En basit tanımı ile lot, borsadaki ödeme birimidir. Para ve sermaye piyasalarında işlem yapan yatırımcıların her biri bu kavram ile sıkça karşılaşmaktadır. Normalde 1 Lot, 1 TL (nominal) değere ya da 1 adet hisse senedine eşittir. Forex bazında ise 1 Lot ile 100.000 birimlik işlem açılmış olmaktadır.
Lot terimi, özellikle para ve sermaye piyasalarında sıkça karşılaşılan kavramlar arasındadır. Dolayısıyla bu piyasalarda işlem yapan yatırımcılar, lot terimine sürekli olarak denk gelmektedir. En basit tanımı ile lot, para ve sermaye piyasalarında “pay” anlamını taşımaktadır. Yani lot terimi, kısaca borsadaki ödeme birimi olarak tanımlanabilmektedir.
Borsada hacim, söz konusu işleme konu olan menkul kıymetlerin bu süreçteki mevcut miktarının işlem gördüğü satış ve alış değerlerinin çarpılması ile hesaplanmaktadır. Dolayısıyla borsadaki işlemlerde ortaya çıkan ödeme birimi de lot ile belirtilmektedir. Hesaplama sonucunda çıkan değerin yüksekliği, borsada hacmin yüksek olduğunu göstermektedir. Bu yükseklik olumlu algılanabildiği gibi satışlarda meydana gelen artış nedeni ile olumsuz etkileri de ortaya çıkarabilmektedir. Yani borsada işlem hacminin artması, yatırımcılara güvenle yatırım yapabileceklerini gösterse de satışlar yönünden olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir.
Sermaye ve para piyasalarında sıkça denk gelinen lot hesabının yapılabilmesi için bazı detayların bilinmesi gerekmektedir. Dolayısıyla “1 Lot nedir?” sorusunun öncelikli olarak açıklanması elzemdir. Borsadaki ödeme birimi olan lot, bir adet hisse senedini göstermektedir. Yani 1 lotun, 1 tane hisse senedine eşit olduğu söylenebilmektedir. Yeni pay ve tüm pay alma hakkı olan işlemlerin her birinde ödeme birimi olarak, “1 lot = 1 adet = 1 TL (nominal)” değerlerinden yararlanılmaktadır.
Lot hesabının nasıl yapıldığının açıklanması için bir örnek üzerinden belli başlı detaylara değinilebilmektedir. Bu detaylar ise aşağıdaki gibidir;
Anlaşılması zor bir kavram gibi görülen lot, aslında Forex gibi birçok piyasada yer bulmaktadır. Dolayısıyla hisse senedi alım satımları söz konusu olduğu zaman tüm yatırımcılar bu birimi kullanabilmektedir.
Forex piyasasında işlem yapan yatırımcılar da emir ekranından hacim olarak “1” seçeneğini tercih edebilmektedir. Böylece yatırımcı, 1 Lot işlem açmış olmaktadır. Açılan bu 1 Lot ile eşdeğer olan pozisyon büyüklüğü ise çapraz döviz çiftleri yani paritede 100.000 birime denk gelmektedir.
Forex piyasasında lot büyüklüğünün birim bazında ele alınmasının nedeni pozisyon büyüklüğünün döviz cinsine göre farklılık göstermesidir.