BİZE ULAŞIN
Bileşik ve basit gibi türleri bulunan faiz, krediye ya da mevduat hesabına yatırılan paraya uygulanmasına göre de farklı şekilde adlandırılır. Özellikle mevduat ve kredi faizinin nasıl hesaplandığı merak eden kişiler ise kullanılabilen temel formülleri araştırır. Dolayısıyla konut kredisi faiz hesaplama veya mevduat hesabının günlük kazancını bulma gibi konularda araştırma yapan kişilere belirli formüllerle birlikte açıklama yapılmalıdır.
Krediye uygulanan faiz ile bankada bulunan mevduat hesabındaki anaparaya uygulanan faiz aynı değildir. Dolayısıyla finans alanında önemli bir yer tutan bu kavramın temelde kredi ve mevduat faizi olarak adlandırıldığı söylenebilir. Mevduat faizinde genel olarak kişinin bankaya yatırdığı para için bankanın ona belli bir miktarda ödeme yaptığı bilinir. Kredi faizinde ise aylık olarak ödenen borç miktarına yani anaparaya belli bir miktarda yeniden faiz uygulanır.
Faiz hesaplama formülünün ne olduğu açıklanırken belli bir işlemden söz edilmesi doğru değildir. Çünkü faiz hesaplama formülü belli başlı unsurlara göre değişiklik gösterebilir. Dolayısıyla basit ya da bileşik faiz hesaplama formülü birbirinden farklıdır. Ancak faiz hesaplama sürecinde kullanılabilen temel bir formül mevcuttur. Bu formülde vade sayısı, anapara ve faiz oranı gibi temel değerler yer alır. Farklı faiz türlerinin nasıl bir işlemle hesaplandığından önce belirtilebilen temel faiz hesaplama formülü:
Faiz türlerinin bileşik ve basit gibi türlerinin yanı sıra kredi veya mevduat faizi olarak da ele alındığı bilinir. Bu nedenle birçok kişinin vadeli hesap faiz hesaplama formülüne ulaşmak istediği görülür. Kişi, mevduat hesabı oluşturarak anaparasına faiz uygulanması yoluyla getiri elde etmek isteyebilir. Söz edilen durumda kullanılan temel faiz hesaplama formülü:
Yukarıda belirtilen mevduat hesabı faiz hesaplama formülü, brüt hesaplama yapılması amacıyla kullanılabilir. Ancak bu formülle elde edilen para miktarından gelir vergisi yani stopaj kesintisi yapıldığı unutulmamalıdır. Dolayısıyla mevduat hesabından elde edilecek olan net faiz tutarı, gelir vergisi kesintisinin de dikkate alınmasıyla birlikte saptanabilir. Yine vadeli hesap faiz hesaplama formülüne ek olarak bilinmesi gereken stopaj kesintisi oranının vade süresine göre değiştiği belirtilmelidir. Buna bağlı olarak mevduat hesabındaki anaparaya uygulanan faiz miktarının hesaplanmasını sağlayan formüller:
Pek çok kişi bankadan kredi çekmeyi planladığında kaç TL faiz ödeyeceğini sorgular. Genelde net kredi faizi tutarı, ilgili bankaya başvurulduğu takdirde öğrenilebilir. Ancak bankaların faiz oranları ve kredi faizi hesaplama formülü kullanıldığı takdirde yaklaşık bir değere ulaşılması mümkündür. Bununla birlikte kredi faizinin her dönemde tekrarlayacak şekilde anaparaya faiz uygulanmasıyla belirlendiği hatırlatılmalıdır. Yine KKDF ve BSMV gibi vergilerin de kredi faizi hesaplama formülüne sonradan eklenen değerlerden olduğu belirtilmelidir. Faiz oranı girerek kredi hesaplama yapmayı mümkün kılan temel formülün uygulama aşamaları:
Bankaların konut kredisi faiz oranları öğrenildiği zaman geri ödeme miktarının hesaplanması mümkündür. Ancak konut kredisinin geri ödeme miktarı ile taksit ve faiz tutarı hesaplanmadan önce peşinat da dikkate alınmalıdır. Örneğin bir bankadan 200.000 TL peşinat ödendikten sonra 600.000 TL değerinde konut kredisi alınacağı düşünülebilir. Bu durumda 600.000 TL'lik konut kredisine banka tarafından %3,20 oranında faiz uygulanacağı varsayılır. Sunulan bu örnek durumda konut kredisinin 10 yıl yani 120 ay gibi bir sürede ödeneceği düşünülürse aşağıdaki gibi değerlere ulaşılır;
