Hisse senedi piyasaları riskli piyasalardır. Kazanç ve kayıp potansiyeli çok yüksektir. Vadeli işlemler ve opsiyon borsaları ise riskin 10 kat daha fazla olduğu piyasalardır. Pozisyonun ters yönde % 10 değişmesi ile ana paranın tamamı kaybolur.
Borsa 37,000 dolar seviyesini 2 Mart 2006 tarihinde gördü. Bugün endeks 19,649 seviyesine kadar gevşedi. Kayıp dolar bazında % 47 seviyesindedir. Birebir kredili işlem yapan bir kişi dolar bazında parasının tamamına yakınını kaybetmiştir.
Bu düşüş 4 ayda gerçekleşmiş olduğundan "aşırı abartılı" bir şekilde gerçekleşmiştir. Borsa 37,000 dolar seviyesine 2000 yılında da ulaşmıştı. 3 Mayıs 2000 yılında 31,500 dolardan 15,300 dolar dibine 21 Eylül 2000 yılında ulaştı. 5 ayda endeks %51,5 değer kaybetti.
Şimdi endeks zirvesine göre % 47 değer kaybetti. Bu kadar sert düşüş 2000 yılında yaşanmıştı.
Kısa vadede endeks 1,53 centten 2,19 cente 1,5 ayda toparlanmıştı. Artış % 43 olmuştu.
Endeksin 20,000 dolardan % 43 değer kazanması ve 28,000 dolara (45,000 endeks) çıkması için
Almanya Borsası'nın en az % 14 değer kazanarak 6,000'e ulaşması, Rusya'nın yeniden 1,750 zirvesine yükselmesi gerekiyor.
Bu gerçekleşebilir mi ? Dünya borsaları toparlanma yaşayabilir mi?
Petrol ve emtia fiyatlarındaki artış neticesinde artan enflasyonun faizleri yükseltmesi, piyasaları sene başından bu yana daha çok kaygılandırıyordu. Ancak son 1 aydır ABD ekonomisinin yüksek büyüme hızını kestiğine yönelik endişeler hisse senedi piyasalarını olumsuz etkiledi. Dow Jones'un %7,5 düşmesi bizi %47 düşürdü. Bovespa % 21 düştü. Rusya ise % 29 geriledi.
Dünya Borsalarındaki seyirle ilgili tespitlerim şöyle:
1-ABD büyümesinin hız kestiğine dair emareler var ama bunun kalıcı bir düşüş olup olmadığı henüz belli değil.
İkinci çeyrek büyüme verileri beklenmeli diye düşünüyorum. olumlu büyüme verileri dünya borsalarında hızlı toparlanma hareketleri yaşatabilir.
2- ABD'de büyüme gerilerse dünya petrol talebi kısılır ve petrol fiyatları en az 50 USD'ye kadar geriler.
Petrol fiyatları gerilerse enflasnonist baskı kaybolur ve FED faizleri yeniden aşağı çeker. Bu da büyümeyi tekrar harekete geçirir ve ekonomi yeni bir denge konumuna geçer. Bu nedenle ABD büyümesinin gerilemesinin dünya borsalarına etkisi sınırlı olur. Aşırı düşen fiyatlar alış fırsatı yaratır.
Özetlersek:
1- Endeks % 49 dolar bazında kayıp sonrasında çok cazip seviyelere geldi.
2- Endeks 100 haftalık ortalaması olan 32,000 seviyesinin altında haftalık kapanış yapmayacaktır.
3- Dünya borsalarındaki düşüş büyüme kaynaklı görünmektedir ve etkisi kısa sürede kaybolacak, yeni büyüme verileri dünya borsalarında yükseliş getirecektir.
4- Dünya borsalarının %10 yükselişi İMKB'de en az %20 lik bir yükseliş etkisi yaratacaktır.
5- Borsada alırken kazanılır.
Endeks 16,23'de 32,370 puandan işlem görüyor. En düşük 31,557 puan görüldü. Düşüş fazlası ile abartıldı.
Parada olanlar için borsa çok cazip bir seviyededir. Senette olanlar ise sabırla beklemelidir.
Fiyatlar dün de ucuzdu, bugün de.
13/06/2006 16.26