Engelleri aşan teknolojiler

MUHAMMET EMİN HORUZ/SEFA ŞENGÜL - Teknolojik gelişmeler, günlük yaşamın neredeyse her alanında devrim niteliğinde yeniliklere yol açarken, engelli bireyler de kendileri için geliştirilen ürünler sayesinde daha rahat bir yaşam sürüyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının verileri dikkate alındığında 2017 sonu itibariyle Türkiye'de 4 milyon 877 bin engelli yaşarken, 2 milyon 85 bin erkeğin ve 2 milyon 792 bin kadının en az bir engeli bulunuyor.

Ulusal ve uluslararası birçok teknoloji şirketi de engellilerin hayatını kolaylaştırmak ve onların toplumsal yaşama katılmalarına katkı sağlamak için çeşitli ürünler geliştiriyor.

- Vestel'den görme engelli dostu ürünler

Türkiye'nin önemli teknoloji şirketlerinden Vestel, engelliler için proje geliştiriyor ve bunu ürünlerine yansıtıyor.

Şirket, "Erişilebilirlik Projesi" kapsamında, görme engelli kişilerin kullandığı "Braille Alfabesi" olarak bilinen kabartma yazıyı beyaz eşyaların kontrol panellerine uyguladı. Vestel, bu cihazlara karekod da ekleyip, tablet veya telefonlara indirilebilen sesli kılavuzu engellilerin kullanımına sundu.

Firmanın söz konusu projesi kapsamında geliştirdiği bir başka ürün de "WeWALK" adı verilen dijital baston. Görme engelliler için üretilen baston engel algılama, telefonla entegrasyon ve açık platform olmak üzere üç özellik sunuyor. Kullanıcılarının göğüs ve baş hizasında önüne çıkabilecek tabela, direk, ağaç dalı gibi engelleri algılayarak kullanıcıyı uyarıyor.

Bluetooth kullanılarak cep telefonunu kontrol etme imkanı da sunan "WeWALK", görme engelli kullanıcının telefonuna dokunmadan, baston sayesinde navigasyon, arama ve mesajlara cevap verme gibi hizmetleri alabilmesini sağlıyor.

- Turkcell'den özel çocuklara özel eğitim teknolojisi

Türkiye'nin bir diğer büyük teknoloji şirketi Turkcell de engelliler için ürün geliştiren kuruluşlar arasında yer alıyor.

Firmanın "İşaret Dilim" uygulaması, işitme engelliler ile işaret dili bilmeyenler arasında iletişim kurulmasına olanak tanıyor. Tablet bilgisayar ve telefonlara ücretsiz indirilebilen uygulama, yazılan ve söylenenleri anlık olarak işaret diline çeviriyor.

İşitme engelliler için kişisel gelişim eğitimlerini da barındıran uygulama, ebeveynler için "İşitme Engelli Çocuk Yetiştirme Eğitimleri" ve işaret dili öğrenmek isteyenlere yönelik eğitimleri de kapsıyor.

Turkcell'in psikologlar ve eğitmenlerle geliştirdiği, uluslararası sertifikaya sahip eğitici oyun uygulaması "İçimdeki Hazine" de otizm spektrum bozukluğu, down sendromu ve öğrenme zorlukları yaşayan çocuklara, harfler, sayılar, renkler, hayvanlar ve eşyalara dair temel bilgilerin öğretilmesine imkan sağlıyor.

- HUAWEI görme engellilere duyguları aktarıyor

Küresel teknoloji şirketi HUAWEI de engellilerin hayatını kolaylaştıran ürünler geliştirirken yapay zekanın gücünden yararlanıyor.

Firmanın "Facing Emotions" uygulaması görme engellilerin, konuştukları kişilerin yüzlerindeki duyguları algılamalarını sağlıyor.

Yedi evrensel insani duyguyu yedi sese çevirmek için telefon kamerasını ve yapay zekayı kullanan uygulamayla, görme engelli kişilerin iletişim kurarken daha zengin bir deneyim yaşamaları amaçlanıyor.

Arka kamera aracılığıyla kullanılan uygulama, yüz ifadeleri ve duyguları analiz ettikten sonra bunları sese dönüştürmek için yapay zeka desteğiyle oluşturulan programlama dilini kullanıyor.

Uygulama, görme engelli insanın konuştuğu kişinin yüzünü tarıyor ve göz, burun, kaş, ağız gibi yüz unsurlarının birbirlerine göre pozisyonlarını tanımlıyor.

Gerçek zamanlı ve çevrimdışı çalışabilen uygulama, tanımlanan duyguyu telefonda duyulan tanımlı bir sese dönüştürerek görme engelli kişinin taktığı kulaklığa iletiyor.