Orta vadeli mali program da açıklandı

**Maliye Bakanlığı, bütçe hazırlama sürecinde ikinci döküman olan 2010-2012 dönemini kapsayan Orta Vadeli Mali Plan’ı açıkladı.

**

Maliye Bakanlığı, 2010-2012 dönemini kapsayan Orta Vadeli Mali Plan’ı açıkladı.

Orta Vadeli Mali Plan’da (OVMP) merkezi yönetim bütçe gelirlerinin GSYH’ye oranının yüzde 22.4, vergi gelirlerinin GSYH’ye oranının ise yüzde 18.7 olarak gerçekleşmesi hedefleniyor. Merkezi yönetim bütçe dengesinin 2010’da 50 milyar 34 milyon TL, 2011’de açığın 45 milyar 123 milyon TL’ye, 2012’de 39 milyar 83 milyon TL açık vermesi öngörülüyor. OVMP’de merkezi yönetim bütçe dengesinin GSYH’ye oranının 2010’da yüzde 4.9 açık vermesi, faiz dışı fazlanın ise 2010’da 6 milyar 716 milyon TL olması hedefleniyor.

Bütçe hazırlama sürecinde ikinci doküman olan Orta Vadeli Mali Plan, Resmi Gazete’de yayımlandı. OVMP, Orta Vadeli Programda belirlenen temel amaç ve politikaların hayata geçirilmesine yönelik olarak hazırlanan, merkezi yönetim bütçe büyüklüklerini ve kurumsal bazda ödenek teklif tavanlarını belirleyen bir belge özelliğini taşıyor. Genel ve özel bütçe kapsamındaki idareler, Orta Vadeli Program ve OVMP ile belirlenen sınırlar içinde kendi kurumsal önceliklerini saptayarak bütçelerini hazırlayacaklar.

Mali Plan dönemi merkezi yönetim bütçe dengesi ve faiz dışı fazla hedeflerini belirleyen OVMP’ye göre merkezi yönetim bütçe dengesi 2010’da 50 milyar 34 milyon TL açık verirken, bu açık 2011’de 45 milyar 123 milyon TL, 2012’de 39 milyar 83 milyon TL’ye inecek. Merkezi yönetim bütçe dengesinin GSYH’ye oranının 2010’da yüzde 4.9 açık vereceği hedefini koyan OVMP, bu açığın 2011’de yüzde 4’e, 2012’de yüzde 3.2’ye gerilemesi hedefini koydu. Faiz dışı fazlanın 2010’da 6 milyar 716 milyon TL olması öngörülürken, 2011 yılına 10 milyar 77 milyon TL, 2012’de 16 milyar 317 milyon olması hedefleniyor. Faiz dışı fazlanın GSYH’ye oranının 2010’da yüzde 0.7, 2011’de 0.9, 2012’de 1.3 olması öngörülüyor.*****

MALİ PLAN DÖNEMİNDE BÜTÇE GELİRLERİN GSYH'YA ORANI YÜZDE 21.4 OLACAK
OVMP’de, merkezi yönetim bütçesinin program tanımlı gelirlerinin GSYH’ye oranı 2010, 2011, 2012’de yüzde 21.4 olması hedefleniyor. Merkezi yönetim bütçesi faiz dışı giderleri ise 2010’da yüzde 22.2, 2011’de yüzde 21.6, 2012’de yüzde 21 olacak. Merkez yönetim bütçesi faiz dışı fazlanın GSYH’ye oranı 2010 yılında yüzde 0.8, 2011’de yüzde 0,2, 2012’de ise yüzde 0.4 açık verecek. 2010-2012 döneminde, merkezi yönetim bütçe giderlerinin GSYH’ye oranının sırasıyla yüzde 27,9, yüzde 26,7 ve yüzde 25,6 olarak gerçekleşmesi öngörüldü.

2010'DA BÜTÇE GELİRLERİ 236 MİLYAR 794 MİLYON TL OLACAK
OVMP’ye göre merkezi yönetim bütçe gelirleri (net) 2010 yılına 236 milyar 794 milyon TL, 2011 yılında 253 milyar 109 milyon TL, 2012 yılında 275 milyar 359 milyon TL olarak öngörüldü. Merkezi yönetim bütçesi vergi gelirleri ise 2010’da 193 milyar 324 milyon TL, 2011 yılında 210 milyar 192 milyon TL, 2012 yılında 229 milyar 526 milyon TL olacak. Merkezi yönetim bütçe gelirlerinin (net) GSYH’ya oranı ise 2010’da yüzde 18.8, 2011’de 18.8, 2012’de yüzde 18.7 olacağı hedeflendi. 2010-2012 Mali Plan dönemi sonunda merkezi yönetim bütçe gelirlerinin GSYH’ye oranının yüzde 22.4, vergi gelirlerinin GSYH’ye oranının ise yüzde 18.7 olarak gerçekleşmesi bekleniyor.*****

KURUMLAR BÜTÇE ÖDENEK TEKLİFLERİNDE 2010 İÇİN YÜZDE 3.5 BÜYÜME HEDEFİ
OVMP’de, 2010-2012 dönemi merkezi yönetim bütçesinin hazırlığına esas teşkil edecek temel makroekonomik göstergeler, gelir ve gider tahminleri, hedef bütçe açığı ve açık finansmanı ile genel ve özel bütçeli idarelerin ödenek teklif tavanlarına yer verildi. Kamu idareleri, Orta Vadeli Program ile OVMP’de yer alan politika önceliklerini, makroekonomik göstergeleri ve ödenek tavanlarını esas alarak, çok yıllı bütçeleme anlayışına uygun olarak kendi kurumsal önceliklerini belirleyecek ve 2010, 2011 ve 2012 yılları için bütçe tekliflerini hazırlayacak.

Kamu idareleri 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin bütçe ödenek tekliflerini hazırlarken 2010 yılında GSYH büyümesini yüzde 3.5, cari fiyatlarla GSYH’yi 1 trilyon 29 milyar TL, yıl sonu TÜFE’yi ise yüzde 5.3 olarak baz alacak. 2011 yılı için GSYH büyümesi yüzde 4, yıl sonu TÜFE yüzde 4.9; 2012 yılı için GSYH yüzde 5, yıl sonu TÜFE ise yüzde 4.8 olacak.

KAMU KESİMİNİN KAYNAK KULLANIMINDAKİ ARTAN PAYI AZALTILACAK
2010-2012 döneminde izlenecek maliye politikasının temel çerçevesini, kamu kesiminin kaynak kullanımındaki artan payını azaltmak şartıyla, ekonomik krizin de etkisiyle yükselen kamu açıklarını tedrici olarak makul seviyelere düşürmek olarak çizen OVMP’de, “Maliye politikası; para ve gelirler politikasıyla uyum içinde, belirlenen faiz dışı denge, gelir ve harcama hedefleriyle ilgili orta vadeli mali hedeflere ulaşılmasını sağlayacak bir yaklaşımla yürütülecektir. Mali Plan döneminde, sağlık, eğitim ve sosyal nitelikli harcamalar ile büyümeyi ve istihdamı destekleyen ve bölgesel gelişmişlik farklarını azaltan harcamalara daha fazla önem verilerek, toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesi, beşeri sermayenin niteliklerinin geliştirilmesi yönündeki politikalar uygulanmaya devam edilecektir. Sosyal yardımlarda yerindelik ve harcamalarda etkinlik sağlanacaktır. Orta ve uzun vadede ekonominin verimliliğini ve üretken yapısını destekleyen altyapı yatırımlarına ağırlık verilecektir. Kamu yatırımları; Güneydoğu Anadolu Projesi, Doğu Anadolu Projesi, Konya Ovası Projesi başta olmak üzere ekonomik ve sosyal altyapı projelerine yoğunlaştırılacak, AB’ye üyelik yönünde ortaya konulan politika ve önceliklerin hayata geçirilmesi için gereken yatırımlar hızlandırılacaktır. GAP Eylem Planı ve diğer bölgesel programlar kapsamında yer alan projelerin, sağlanan ilave kaynaklar da dikkate alınarak, hızla tamamlanmasına yönelik tedbirler zamanında alınacaktır. Mali Plan döneminde, tarımsal destekleme ödemeleri sektörde rekabet edebilirliği artırmak ve gelir istikrarını sağlamak amacıyla alan ve ürün temelinde farklılaştırılacak, desteklerin idare ve kontrolü alan bazlı yapılacaktır” denildi.*****

ULUSLARARASI STANDARTLARLA UYUMLU İÇ KONTROL EYLEM PLANI
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamında kamu idarelerinin, mali yönetim ve kontrol alanında görev ve sorumluluklarını etkili bir şekilde yerine getirebilmelerini sağlamak üzere idari kapasite geliştirilmesine yönelik faaliyetler yoğunlaştırılacağına yer verilen OVMP’de, mali yönetim ve kontrol ile iç denetim faaliyetlerinin genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinde etkin bir şekilde uygulanması için gerekli çalışmalar sürdürüleceği belirtildi. Kamu idarelerinde uluslararası standartlarla uyumlu bir iç kontrol ortamının oluşturulması için Mali Plan döneminde kamu idarelerinin iç kontrol eylem planlarının etkili bir şekilde uygulanmasının sağlanacağı vurgulanarak, kamu idarelerinin karar verme süreçlerini güçlendirmek, mali saydamlık ve hesap verilebilirliği artırmak amacıyla uygulamaya konulan stratejik planlama ve performans esaslı bütçeleme yaygınlaştırılacağı ifade edildi.

VERGİ HARCAMALARININ MALİ BOYUTUNUN TESPİTİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR SÜRDÜRÜLECEK
OVMP’de, vergi kanunlarında yer alan istisna, muafiyet ve vergi indirimi hükümleri, ekonomik ve sosyal politikalar çerçevesinde yeniden değerlendirilerek vergi mevzuatı sadeleştirileceği belirtilerek, vergi harcamalarının mali boyutunun tespitine yönelik çalışmalara devam edileceği vurgulandı. Ayrıca, Avrupa Birliği mevzuatı ile uyum çalışmaları sürdürüleceği ifade edildi. Kayıtdışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı çerçevesinde kayıtdışılıkla mücadeleye tüm toplum kesimlerinin katılımı sağlanacağı kaydedilerek, “Kayıtdışılıkla mücadele amacıyla öncelikle iş ve çalışma hayatına ilişkin mevzuatın basitleştirilmesi, kamu kurumları arasında bilgi paylaşımı ve koordinasyon sağlanarak kurumların teknolojik alt yapısının güçlendirilmesine yönelik faaliyetler sürdürülecektir. Vergi kayıp ve kaçağını önlemeye yönelik olarak idari kapasite artırılacak ve vergi denetimleri ile vergi ve diğer mali yükümlülüklerin tahsilatında etkinlik sağlanacaktır. Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik yasal ve idari düzenlemeler yapılacaktır. Vergi bilincinin geliştirilmesi ve artırılmasına yönelik faaliyetlere ağırlık verilecektir” denildi.*****

İÇ BORÇLANMADA TL CİNSİ ENSTRÜMANLARA AĞIRLIK VERİLECEK
OVMP’de, 2010-2012 döneminde de stratejik ölçütlere dayalı borçlanma politikası uygulamasına devam edileceği belirtilerek, daha önceki yıllarda olduğu gibi iç borçlanmada TL cinsi enstrümanlara ağırlık verilmesinin ve sabit faizli enstrümanların payının artırılmasının başlıca politika hedefleri arasında yer alacağı vurgulandı. Ayrıca, borçlanmanın vadesinin piyasa koşulları elverdiği ölçüde uzatılmasına çalışılarak refinansman riskinin azaltılması hedeflendiğine dikkat çekilerek, likidite riskini azaltmak üzere uygulanan güçlü rezerv politikasına önümüzdeki yıllarda da devam edilmesi öngörüsünde bulunuldu. OVMP’ye göre AB tanımlı genel yönetim nominal borç stokunun GSYH’ye oranı 2010’da yüzde 49, 2011’de yüzde 48.8 olması, 2012’de ise yüzde 47.8’e düşürülmesi hedeflendi.

KAMU KURUMLARI EYLÜL SONUNA KADAR BÜTÇE TEKLİFLERİNİ GÖNDERECEK
OVMP’yle 5018 sayılı Kanunun 16'ncı maddesi gereğince, I ve II Sayılı cetvellerde yer alan genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ve özel bütçeli idarelerin 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin ödenek teklif tavanları ekli tablolarına da yer verildi. Kamu idarelerinin ödenek teklif tavanları belirlenirken, makroekonomik göstergeler ile Orta Vadeli Programda belirlenen politika öncelikleri, kamu idarelerinin ihtiyaçları ve yürüttükleri önemli faaliyet ve projeler dikkate alındı. Genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri ile özel bütçeli idareler 2010, 2011 ve 2012 yıllarına ilişkin bütçe tekliflerini Eylül ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına (Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne) gönderecekler. Kamu idareleri, yatırım tekliflerini değerlendirilmek üzere aynı süre içinde Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığına verecek. Gelir ve ödenek tekliflerinin hazırlanmasında; Bakanlar Kurulunca kabul edilen ve Resmi Gazetede yayımlanan Orta Vadeli Programda yer alan makro politikalar, ilkeler, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükler ile Orta Vadeli Mali Planda belirlenen ödenek teklif tavanları ile Maliye Bakanlığı’nca hazırlanacak Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı'nca hazırlanacak Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberinde belirlenecek genel ilkeler, nesnel ve ölçülebilir standartlar, hesaplama yöntemleri, bunlara ilişkin olarak kullanılacak cetvel ve tablo örnekleri, esas alınacak.
(ANKA)