BİZE ULAŞIN
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin sermaye artırımı yoluna gittiklerinde seçtikleri yöntemlerden biridir. Bedelsiz sermaye artırımı şirkete bazı avantajlar sağlamaktadır. Bedelsiz sermaye artırımı yapıldığında şirket iç kaynaklarını kullanır. Bedelsiz bölünme olarak da adlandırılan bedelsiz sermaye artırımı, sermayesi enflasyon nedeniyle erimiş şirketlerin sık kullandığı bir yöntemdir. Bazı şirketlerin çeşitli nedenlerle zorunlu veya isteğe bağlı olarak uyguladığı bedelsiz sermaye artırımının avantajı var mıdır?
Sermaye artırımı, şirketin sahip olduğu sermayenin artırılması için yeni hisse senetleri çıkarmasıdır. Sermaye artırımı, anonim veya limited şirketin esas sermayesine karşılık gelen hisse senetlerinin bedelleri ödendikten sonra yapılmaktadır. Ancak bunun için genel kurulun kararıyla yeni hisse senedi çıkarılması gerekmektedir. Sermaye artırımı kimi zaman zorunlu sebeplerle yapılırken kimi zaman da şirketin isteğine bağlı olarak yapılır.
Sermaye artırımı iki şekilde yapılmaktadır. İşlem, bedelli sermaye artırımı ve bedelsiz sermaye artırımı başlıkları altında gerçekleştirilir. Sermaye artırımının ne şekilde yapılacağı yine şirketin isteğine bağlı olarak bazı avantajlardan yararlanmak amacıyla belirlenmektedir. Bedelli sermaye artırımında dış kaynaklar kullanılmaktadır. Şirketin yeni pay ihraç etmesiyle şirkete dışarıdan para girmektedir.
Bedelsiz sermaye artırımında, iç kaynaklar kullanılmaktadır. Bedelsiz sermaye artırımı, yatırımcılar arasında bedelsiz bölünme ifadesiyle de bilinmektedir.
Bedelsiz sermaye artırımı, şirketlerin iç kaynakları ile yapılır. Emisyon primi, yedekler, temettü, yeniden değerleme artışı, iştirak ve duran varlık satış karlarıyla sermaye artırması ile yapılır. Bedelsiz sermaye artışında şirkete dışarıdan bir finansal kaynak bulunmaz ve şirket ortaklarından bedel istenmesine gerek yoktur. Şirket ortaklarından bedel istenmediği için bu sermaye artırımı türüne bedelsiz sermaye artırımı denmektedir.
Bedelsiz sermaye artırımı kimi zaman yeni yatırım yapmak için, kimi zaman da sermayenin enflasyon sebebiyle uğradığı değer kaybını tolere etmek için tercih edilmektedir. Ancak bedelsiz sermaye artırımının kendine özgü avantajları da vardır.
Bedelsiz sermaye artırımıyla, şirket ortaklarına karşılıksız olarak hisse verilir. Bedelsiz sermaye artırımı yapıldığında şirketin esas sermayesi değişmez ve bu tür bir sermaye artırımı yapıldığında şirket hisselerin piyasa değeri de değişmez. Bedelsiz sermaye artırımı yapılırken şirketin piyasa değerinin değişmemesi için hisse senedi fiyatlarında düzenleme yapılmaktadır. Şirketlerin sermaye artırımına gittiklerinde bedelsiz sermaye yolunu seçmelerinin başlıca sebepleri şunlardır:
Şirketlerin bedelli sermaye artırımı yerine bedelsiz sermaye artırımı yapmalarının avantajı daha düşük oranlı vergi ödemektir.
Bedelsiz sermaye hesaplaması yapılırken mevcut lot sayısı, bölünme oranı, hisse fiyatı bilgileri gerekmektedir. Mevcut lot sayısı, sermaye artırımına giden şirket hisselerinden kaç adet bulundurduğunuzu ifade eder. Bölünme oranı, rüçhan hakkı kullanım oranıdır. Şirket tarafından açıklanır. Hisse fiyatı, hissenin bölünmeden önceki ortalama fiyat değeridir.
Bedelsiz sermaye artırımı hesaplama formülünde kazanılacak lot sayısı mevcut lot oranı ile çarpılması ve 100’e bölünmesi ile bulunur. Örneğin mevcut lot 100 ve hisse bölünme oranı 100 ise, 100.100/100 formülünden kazanılacak hissenin 100 lot olduğu sonucuna ulaşılır. Bölünmeden kazanılan lot ile mevcut lot toplanarak bölünme sonrasında elde olacak hisse miktarına ulaşılır. Aynı örnekteki bölünme sonrası hisse miktarı 200 lottur.
Bedelsiz sermaye artırımı hesaplama formülü yeni hisse fiyatını bulmak için uygulanabilir. Bölünme sonrası hisse fiyatının bulunması için hisselerin eski fiyatı/1 + bölünme oranı/100 olarak bulunmaktadır. %100 sermaye artırımına giden bir şirket 1 lotu 10 dolar değerindeyken bölündüğünde, 10/1 + 100/100 formülüyle yeni hisse değeri 5 dolar olarak bulunacaktır.
