MERVE ÖZLEM ÇAKIR - Kore Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Choi Hong-Ghi, geçen yıl ağustos ayında Türkiye ile aralarında yeni anlaşmalar imzalandığını hatırlatarak, "Bundan sonraki dönem için hizmet ve yatırım alanında daha çok alışverişin aktif olmasını beklemekteyiz." dedi.
Ticaret Bakanlığının dış ticarette hedef ülkeler arasına Kore Cumhuriyeti'ni de alması ve süre gelen ikili ilişkiler dikkatleri söz konusu ülkeler arasındaki ekonomik gelişmelere çevirdi.
Türkiye ile Kore Cumhuriyeti arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamında taraflar arasındaki mal ticaretinin kademeli olarak serbestleştirilmesine ilişkin "Çerçeve Anlaşma" ve "Mal Ticareti Anlaşması" 1 Mayıs 2013 tarihinde yürürlüğe girdi.
İki ülke arasında 1 Ağustos 2018 tarihi itibarıyla "Hizmet Ticareti Anlaşması" ve "Yatırım Anlaşması"nın da yürürlüğe girmesiyle birlikte, STA ticari ve ekonomik ilişkilerin daha da geliştirilmesine imkan verecek bir yapıya dönüştü.
Ekonomik ilişkilere yönelik AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Choi, Türkiye ve Kore Cumhuriyeti arasındaki ticaretin 1957 yılında diplomatik ilişkilerin kurulmasından beri artan bir seyir izlediğini ifade ederek, 1965'te sadece 16 bin dolar olan ticaret hacminin, geçen sene yaklaşık 7,2 milyar dolara ulaştığını, bu rakamın içinde Kore'nin Türkiye’ye yaptığı ihracat tutarının 6 milyar dolar, Türkiye’nin ise 1,2 milyar dolar olarak kaydedildiğini aktardı.
- "Türkiye yükselen bir ekonomik büyümeye sahip"
Choi, ticaretteki söz konusu açığın ana sebebinin, iki ülkenin sanayi yapısının farklılığına dayandığına işaret ederek, Türkiye’nin Kore Cumhuriyeti'nden ithal ettiği ürünlere bakıldığında, yedek parça gibi ara malların payının toplam ithalat tutarının yarısından fazlasını oluşturduğuna dikkati çekti.
Türkiye yükselen bir ekonomik büyümeye sahip olduğu için ara malların toplam ithalata oranının fazla gerçekleşmesinin bir anlamda kaçınılmaz olduğunu vurgulayan Choi, "Örneğin Hyundai Otomobil Türkiye’deki üretim tesisinde yıllık yüz binlerce araç üretmekte ve bunun yüzde 90'ını Avrupa başta olmak üzere yurt dışına ihraç ederek, Türkiye ekonomisine büyük katkıda bulunmaktadır. Otomobil üretimi için ana parça dahil ara malları ithal etmek kaçınılmazdır." ifadelerini kullandı.
Bununla birlikte Türkiye'de hükümetin devamlı olarak sanayiyi geliştirme politikası izlediğini belirten Choi, şöyle devam etti:
"Türkiye hükümetinin sanayiyi sürekli geliştirme politikasıyla Türkiye’nin Kore’ye ihracatının gittikçe artacağını öngörüyoruz. Geçen sene Türkiye’nin Kore’ye yaptığı ihracat miktarı, bir önceki seneye göre yüzde 58,6’lık bir artış göstererek açığı azaltmıştır. Kore ve Türkiye’nin, ileride genel ticaret hacmini ve yatırımını arttırarak karşılıklı olarak birbirini güçlendiren dengeyi sağlaması doğru olacaktır. 2017 yılı aralık ayında başbakanlar arasında yapılan görüşmede, iki ülkenin ekonomik büyüklüğü ve potansiyeline göre şu an mevcut ticaret hacminin yetersiz olduğu ve söz konusu hacmin 15 milyar dolara kadar çıkarılmasının mümkün olduğu konusunda fikir birliğine varılmıştır."
- "Hizmet ve yatırım alanında daha çok alışveriş"
Büyükelçi Choi, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulunun (DEİK) geçen yıl yaptığı bir araştırmaya göre, Türkiye’nin Kore Cumhuriyeti'ne kıyasla tarım, su ürünleri, ham madde ve bazı nihai mallar için rekabet gücünün yüksek olduğu ve ileride söz konusu ürünlerin Kore’ye ihracatının artacağını belirterek, Kore’nin ise Türkiye’ye göre yarı iletken, demir-çelik ürünleri ve tekstil gibi nihai üründe ara mallar için daha yüksek rekabet gücünün olduğunu ve bunların ihracatının devam edeceğini bildirdi.
Geçen yıl ağustos ayında iki ülke arasında yeni anlaşmalara imza attıklarını hatırlatan Choi, "Bundan sonraki dönem için hizmet ve yatırım alanında daha çok alışverişin aktif olmasını beklemekteyiz. Geçen sene Türkiye’yi ziyaret eden Koreli sayısı 160 bin kişi, Kore’yi ziyaret eden Türk sayısı ise 30 bin kişiydi. Türkiye’ye gelecek Koreli sayısının devamlı artacağını öngörmekteyiz." diye konuştu.
Choi, geçen sene 26 milyon Korelinin yurt dışına çıktığını ve vatandaşlarının Türkiye’ye yüksek ilgileri olduğunu belirterek, Türkiye’ye gelecek Koreli sayısının devamlı artacağını öngördüklerini söyledi.
Choi, geçen sene mayısta yapılan iki ülkenin zirve görüşmesinde ileride ulaşım, altyapı, enerji, savunma sanayi gibi daha geniş alanda iş birliğinin arttırılması konusunun görüşüldüğünü belirterek, "İki ülkenin ortak paydada buluştuğu gibi Kore, karşılıklı ticareti büyütmeyi arzu etmektedir. Ayrıca kiraz başta olma üzere Türkiye’de yetişen meyve ürünlerinin ithalatı için Kore içindeki prosedür de devam etmektedir." dedi.
- "Türk malları için olumlu algı gittikçe artıyor"
Türkiye’de üretilen elektronik ürünlerin Kore’ye satışının artmaya devam ettiğini belirten Choi, Beko gibi Türkiye elektronik markalarının Güney Kore piyasasına girişiyle beraber Türk malları için olumlu algının gittikçe arttığını bildirdi.
Choi, Türkiye hükümeti ve dış ticaretle ilgili kurumlar Türk mallarının tanıtımı için gerekli çalışmayı devam ettirirlerse, Kore’deki Türk malına yönelik olumlu algının daha da artacağını dile getirerek, şunları kaydetti:
"Kore ve Türkiye arasında ticaretin artmasını engelleyen unsurların 2013 yılında yürürlüğe giren STA sayesinde çok azaldığını değerlendirmekteyiz. Fakat son dönemde bazı Kore menşeili ara mallarına ithalat korunma önlemleri başlandığı için Türkiye’de faaliyette olan Kore firmaları, nihai ürün üretimi ve ihracatı için gerekli olan ara mallarının alımında zorluklar yaşamaktadır. Türkiye’de faaliyet gösteren Kore firmaları da dahil yerli firmaların ana hedefi, Avrupa ve Orta Doğu gibi yakın bölgelerdir. Kore’den bazı ara malları alıp nihai ürün şekilinde diğer ülkelere ihracat yapan sistem için korunma önlemleri arttırılırsa Türkiye’nin ihraç ettiği ürünlerin fiyatları da artar ve bu da ihracat azalışına neden olur."
- "Kore ve Türk firmalarının bir arada büyümelerini dileriz"
Kore’nin Türkiye’ye doğrudan yatırımının 2018 itibarıyla yaklaşık 2,9 milyar dolar olduğuna dikkati çeken Choi, Türkiye’nin Güney Kore’ye yaptığı yatırım tutarının ise 100 milyon doların altında bulunduğunu, bu rakamların artırılması gerektiğini vurguladı.
Choi, Hyundai otomobil, LG elektronik, Posco gibi firmaların Türkiye’de yatırım yaparak faaliyetlerini sürdürdüğüne işaret ederek, Bu firmaların istihdam ve ihracat konularındaki katkılarının büyük olduğunu, ayrıca Kore Eximbank'ın da desteği ile Avrasya Tüneli, Çanakkale Köprüsü, Gaziantep hastane inşaatı gibi önemli projelere finans desteğiyle altyapının geliştirilmesine katkıda bulunulduğunu kaydetti.
İki ülkenin ekonomik ilişkilerine sadece ticaret açığı açısından değil, ticaretteki yapı faklılığı, yatırım, turizm göstergesi dahil olmak üzere daha geniş açıdan bakılması gerektiğinin altını çizen Choi, "Bu anlamda Kore Cumhuriyeti ve Türkiye’nin ekonomik yapıları, birbirini tamamlar ve birbirine katkısını artırır. Bu çerçevede Kore firmaları ile Türk firmalarının bir arada büyümelerini temeni ederiz." ifadelerini kullandı.