Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Van depremlerinin ardından hazırladığı kanun taslağına göre, Türkiye genelindeki hasarlı binaların yıkımı için mal sahipleriyle anlaşma yoluna gidilecek, mutabakat sağlanamayan taşınmazlar kamulaştırılacak. Kentsel dönüşüm için gerekli 400 milyar doları karşılamak için vergi ve trafik cezasından para aktarılacak.
CHP’den eleştiri
CHP’den ise tasarının vergi boyutuna eleştiri geldi. CHP’nin ekonomiden sorumlu Genel Başkan Yardımcısı FaikÖztrak, 400 milyar maliyetli proje için, “2002’de şartlar daha uygundu, neden yapmadılar? Yapsınlar görelim” derken, bir verginin belli bir alana tahsis edilmesinin vergi esnekliğine aykırı olduğunu söyledi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın hazırladığı taslakta şu önlemlere yer verildi:
- Afet riski altındaki alanlardaki Hazine’ye ait taşınmazlar TOKİ’ye bedelsiz devredilecek. Tahsis ve devir tarihinden itibaren 5 yıl içinde amacına uygun olarak kullanılmayan gayrimenkuller, bedelsiz olarak Hazine adına tescil edilecek.
- Risk altında bulunan kişi ve kurumlara ait taşınmazlar konusunda tahliye ve yıkımda anlaşma yolu tercih edilecek. Anlaşma sağlanamayan taşınmazlar kamulaştırılacak.
- Bakanlık, geçici tahsis ve kira yardımı yapmaya yetkili olacak.
- Gayrimenkullerin düzenleme öncesi ve sonrası değerleri, TOKİ veya SPK lisanslı kuruluşlarca yapılacak.
- Uyarılara rağmen tahliye edilmeyen yapıların tahliye ve yıkım işlemleri mahalli idarelerin katılımı ile mülki amirler tarafından gerçekleştirilecek.
- Yapılacak iş ve işlemlerde kullanılmak üzere bakanlığın tasarrufunda afete hazırlık hesabı açılacak.
- Kanun kapsamında yapılacak işlem, sözleşme ve uygulamalar her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden muaf tutulacak.
Adem-i tahsise aykırı
Öztrak, Milliyet’e yaptığı açıklamada, vergi gelirinin bir harcamaya tahsis edilmesinin adem-i tahsis (belirli gelirlerin belirli giderlere tahsis edilmemesi) ilkesine aykırı olduğunu, bu şekilde vergi esnekliğinin ihlal edileceğini vurguladı.