Yapısal enflasyon nedir? Fiyat artışına göre ve nedenlerine göre enflasyon nedir?

Fransızca “inflation” kelimesinden dilimize aktarılmış olan enflasyon, Türk Dil Kurumu’na göre ekonomi alanında para şişkinliği anlamına gelir. Detaylı olarak açıklamak gerekirse; piyasada dolaşan para miktarının azalması ile birlikte, maddi değer taşıyan hizmetlerin ve insanların satın alabildiği malların birim olarak değerlerinin artmasıdır. Halk dilinde ise yaşamsal faaliyetlerin, yani hayat pahalılığın artması olarak adlandırılır.

Enflasyonun Türleri Nelerdir?

Ülkelerde farklı olarak gelişim gösteren enflasyon, 2 ana başlık ve 3'er alt başlık şeklinde açıklanabilir.

1- Fiyat Artışına Göre Enflasyon

a- Hiperenflasyon

b- Yüksek Enflasyon

c- Ilımlı Enflasyon

2- Nedenlerine Göre Enflasyon

a- Maliyet Enflasyonu

b- Talep Enflasyonu

c- Yapısal Enflasyon

Fiyat artışına göre belirlenen enflasyonları açıklayacak olursak;

Hiperenflasyon: Enflasyonun kontrol edilmesinin zorlaştığı, üretimin azaldığı ve piyasanın dengesizleştiği enflasyona denir. Piyasada dövizin etkin rol aldığı ve ulusal para biriminin değerini hızlıca yitirdiği durumlar yaşanmaktadır.

Hiperenflasyon nedir, neden olur? Hiperenflasyon nasıl önlenir?

Yüksek Enflasyon: Yüksek enflasyon tüketicinin alım gücünün hızla azalması ve ürün fiyatlarının beklenenden hızlı şekilde artması ile gerçekleşmektedir. Bu enflasyonun önlenemediği ülkelerde ileriye dönük bir çalışma ve tahminin yapılması oldukça güçtür.

Ilımlı Enflasyon: Ilımlı enflasyon yaşayan ülkelerde insanlar tam olarak olmasa da ekonomilerine güven duyarlar. Ilımlı enflasyon konusunda literatürde net rakamlar verilmemektedir. Ekonomi araştırmaları yürüten uzman ekonomistler ılımlı enflasyon aralıkları hakkında ortak paydada buluşamamışlardır.

Ilımlı enflasyon nedir, neden olur? Ilımlı enflasyonun özellikleri nelerdir?

Nedenlerine göre belirlenen enflasyonları açıklayacak olursak;

Maliyet Enflasyonu: Maliyetin arttığı, ham maddenin zamlandığı, üretmenin pahalılaştığı enflasyon türüdür. Genel olarak arz konusunda azalmaların yaşandığı enflasyon türüdür.

Maliyet enflasyonu nedir, neden olur? Maliyet enflasyonunun özellikleri nelerdir?

Talep Enflasyonu: Mevcut olan ürün ve eşya sayısının yetersiz geldiği ve talebin arttığı enflasyon türüdür. Bu enflasyonda arzı az olan ürünlerin değerinin yükselmesi mümkündür. Kullanıcıların ürün üzerine talebinin kısa sürede artması da bu enflasyona neden olabilir.

Talep enflasyonu nedir? Talep enflasyonunun özellikleri ve nedenleri nelerdir?

Yapısal Enflasyon Nedir?

Şirket ve firmaların etkin olduğu, ürüne özel fiyatlama ve talebin bulunduğu enflasyon çeşididir. Yapısal enflasyon, şirketlerin baskın geldiği ve sözünün daha etkin olduğu, aynı zamanda fiyatların piyasa fiyatları üstünde olduğu durumları içerir.

Fiyatların yüksek ve özel fiyatlama olması durumu her sektörde kademe kademe yükselişe neden olur. Devlet yöneticilerinin bazı sosyal ve ekonomik gerekçeler ile firmaların önünü açtığı uygulamalar yapısal enflasyonun nedenleri arasındadır.

Yapısal enflasyonun özellikleri;

• Genelde az gelişmiş veya gelişmekte olan ekonomilerde görülür.
• Piyasada görülebilen tekelci eğilimler vardır.
• Kontrolsüz nüfus büyümesi ve şehre olan göçlerin görülür.
• İhracat ithalatı büyük oranda karşılamaz.
• Para ve maliye politikaları yapısal anlamda bozuktur.

Fiyatı otobüs biletini bile geçti! 'Kendi götürüp bıraksa daha ucuz'

VİOP'ta endeks kontratı güne yükselişle başladı