Krizleri fırsata çevirerek sektöründe lider oldu

ERDAL ÇELİKEL - Üniversiteden yeni mezun bir mühendis olarak iş ararken girişimci olmaya karar veren iş adamı Özgür Savaş Özüdoğru, karşı karşıya kaldığı ekonomik krizleri fırsata çevirerek tünel açma makinesi üreten firmasını 24 ülkeye ihracat yapar konuma getirdi.

Anadolu Organize Sanayi Bölgesi'nde tünel ve zemin teknolojileri alanında üretimini sürdüren E-BERK firmasının sahibi Özüdoğru, AA muhabirine, iş hayatına atılma ve şirketini büyütme hikayesini anlattı.

Özüdoğru, İzmirli memur bir ailenin çocuğu olduğunu belirterek, babasının öğretmen olmasının etkisiyle 5 yaşında ilkokula başladığını, 16 yaşında da İstanbul Teknik Üniversitesi Metalurji Mühendisliği bölümüne kaydını yaptırdığını söyledi.

- Girdiği sınav hayatını değiştirdi

20 yaşında üniversiteden mezun olduktan sonra 3 ev arkadaşıyla Ortadoğu Teknik Üniversitesinin (ODTÜ) bilim sınavına girdiğini ifade eden Özüdoğru, bu sınavı kazanmasının hayatını değiştirdiğini dile getirdi. Özüdoğru, "İngilizce sınavını verememiştim. Memur bir ailenin çocuğu olduğum için hazırlık sınıfının yüksek bedelini karşılayacak durumum yoktu. Bu yüzden yarı zamanlı bir iş aramaya başladım." dedi.

OSTİM'deki bir döküm firmasında işe girdiğini anlatan Özüdoğru, 3 aylık deneyiminin ardından İngilizce eğitimini tamamlamasına yetecek parayı kazanamayacağını anlayınca çalıştığı yerden ayrıldığını kaydetti.

- İstifa ettiği şirketin ortağı oldu

İzmir'e dönmeye karar verdiği sırada bir arkadaşının önerisine uyarak, gazetede ilanını gördüğü bir firmaya iş görüşmesine gittiğini belirten Özüdoğru, şöyle devam etti:

"Burası bir ısıl işlem şirketiydi. Bir an evvel keşke şirket sahibi gelse de görüşmemi yapıp İzmir'e dönsem diye düşünüyordum. Bu firma mühendis imzasına ihtiyaç duyan, bu imza olmadan hiçbir iş yapamayan bir yermiş. Firma ortağı da biraz huysuz biri olduğundan 2-3 ayda bir sürekli personel ayrılıyormuş. Bu nedenle ücret ve sosyal güvenlik açısından her dediğimi kabul etti."

Çalışma koşulları ve şirket ortağının tavrı nedeniyle 8 ay içinde 4 kere istifa ettiğinin altını çizen Özüdoğru, bir süre aynı sektörde faaliyet gösteren başka bir firmada çalıştığını, daha sonra eski çalıştığı firmanın ortağı olan iki kardeşin kendisine ortaklık teklif ettiklerini söyledi.

Özüdoğru, ilk şirket ortaklığı deneyimini şöyle anlattı:

"Bana ortaklık teklif eden iki kardeşin eski çalıştığım firmanın büyük ortağı olduklarını biliyordum. O zamanlar Arif Göçmen isminde yaşlı bir amca eski çalıştığım tesise gelir, hal hatır sorardı. Ben bu kişiyi başka bir firmanın sahibi zannederdim ama aslında Arif Amca firmanın ana sahibiymiş. Vefatından önce oğullarına bana ortaklık teklif etmelerini vasiyet etmiş. İki kardeş de bu nedenle bana geldiler ve ortaklık teklif ettiler. İlk şirket ortaklığım böyle oldu."

- Üretim atölyesinden dev fabrikaya

OSTİM'de 20 yaşında ilk işe başladığı yıllarda kendine 30 yaşına geldiğinde firma sahibi olma hedefi koyduğunu anlatan Özüdoğru, Nisan 2005'te 30 yaşındayken ortaklıklarını sorunsuz bir biçimde sonlandırarak bu hayalini gerçekleştirdiğini bildirdi.

Ortaklarından satın aldığı iki şirkete ek olarak bugün sahibi olduğu E-BERK firmasını 2006 yılında kurduğuna işaret eden Özüdoğru, firmayı ilk kurduğunda 100 metrekarelik bir alanda 4 personelin çalıştığını dile getirdi. Özüdoğru, "Bugün 23 bin metrekaresi kapalı 62 bin metrekarelik alanda 450 çalışanla hizmet veriyoruz." diye konuştu.

- Kriz döneminde 3 bin müşteri buldu

Gerek ortaklık gerekse tek başına firma sahibi olduğu dönemlerde Türkiye'nin yaşadığı tüm ekonomik krizlerde firma olarak büyüdüklerini dile getiren Özüdoğru, 1999 krizinde iş yaptıkları 3-4 firmanın üretimlerini ya geçici olarak durdurduklarını ya da üretim hacimlerini düşürdüklerini ifade etti.

Söz konusu dönemde bu durumu aşmak için Ankara dışındaki firmalarla çalışma arayışına girdiklerini kaydeden Özüdoğru, "Bununla ilgili çok ciddi çaba gösterdik. 1999-2002 döneminde Ankara dışında 3 bine yakın müşterimiz oldu. Bu firmaların ihtiyaçlarını Ankara'dan karşılayacak bir barter metodu geliştirdik." ifadesini kullandı.

- Küresel krizi tünel açarak aştı

Firma kurulduktan bir yıl sonra ABD'ye ihracat yapma başarısı gösterdiklerine dikkati çeken Özüdoğru, "Kriz döneminde çalışma alanımızı sürekli büyüterek, riski azaltmak istedik. Bu, 1999 krizinin bize öğrettiği bir şeydi." dedi.

Özüdoğru, küresel kriz öncesi dönemde tünel sektörünün yanı sıra boru profil makinelerinin üretiminde de çok iyi durumda olmalarına karşın, kriz nedeniyle boru profil sektöründe kullanılan sac malzemesi fiyatlarının bin 200 dolardan 400 dolara düştüğünü vurgulayarak, şunları kaydetti:

"O dönemde yönümüzü yeniden tünel açma makinesi sektörüne çevirdik. ABD'ye 2007'de tel örgü makinesi ihraç ettik. Bu ihracatı yapmasaydık 2008 krizine çok hazırlıksız yakalanabilirdik. Toplamda 10 bin dolarlık bir satıştı. Daha sonra yıllık 400 bin dolar ihracata ulaşan bir hacim yakaladık. 2008'de Bulgaristan'a ilk tünel kesici yedek parça kesicilerinin ihracatını gerçekleştirdik. Bugün ise Çin'den Hindistan'a ve ABD'ye kadar 24 ülkeye ihracat yapan bir firma olduk."

- Türkiye'yi sektöründe 8. küresel üretici yaptı

Türkiye'nin ilk yerli tünel açma makinesi "Anadolu"yu geçen yılın mayıs ayında ürettiklerini aktaran Özüdoğru, 30 milyon avroluk yatırım sonucu 92 metre boyunda, 175 ton ağırlığında, 800 kilovolt amperlik kurulu güce sahip, 12 bin parçadan oluşan bir makine ortaya çıktığını söyledi. Özüdoğru, "Şu anda makinemiz Çorlu'daki bir projede bin 300 metrelik kazı mesafesine ulaştı." dedi.

"Bu yatırım Türkiye'yi tünel açma makinesi sektöründe dünyanın 8. üreticisi yaptı." bilgisini veren Özüdoğru, makineye Anadolu ismini verme nedenlerini şu sözlerle anlattı:

"15 Temmuz'da hain bir darbe girişimi yaşadık. Bu olay yaşandıktan sonra ve ben bu yatırımı yapmaya karar verdiğimde herkes bana "Deli misin? 30 milyon avroluk yatırım yapıyorsun, hem de bu ülkede." dedi. Ben bunu insanlara şöyle izah ettim: Biz bu ülkede başarılı olamazsak hiçbir ülkede başarılı olamayız. Ben ülkemde başaramadığım bir şeyi başka hiçbir ülkede başarma çabasına girmek istemiyorum. Türkiye fırsatlar ülkesi ve fırsatlar en zor zamanlarda insanların karşısına gelebiliyor."

- Ar-Ge ordusu kurdu

Yerli tünel açma makinesinin 12 ayrı mühendislik dalını ilgilendirmesinden dolayı Ar-Ge merkezi kurmaya karar verdiklerini anlatan Özüdoğru, bu kapsamda son bir yılda istihdam edilmiş 51 kişilik Ar-Ge takımı kurduklarını bildirdi.

Özüdoğru, "Ülkemizde bin Ar-Ge merkezi kurulması hedefi vardı. Biz de bu hedefe 862. Ar-Ge firması olarak katkıda bulunduğumuz için çok gururluyuz." diye konuştu.