GÖKSEL YILDIRIM - Türk savunma sanayisinin geliştirdiği insansız hava aracı (İHA) çözümlerine Ulak eklendi. Sabit ve döner kanatlı İHA özelliklerini barındıran Ulak'ın, yıl sonunda ürünleştirilmesi ve araca yeni yetenekler kazandırılması amaçlanıyor.
Milli ve özgün yazılım ve tasarımla yerli üretim gerçekleştiren Lapis Havacılık Teknolojileri, sahip olduğu kabiliyetlerle hem hava aracı platformları hem de platformlarda kullanılan çeşitli ekipmanları üretiyor.
Lapis bir süredir üzerinde çalıştığı dikey iniş/kalkış yeteneğine de sahip sabit kanatlı İHA Ulak'ın yeni versiyonunu ilk kez SEDEC Savunma ve Güvenlik Fuarı'nda sergiledi.
LAPİS VTL-02 ULAK isimli hava aracı, başta keşif, gözetleme ve istihbarat olmak üzere, yol güvenliği, sınır güvenliği petrol-doğal gaz boru hatları güvenliği, haritalama, orman alanları uygulamaları, tarımsal uygulamalar ve afet yönetimi gibi farklı görev ihtiyaçlarına göre farklı faydalı yüklerle donatılabiliyor.
Özgün-milli donanım ve yazılımla tam otonom görev yapabilen Ulak, dikine kalkış/iniş özelliği ve yüksek faydalı yük kapasitesiyle zor koşullarda görev yapabilecek şekilde geliştirildi. Ulak, 30X optik yakınlaştırmalı ve 35 milimetre termal kameralı, 3 eksen stabilize tümleşik faydalı yükle gece/gündüz görev yapabiliyor.
Lapis Yönetim Kurulu Başkan Vekili Nihat Yanık, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şirket olarak İHA'lar ve üzerindeki faydalı yüklere yoğunlaştıklarını söyledi.
Bugüne kadar prototip amaçlı sistemler tasarladıklarını, ürettiklerini, test ettiklerini, algoritmalar geliştirdiklerini anlatan Yanık, bunun sonucunda ortaya faydalı yükler, rotorlu, sabit kanatlı ve vtol İHA çözümleri koyduklarını ifade etti.
Ulak sistemiyle sabit ve çok rotorlu İHA'nın özelliklerini tek bir platformda topladıklarını belirten Yanık, "Yaklaşık 1,5 yıldır sistem üzerinde çalışıyoruz. Birçok prototip yaptık. VTL-01 üzerinde algoritmalarımızı, yazılımımızı geliştirdik ve onunla uçuş testlerine devam ediyoruz. VTL-02'yi ilk kez sergiledik. Uçuş testlerini tamamlamayı ve bu senenin sonunda ürünleştirmeyi hedefliyoruz." dedi.
- Özgün yazılımla yeni özellikler eklenebilecek
Algoritmaları kendileri geliştirdikleri için sisteme farklı akıl seviyeleri katabildiklerini dile getiren Yanık, şunları kaydetti:
"İHA'lar genellikle keşif/gözetleme amaçlı kullanılıyor, yerdeki operatörün havadaki gözü oluyor. Sisteme farklı özellikler de katacağız. Silah atışının nereden geldiğini kestirip, faydalı yükü oraya yönlendirmek ve hedefi takip etmek bunlardan biri. Durumsal farkındalığı artırmak, sisteme bunu eklemek sonraki hedefimiz olacak. Tamamen otonom görev yapabiliyoruz. Kullanıcı tablet veya yer kontrol istasyonu üzerinden istediği yere koordinat vererek aracı yönlendirebiliyor, birkaç platformu aynı anda kullanabiliyor ve platformlar arasında haberleşme sağlayabiliyor. Sürü teknolojisine yönelik adımlar atılabiliyor. Yazılımı özgün geliştirdiğimiz için sırasıyla yeni özellikler eklemeyi planlıyoruz."
- Uçuş süresi ve katedilen mesafe artıyor
Platformun tüm tasarımlarının kendilerine ait olduğunu vurgulayan Lapis Yönetim Kurulu Başkanı Osman Sevgi de "Faydalı yükleri şu anda keşif/gözetleme amaçlı ama altyapısı bize ait olduğu için faydalı yükler değiştirilerek silah veya mühimmat gibi yüklerle de kullanılabiliyor." diye konuştu.
Sevgi, Ulak'ın kanat açıklığının 3,60 metre, uçuş ağırlığının 21 kilogram, uçuş süresinin 2,5 saat olduğunu bildirdi.
Sistemin elektrik motorlu olduğu için sessiz görev yapabildiğine işaret eden Sevgi, "Dikey iniş/kalkış sayesinde 5X5 metrekarelik bir alanda rahatça kalıp/inebiliyor, piste ihtiyaç duymuyor. Kalktıktan sonra da sabit kanatlı gibi uçtuğu için uçuş süresi ve kat edilen mesafe artıyor." ifadesini kullandı.
Sevgi, Ulak'ın özellikle sınırlı alana sahip deniz platformlarının ihtiyaçlarını karşılamada rol oynayabileceğini kaydetti.