BİZE ULAŞIN
Ekonomi ve finans alanında en çok kullanılan terimlerden biri de nominal değer terimidir. Menkul değerlerin üzerinde yazılı olan bir değer şeklinde açıklanabilir. Sayısal olan değerden daha öte bir anlamı bulunmaz. Yazılı ve yalnızca isim olarak var olan bir değerdir. İtibari değer adı ile de bilinir. Ancak finans alanında ve ekonomi alanında farklı tanımları yapılabilir. Bu değerler değişiklik göstermezler ve sabittirler.
Finans alanında kullanılan bir terim olan nominal değer, hisse senedi, nakit para, senet, çek, tahvil gibi taşınabilir değerlerin üzerinde yazılı olan değerlerdir. "Par value" ya da "face value" olarak da ifade edilen bir terimdir.
Ekonomideyse nominal değer, zaman içerisine genel fiyat seviyesinde yaşanan değişiklikler için ayarlamaların yapıldığı gerçek değerlerin tersine enflasyon ya da diğer faktörleri hesaba katmadan düzeltilmemiş oranı, cari fiyatıdır.
Nominal değere örnek vermek gerekirse, Hazine ve Maliye Bakanlığınca çıkarılan devlet iç borçlanma senedinin nominal değeri, senedin üzerinde yazan değer yani 100 TL'dir. Bir diğer örnek olarak 200 TL'nin nominal değeri 200'dür.
Şirketlerin ya da kurum ve kuruluşların sermayelerini tespit etmek ya da kayıtlarını tutmak için hisse senetlerindeki nominal değerler kullanılır. Hisse senetlerine dair gerçek değerleri içermezler, piyasalardaki ilk satışlar nominal değer kabul edilir. Piyasa hareketleri ya da taleplere göre yazılı olarak belirtilen değerler aynı kalır. Ancak alış fiyatının ve satış fiyatının değişiklik gösterdiği durumlar olabilir. Nominal değer hesaplama için şu hesaplama kullanılabilir:
Gerçek Değer / (Fiyat endeksi/100)
Bu bağlamda 1.000 TL olan bir hisse senedinin nominal değer hesaplama işlemini şöyle örnekleyebiliriz:
1.000 TL'lik hisse senedinin fiyat endeksini 300 olarak kabul edelim. Fiyat endeksini 100'e böldüğümüzde 2 sonucu çıkar. Bu sayı da faktördür. Bu bağlamda gerçek değer yani 1.000 TL'yi 3'e böldüğümüzde ortaya çıkan 333.33 TL, hisse senedinin nominal değeridir.
1 TL nominal değerli pay ne demektir?
1 TL nominal değerli pay, pay dağıtılacağı zaman nominal değeri en az 1 Türk Lirası olan hisselere pay dağıtılacağı anlamına gelir.
Ekonominin istatistiksel verilerindeki nominal değerler, eldeki verilerin o dönemdeki eder düzeyine bakarak oluşturulur. Reel değer ise enflasyona göre düzenlenir. Bir varlığın nominal değeri verildiği zamandaki para biriminin değerine göre belirlenir. Nominal değer kaybına örnek olarak ABD dolar kurunun 4 TL'den 5 TL'ye çıkmasının sonucunda Türk Lirası için nominal değer kaybı yaşanır.
