Geç likidite penceresi nedir? Geç likidite penceresine neden ihtiyaç duyulur?

Firdevs Nacar

30.10.2022 22:42

Listeye Ekle

Likidite genel olarak pazar içinde ekonomik cinsten bir malı çabuk bir şekilde bir diğerine karşı değiş tokuş yapılması anlamını ifade eder. Bir başka şekilde ifade etmek gerekirse; bir menkul kıymet değerini çok kaybetmeden nakde çevriliyor ise ilgili olan menkul kıymet likittir. Yani likidite döviz piyasalarının dışında olan bir varlığın parasal olarak ödeme aracıdır.

Geç likidite penceresi ise Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın son borç veren makam olması sebebiyle, günün sonunda oluşan ödeme sistemlerinde ki herhangi bir sorunun önene geçmek için bankalara limitsiz bir şekilde vadeli TL borçlanma ve aynı şekilde TL olarak borç verme imkanına denir. Bu uygulama geçici ve aynı zamanda tek gecelik bir uygulamadır.

Geç Likidite Penceresi Nedir?

Gecelik ve geçici bir uygulama olan geç likidite penceresi, gecelik vadede günün sonunda yani saat 16:00 ile 17:00 aralığında, zorunlu karşılıkların tesis süresinin son iş gününde ise yine 16:00 ile bu defa 17:15 saatleri aralığında gerçekleşen bir sistemdir. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın gün sonunda ödeme sistemlerinde oluşabilecek olası sorunların önüne geçmek için bankalara vermiş olduğu limitsiz vadeli TL borçlanma ya da borç verme sistemine GLP yani geç likidite penceresi denir. Bu işlemlerin yerine getirildiği mekanizmaya denilen geç likidite işlemleri gecelik ve geçici uygulamalardır.

Geç Likidite Penceresine Neden İhtiyaç Duyulur?

Geç likidite penceresine neden ihtiyaç duyulur konusu oldukça merak edilen konulardan biridir. Geç likidite penceresinden borç alabilmek için iki sebebe ihtiyaç duyulur. Geç likidite penceresine ihtiyaç duyulmasının iki adet sebebi şu şekilde sıralanabilir;

Bunlardan ilki bankanın kendiyle alakası olmayan herhangi bir durumdan kaynaklanabilir.
Gün sonunda TL likiditesini Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'ndan para almadan kapatamayacak olması ya da bankların mali durumlarının bozuk olması sebebiyle likidetisinin kalmaması durumunda kullanılır.

Geç likidite penceresinin hedefi ise parasal olarak sıkılaştırma yöntemi ile fonlama maliyetini yükseltmek ve TL'nin maliyetinin artması ve döviz kurlarının da artışının sınırlandırılmasıdır.