Türk bankaları gözünü Ortadoğu'ya çevirdi
Piyasalardaki dalgalanmaya rağmen 2007'de kâr rekoru kıran Türk bankaları, rotayı Ortadoğu ülkelerine çevirdi. İş Bankası, Halkbank ve Ziraat'in de aralarında bulunduğu finans devlerinin ilk hedefi Irak ve Suriye.
Zaman gazetesinin haberine göre, Türk işadamlarının bölgedeki ticaret pastasından daha fazla pay almaya başlaması ve Ortadoğu'ya öncelik veren dış politika, bankaları cesaretlendiriyor. Büyük potansiyele sahip bölgenin önemli fırsatlar barındırdığını anlatan İş Bankası Genel Müdürü Ersin Özince, Bağdat ve Şam için fizibilite çalışması yaptıklarını, önümüzdeki yıl şube açarak Ortadoğu'ya adım atacaklarını söyledi. İki yıl süren mücadelenin ardından Irak'ta faaliyet izni almayı başaran Ziraat Bankası Suudi Arabistan'a yönelirken, Şekerbank'ın hedefinde Dubai var. Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Basri Göktan, artan petrol fiyatları sebebiyle Ortadoğu'da ciddi bir likidite ortaya çıktığını vurguluyor.
Bugüne kadar düşük vergi avantajı için tercih ettikleri bölgeye bu kez 'gerçek bankacılık' yapmak amacıyla giden Türk bankaları hedeflerini büyük tutuyor. İş Bankası Genel Müdürü ve Türkiye Bankalar Birliği Başkanı Ersin Özince, "Bankacılıkta Irak ve Suriye'de büyük fırsatlar olduğunu düşünüyorum. Özellikle Irak'ta huzur ortamının bir nebze olsun tesis edilmesi halinde biz buraya yatırım yapmaya istekliyiz, arzuluyuz." diyor. Bu konuda en cesur adımları atan Ziraat Bankası oldu. Ziraat, kimsenin adım atmaya cesaret edemediği, iç savaşın eşiğindeki Irak'ta şube açarak bölgeye adım atan ilk banka unvanını aldı. 2004 yılında Irak Merkez Bankası ile görüşmelere başlayan ve tam iki yıl süren müzakerelerin ardından faaliyet izni almayı başaran devlet bankası, barut dumanlarının hiç eksik olmadığı başkent Bağdat'ta şube açarak Mezopotamya'ya adımını attı. Bankanın bölgeye ilişkin vizyonunun sadece Irak ile sınırlı olmadığını söyleyen Genel Müdür Can Akın Çağlar, "Hedefimizde şimdi de Suudi Arabistan var. Buraya da iki şube açarak Ortadoğu'daki hizmet ağımızı genişletmek istiyoruz" diyor.
Ziraat Bankası, Irak ve Suudi Arabistan'a yönelirken, kamunun bir diğer büyük bankası Halk Bankası'nın hedefinde ise Suriye var. Halkbank yetkilileri son dönemde iki ülke arasındaki ticarî ilişkilerin giderek arttığına dikkat çekerek, "Ticarette küçük ve orta ölçekli işletmeler ağırlıkta olduğu için Halkbank olarak bu süreçte etkin rol oynamak istiyoruz." yorumunu yapıyor. Suriye bankacılık otoriteleri ile görüşmelerini sürdüren Halkbank'ın yıl sonuna kadar gereken izinleri alması bekleniyor.
Bölgeye yatırım yapma konusunda kamu bankaları kadar özel bankaların da ciddi bir arzu içinde oldukları görülüyor. İş Bankası Genel Müdürü ve Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Başkanı Ersin Özince, başta Irak olmak üzere bölgede ciddi potansiyel ve fırsatların olduğunu belirterek, "Bankacılıkta Irak ve Suriye'de büyük fırsatlar olduğunu düşünüyorum. Özellikle Irak'ta huzur ortamının bir nebze olsun tesis edilmesi halinde biz buraya yatırım yapmaya istekliyiz, arzuluyuz" diyor.
Özince, bu konuda gerekli fizibilite çalışmalarını yaptıklarını ve 2009 yılından itibaren şube açarak bölgeye adım atacaklarının altını çiziyor. Şekerbank Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Basri Göktan da bölgeye ilgi duyan bankacılardan birisi. Artan petrol fiyatları sonrasında Ortadoğu'da ciddi bir likidite ortaya çıktığına işaret eden Göktan, "Bu pastadan pay alabilmek için petro-doların çok olduğu ülkelere açılmak gerekiyor." yorumunu yapıyor. Bu etapta ilk olarak Dubai'de bir off-shore açmayı hedeflediklerini anlatan Göktan, bir sonraki aşamada bölgeye daha farklı açılımlar da yapabileceklerinin sinyalini veriyor.
TÜRK BANKALARI 20 ÜLKEDE
Türk bankalarının yakın bir döneme kadar Ortadoğu'ya yönelik stratejileri sadece Bahreyn'e off- shore şube açmaktan ibaretti. Türkiye'deki yüksek aracılık maliyetlerinden kaçınmak için bu bölgeye akın eden bankalardan üçünün (Halkbank, Vakıflar Bankası ve TSKB) kamunun yönetiminde olması ise dikkat çekici. Bugün Türkiye Bankalar Birliği (TBB) verilerine göre Bahreyn'de 11 Türk bankasının off-shore şubesi bulunuyor. Yurtdışında 20 ülkede yer alan Türk bankalarının, sınır ötesinde 50 şubesi faaliyet gösteriyor. Yabancı ülkelerde 11 şubeyle faaliyet gösteren Türkiye İş Bankası, yurtdışında en çok şubesi bulunan banka olarak öne çıkıyor.
