"Paulson'a yıldızlı pekiyi"
Turkish Yatırım Menkul Değerler tarafından hazırlanan günlük bültende ADB'nin piyasalara hayati müdahalesi kaleme alındı.
"Boğalara ve Paulson’a Tarih Dersinden Yıldızlı Pekiyi" başlığıyla hazırlanan bültende şu değerlendirmede bulunuldu;
"Dünyada yaşadığımız krize yıllar biçilemiyor. Dün ABD piyasalarında yaşananları görünce son 28 yılın en büyük krizi denebilir. 1980’li yıllarda yetersiz ve eksik bankacılık düzenlemeleri nedeni ile ABD’deki yarı banka niteliğindeki finansman şirketlerinde (Mevduat Kredi Uyuşmazlığı) önemli finansal krizler yaşandı.
1980’de ABD’de yaşanan kriz, 1982’de Türkiye’de banker krizi isminde yaşandı. Bu süreçte faiz+anaparayı gelen yeni mevduatlar ile çeviren bu kurumlar 1979’da bire on artan petrol fiyatları ve enflasyonu indirmek için artırılan kısa vadeli faizlerle tam anlamıyla ters pozisyonda yakalanmışlardır.
1980'li yıllarda, Amerika'da reel faizler yüzde 2'den yüzde 3'e çıkınca ortaya çıkan 500 milyar dolarlık fark, pek çok konut finansmanı kuruluşunun iflasına yol açmıştır. Bu firmaların borçlarını ödeyemez hale gelmesi ile oluşan panik havası 125 milyar dolar zarar Amerikan ekonomisine geçmiştir. 1980 yılında ABD’nin GSYIH 2.8 trilyon dolar seviyesindeydi. ABD’nin ilk defa yaşadığı bu tür bir kriz karşısında FED piyasaya likidite vermesi batan banka sayısını çoğalttı, güven sağlanamaması piyasalarda panik yarattı.
ABD Hazinesi 1980’lerde kurumsal ve örgütsel sermayenin korunması ve desteklenmesi kararı aldı. Bu krizde bir kaç banka kapatılmış, bir çok banka diğer bankalar tarafından satın alınmıştır. Bu operasyonların hepsi hafta sonu yapılmıştır. Hafta sonları yapılan el değişimi yada iflaslar yapılarak bankanın sermayesinin korunması ve mevcut kredi işlevinin sürdürülmesi başarılmıştır. Şimdiye kadar yaşadığımız budur. 1980’de yaşanan vade uyuşmazlığı, bu yılda vardır. İkisi de likidite krizidir. Yazılanlar aynı zamanda yaşananlar oldu. Peki yaşanmayanlar ne?
Dünya’daki tüm merkez bankaları ortaklaşa müdahale etti, olmadı.
Paulson’un tek bir sözü S&P’yi yüzde 6.4 ve Dow Jones’u yüzde 6 yükseltti. Paulson, CNBC ekranlarından sadece "Resolution Trust Corporation" demesi yükseltti. Resolution Trust Corporation nedir? Türkçe karşılığı Aktif Tavsiyesi Tröst Şirketi. Türkiye’de karşılığı TMSF.
1980 yıllarında hafta sonu operasyonları ile bankaların birleştirilmesi ya da iflasları ABD Hazine’si kontrolünde yapılmıştı. Ardından Resolution Trust kuruldu.
Mali kurumların yeniden yapılandırılması ve kötü aktifler Resolution Trust’a aktarılması sağlandı. 1980 yılı iktisat tarihi için önemlidir.
1980’den sonra ABD finans sistemi baştan kurulmuştur. Keynesgil düşünce yıkılmış, Friedman ile birlikte Monetarizm başlamıştır. Şimdi 1980’den bu yana giden finans sistemi 2008’de çökmüştür. 1980 ile 2008 arasında tek fark, 1980’de verilmeyen likiditenin verilmesidir. Paulson’un tek bir sözü ile artık bankaların batacağı, sistemin yıkılacağı endişelerini ortadan kaldırdı ve borsalar dip noktalarına göre yüzde 6-7 arasında yükseldi."
