Tüketici güven endeksi nedir, neyi ifade eder? Tüketici güven endeksi nasıl yorumlanır, nasıl hesaplanır?

Aylık olarak yapılan Tüketici Eğilim Anketi'ne göre belirlenen tüketici güven endeksi, tüketicilerin ekonomiye yönelik yaklaşımlarını temsil eder. Bununla birlikte tüketicilerin geleceğe yönelik ekonomik beklentileri ve harcama ya da tasarruf yaklaşımları da tüketici güven endeksi değerine göre anlaşılabilir. Yapılan ankete göre hesaplanan tüketici güven endeksinin değeri 0-200 arasındadır. Endeksin 100 birimden yüksek ya da düşük olmasına göre tüketicilerin yaklaşımlarının olumlu veya olumsuz olduğu öngörülebilir.

Tüketici Güven Endeksi nedir?

En çok araştırılan kavramlardan olan Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin bazı değerlendirmelerini ifade eder. Kişisel mali durumlar ile genel ekonomiye dair mevcut durum değerlendirmeleri bunlar arasındadır. Ayrıca Tüketici Güven Endeksi, tüketicilerin yakın gelecekteki tasarruf ve harcama yönelimleri ile gelecek dönem beklentilerinin ölçülmesinde de rol oynar. Dolayısıyla finansa alanı için son derece önemli bir göstergedir.

Tüketici Güven Endeksi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ve Türkiye İstatistik Kurumu işbirliği ile gerçekleştirilen bir anketi göre belirlenir. Bu anket de Tüketici Eğilim Anketi olarak adlandırılır. Bağımsız bir anket olarak gerçekleştirilen Tüketici Eğilim Anketi'nin sonuçları ise cinsiyet ve yaş gruplarına göre ağırlıklandırılır.

Bağımsız bir şekilde gerçekleştirilen Tüketici Eğilim Anketi'ne göre belirlenen Tüketici Güven Endeksi, her ay belirlenir. Dolayısıyla anketin yapıldığı ayın son haftasında bu endeksin açıklandığı bilinir. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yönetilen Ulusal Veri Yayımlama Takvimi kapsamında bu endeksin yayımlandığı görülür. Kişiler tüketici güven endeksini öğrenmek için ise Tüketici güven Endeksi Haber Bülteni'ni takip edebilir.

Tüketici Güven Endeksi nasıl yorumlanır?

Belli hesaplamalar doğrultusunda saptanan tüketici güven endeksinin 0-200 arasında değer aldığı bilinir. Söz konusu değere göre tüketici güven endeksi üzerinden yorum yapılabilir. Örneğin tüketici güven endeksinin 100 birim üzerinde olması, tüketicinin ülke ekonomisinin mevcut ilerleyişine olumlu yaklaştığını gösterir. Ayrıca yine bu değer, tüketicinin ekonominin büyümesine yönelik bir beklenti içerisinde olduğunu yansıtır.

100 birimden düşük olan tüketici güven endeksi değeri, tüketicilerin ekonomiye dair beklentilerinin olumsuzluğuna işaret eder. Bununla birlikte ekonomide küçülme ile kötüye doğru bir gidişatın oluşacağının beklenildiğini gösterir. Dolayısıyla tüketici güven endeksi değerinin 100 birimden yüksek ya da düşük olması ile ekonomiye dair olumlu veya olumsuz beklentiler anlaşılabilir.

Tüketici Güven Endeksi nasıl hesaplanır?

Ekonomi hakkındaki düşünceleri ile eğilimlerini belirtmek isteyen kişiler, Tüketici Eğilim Anketi'ne katılır. Buna bağlı olarak anketteki sorulara pozitif veya negatif yanıtlar verilir. Daha sonra tüketicilerin bu yanıtları, pozitif veya negatif olmalarına göre yüzdelendirilir. Tüketici güven endeksinin belirlenmesinde de pozitif ve negatif yanıtların oranı önem taşır. Bu bağlamda pozitif yanıtların yüzdesinden, negatif olan cevapların yüzdesinin çıkarıldığı görülür. Aradaki farka da 100 eklendiği bilinir. Son olarak oluşturulan yayılma endekslerinin aritmetik ortalamasının alınması doğrultusunda tüketici güven endeksi saptanır.

Tüketici Güven Endeksi neyi ifade eder?

Genel olarak tüketici güven endeksi, tüketicilerin ülke ekonomisine dair beklentileri ile bakış açılarını temsil eder. Dolayısıyla tüketicilerin geleceğe dair tercihlerinin fark edilmesi bakımından da önemli bulunan bir parametredir. Endeksin 100 birimin altındaki bir değerde olması, ekonominin büyümesine dair beklentinin azaldığını temsil eder. Yani tüketicilerin harcama eğiliminde bir yavaşlamanın gelişeceğini gösterir. Tüketici güven endeksinin 100 birim üzerinde olması ise ekonomiye dair büyüme beklentisine işaret eder. Dolayısıyla tüketicilerin mevcut ülke ekonomisinin gidişatına iyimser baktıkları ve harcama olasılıklarının artış gösterebileceği öngörülebilir.