BİZE ULAŞIN
Dünya ekonomisinde farklı kur ve para birimlerinde baz alınacak belli başlı parametrelere ihtiyaç duyulur. Ülkeler arası ekonomik dengeler, çeşitli faktörlere göre farklılık gösterir. Dünya standartları değişir. Bu durum da yatırımcıları ve ekonomistleri, yeni endeks türleri bulmaya iter. Bir gazeteci tarafından ortaya atılan ve adını çok ünlü bir hamburger menüsünden alan endeks türlerinden biri de Big Mac'tir.
Big Mac endeksi, finansal bir araştırma yöntemi olarak kullanılır. Ülkeler arası ekonomik koşullar hakkında fikir sahibi olmayı sağlar. Bu gösterge, çeşitli para birimlerinin farklı ülkelerdeki satın alma gücünü Big Mac fiyatları ile karşılaştırır. Big Mac satışlarından yola çıkarak yürütülen bir teori olan SAGP aracılığı ile bu endeks hesaplaması yapılır.
Bu endeks İngiltere'nin haftalık dergisi The Economist'in muhabiri olan Pam Woodall tarafından 1986 yılında ortaya atılmıştır. Bir hamburger menüsünün ülkeler arası ekonomik değerlendirmelerde rol oynaması şaşkınlıkla karşılanan bir durumdur.
Big Mac Endeksi; finansal bir araştırma yöntemi olarak uygulanır. Ülkeler arasındaki ekonomik şartlar hakkında fikir verir. Para birimlerinin farklı ülkelerdeki satın alma gücü, bu endeks fiyatları ile karşılaştırılır. Big Mac ismini, tüm dünyada tercih edilen fast food zinciri Mc Donalds'ın bir hamburger menüsünden almıştır. Bunun en büyük nedenlerinden biri de Mc Donalds firmasının dünya üzerinde yüzlerce ülkede çok sayıda restorana sahip olmasıdır. Bir diğer önemli nedeni ise Big Mac hamburgerinin çok sayıda ülkede satılan bir ürün olmasıdır.
Dünya genelinde en çok tüketilen hamburger olarak nitelendirilen Big Mac'in satışları baz alınarak hesaplanan bir teori olan SAGP yardımıyla endeks ortaya çıkar. Hamburgerin maliyet sürecinden satış aşamasına kadar olan ekonomik faaliyetlerin belirlenmesi ve satın alma gücü paritesi ile endeks hesaplaması yapılır. Bu endeks dünyadaki satın alma gücünün ortalama değeri olarak kabul edilir. Ekonomistler, iki farklı ülke arasındaki endeks fiyatını oranlayarak döviz kuruna ulaşır. Böylece iki resmi döviz kuru ile sonuç elde eder.
Big Mac isimli burger menüsünün endeks olarak seçilmesinin nedeni, dünyanın her yerinde aynı şekilde üretilmesidir. Ancak, ülkelere göre maliyetler değişiklikleri ortaya çıkar. Bu durum ise paranın satın alma gücünü karşılaştırırken önemli bir kriter olarak değerlendirilir.
Hesaplamalar sırasında Amerikan doları döviz olarak baz alınır. Bunun sonucunda karşılaştırılan para biriminin dolara karşı değeri yorumlanmış olur.
