BİZE ULAŞIN
Enflasyon rakamlarının açıklanmasının ardından vatandaşlar tarafından 2021 yılında enflasyonun durumunun ne olacağı araştırılıyor. Ekonomistler ise aralık ayında beklentilerin üstünde gelen enflasyonda 2021 yılının mayıs ayından itibaren kademeli düşüşün başlayabileceğini, TCMB’nin 28 Ocak’ta açıklayacağı yılın ilk Enflasyon Raporu’nun ve kurun seyrinin bundan sonra atılacak adımlar bakımından önemli olduğunu aktarıyor. Şimdi vatandaşlar tarafından 2021 enflasyon tahmini merak ediliyor.
TÜİK verilerine göre; TÜFE, Aralık 2020’de aylık bazda yüzde 1,25 artış gösterdi. Tüketici fiyatlarında yıllık enflasyon ise yüzde 14,60 ile Yeni Ekonomi Programı’nda öngörülen yüzde 10,5’lik hedefin üstünde gerçekleşti. AA Finans Enflasyon Beklenti Anketi’ne katılan ekonomistlerin aralık ayı enflasyon beklentilerinin ortalaması ise yüzde 1,02 olmuştu. Bu ortalamaya göre 2020 yılı enflasyonunun yüzde 14,34’e çıkması öngörülmüştü.
Konuyla ilgili olarak değerlendirmelerde bulunan AA Finans Analistli ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, enflasyonda yüzde 1,25 ile endeks tarihinin ikinci en yüksek aralık ayı artışının olduğunu belirtti. Bürümcekçi, enflasyonun 2019 yılına göre yükselmesinde ana etkenin gıda fiyatları olmadığına işaret etti ve ulaştırma, konut ve ev eşyası gruplarındaki belirgin artışların yükselişi getirdiğini aktardı.
Haluk Bürümcekçi, manşet enflasyonda yüzde 15 civarı seyrin 2021 yılının nisan ayına dek devam edeceği öngörüsünde bulundu. Bundan sonrası için de kura bağlı olacağına vurgu yaptı. Kısa vadede emtia ve petrol fiyatlarının yükselmesinin olumsuz yansımalarının görülebileceği yönünde değerlendirmelerde bulunan Bürümcekçi, sigara fiyatlarına uygulanan nispi ÖTV’nin azaltılması ve maktu verginin sabit bırakılmasının, bu kanaldan gelecek yukarı yönlü baskıyı bertaraf ettiğini belirtti.
Aynı zamanda Bürümcekçi; doğalgaz, elektrik, köprü ve otoyol geçişi gibi kamu tarafından belirlenen diğer fiyat artışlarının ocak enflasyonuna etkisinin yaklaşık 0,2 puan düzeyinde olacağını belirtti. TL’de tekrar belirgin bir değer kaybının görülmemesi halinde enflasyonun 2021 yılının ilk 4 ayında yüzde 15 civarından seyretmesinin, sonrasında da kademeli bir düşüş ile 2021 yılını yüzde 11-12 aralığında bitirmesinin beklenebileceğini aktardı.
Bürümcekçi, TCMB’nin sıkılaşmanın yeterli olmasını umduğunu, dolarizasyon ve Enflasyon Raporu’nun bir sonraki adım beklentileri konusunda kritik faktörler olacağını vurguladı ve şunları aktardı: "TCMB’nin beklentilerin üst sınırında artış yapması ve enflasyonun önümüzdeki dönemde yüzde 15 civarını fazla aşmayacağı beklentisi ile politika faizini bir süre bu seviyede tutması, ağır basan beklenti olarak karşımıza çıkıyor. Bu bağlamda, 28 Ocak 2021'de yayınlanacak Enflasyon Raporu'nda yer alacak tahminler bir sonraki adıma ilişkin netleşme sağlayacaktır. Öte yandan, karar sonrası gerçekleşen enflasyona göre hesaplanan politika reel faizi yüzde 2,1 ve beklenen enflasyona göre hesaplanan reel faizi yüzde 5,6 seviyesinde bulunuyor. Dolayısıyla benzer gelişmekte olan ülkeler için son durumda yüzde 0,5 civarı olan ortalama reel faizin belirgin üzerine çıkmamız, yabancı yatırımcı girişi açısından gerekli olan şartları sağladığımızı yansıtıyor. Nitekim, son haftalarda portföy ve swap girişlerinin süreklilik kazandığını izlemekteyiz. Bu nedenle, hanehalkı dolarizasyonunun tersine dönüp dönmeyeceği ilerleyen dönemde alınacak kararlar açısından en kritik faktörlerden biri olacak."
AA’nın haberine göre; Vakıfbank Ekonomik Araştırma Birimi tarafından hazırlanan raporda da aralık ayında kurda geçmiş aylarda yaşanan artışın gecikmeli etkilerinin yavaşlayarak da olsa görülmeye devam ettiği bildirildi.
Harcama grupları içinde en yüksek artış gösteren grubun ev eşyası olduğunun belirtildiği raporda, şu değerlendirmeler yer aldı: "Ev eşyası grubunda fiyatlar aylık bazda yüzde 3,46 arttı ve grubun enflasyona katkısı 0,27 puan oldu. Aralıkta en yüksek artış gösteren ikinci grup ise yüzde 2,64 artan ulaştırma grubu oldu. Petrol fiyatlarındaki artışın etkisiyle ulaştırma grubu enflasyonu 0,43 puan artış yönlü etkiledi. Taze meyve sebze fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle fiyatların bir önceki aya göre yüzde 2,53 arttığı gıda ve alkolsüz içecekler grubu ise sepet içindeki ağırlığı nedeniyle 0,60 puanla aralıkta enflasyonu en yüksek artış yönlü etkileyen grup oldu. Sonuç olarak, enflasyondaki yükselişte kurlarda geçtiğimiz aylarda yaşanan sert yükselişlerin gecikmeli etkileri ve yurt içi üretici fiyatları endeksindeki (Yİ-ÜFE) yükseliş etkili oldu. Çekirdek enflasyondaki yükselişin sürmesi ve Yİ-ÜFE ile manşet enflasyon arasındaki farkın açılması, enflasyonda önümüzdeki dönemde yukarı yönlü baskının devam edeceğini gösteriyor. Enflasyonda yılın ilk dört ayında yükseliş devam ettikten sonra, mayıs ayından itibaren kademeli bir düşüş başlayabilir."
