USD (1,29 milyar YTL) satış.
