Türkiye Yalova kivisine doyacak

SITKI YILDIZ - Türkiye'nin önemli kivi üretim merkezlerinden olan Yalova'da bu yıl hasatla birlikte dalında satılan 35 bin tona yakın kivinin 250 milyon lira girdi sağlanması hedefleniyor.

Türkiye'de kivi denince akla ilk gelen Yalova'da çiftçiler, bu yıl bereketli geçen sezonun ardından hasat heyecanını yaşıyor.

Önceki yıllara göre bu yıl 10 bin ton fazla üretimle yaklaşık 35 bin ton kiviyi henüz dalındayken satan çiftçiler, bahçelerindeki ürünleri toplayıp soğuk hava depolarına taşıyor.

Yılın büyük bir bölümünü bahçelerde geçiren çiftçiler, ürünlerini dalında satmanın mutluluğunu yaşıyor.

İl Tarım ve Orman Müdürü Suat Parıldar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kivinin Yalova'nın en kıymetli ürünlerinden biri olduğunu söyledi.

Parıldar, 1988'de 3 kişiyle başlayan kivi üretiminin bugün itibariyle 750 çiftçiye ulaştığını belirterek, "Bu yıl yaklaşık 6 dekar alanda 30 bin tondan fazla bir üretimimiz söz konusu. Türkiye'de yaklaşık 60-65 bin ton kivi üretilmekte. Türkiye'de kivi üretiminin yaklaşık yüzde 50'si, yani yarısı ilimizde üretilmekte. İlimizdeki üreticilerin bir kısmı da yine çevre illerde üretim alanları açmış durumdalar. Bunları da devreye aldığımızda Yalovalı üreticilerimiz Türkiye'deki kivi üretiminin yaklaşık yüzde 60'ını üretmektedir." diye konuştu.

- "Yalova için kivi 24 ayar altın"

Yalova'nın Türkiye'nin binde 1'i kadar büyüklüğe sahip olduğunu ve tarım alanlarının kısıtlı olduğunu dile getiren Parıldar, amaçlarının kısıtlı alanlarda maksimum ürün ve gelir elde etme olduğunu aktardı.

"Yalova için kivi 24 ayar altın. Kivinin Yalova'ya getirisine baktığımız zaman yan sanayileriyle birlikte yaklaşık 250 milyon liralık bir pazardan bahsedebiliriz." diyen Parıldar, şunları kaydetti:

"Üretici hatırı sayılır bir gelir elde ediyor. İlimizde bir dekarda yaklaşık 4,5-5 ton verim söz konusu. Bu yıl ortalama üreticiden çıkış fiyatı da kilogramı ortalama 4,5-5 lira arasındadır. Kivi kasım ayında hasat ediliyor ama kasımda hasat edilen kivinin pazara sunumu haziran ayına kadar da devam ediyor. Haziran ayına kadar sofralarımızda, evlerimizde kivi tüketmemize de yine ilimizde bulunan soğuk hava depolarının büyük katkısı var. İlimiz bu konuda da Türkiye'de önemli bir konuma sahip. Bu konumunu da gün geçtikçe perçinlemeye devam ediyor."

Bakanlığın kırsal kalkınma programlarına verdiği destekler sayesinde üretimde önemli bir miktara ulaşıldığının altını çizen Parıldar, 13'ü soğuk hava deposu, 17'si ürün işleme, diğerleri de ambalaj ve paketlemeye yönelik toplam 39 projenin desteklendiğini anlattı.

İl Özel İdaresinin kivi üretimiyle ilgili yeni projelerinin bulunduğuna değinen Parıldar, Tarım ve Orman Bakanlığına sundukları Kocadere-Şenköy Havzası'ndaki yaklaşık 500 dekar alanda kivi üretimine yönelik projenin onaylanmasına müteakip burada da kivi üretimine yönelik faaliyetlere başlayacaklarını sözlerine ekledi.

-"Yalova kivinin ana vatanı"

Yalova Kivi Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Tunalı ise 750 çiftçinin bu yıl 30 bin tonun üzerinde üretim yaptığına dikkati çekti.

Kivi üretiminin zahmetli bir iş olduğunu ifade eden Tunalı, üreticilerin yılın büyük bir bölümünde tarlada olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Yalova kivinin ana vatanı. Türkiye'nin yaklaşık yüzde 50'sini üretiyoruz. Türkiye'nin tükettiği kivi 100 bin ton civarında. Geri kalan kısmı İran'dan geliyor. 30 yıldan beri çalışmamıza rağmen Türkiye'nin tükettiği kiviyi halen üretemiyoruz. Ancak bu kültürün yayılmasıyla bunu sağlayabiliriz. Özellikle bu yıl Arap ülkelerine gönderenler oldu. Dünyada 2,5 milyon ton kivi üretimi var. Kivi çok değerli bir meyve. Avrupa'da en büyük üretici 400-450 bin tonla İtalya."

Eşiyle 2000 yılında kivi üretimine başlayan emekli öğretmen Sultan Güney de kivinin getirisinin iyi olması nedeniyle üretime başladıklarını anlattı.

Daha önce şeftali üretimi yaptıklarını, ancak getirisinin az, zahmetinin ise fazla olması nedeniyle vazgeçtiklerini anlatan Güney, "Yalova'nın böyle değerli bir ürünle anılması hoşumuza gidiyor. İçinde bulunduğumuz bahçemiz 3,5 dönümlük. Yıllık ortalama 14-15 ton civarında kivi topluyoruz. Kiviyi işçiler topluyor, biz de daha iyi pazarlayabilmek için boylamasını yapıyoruz. Paketleme işlemini tamamladıktan sonra soğuk hava deposuna götürüyoruz." dedi.