Enflasyon endeksli tahvil nedir, nasıl hesaplanır? Enflasyon endeksli tahvilin özellikleri nelerdir, nereden alınır?

Kısaltması EET, İngilizcesi ise "inflation indexed securities" olan enflasyon endeksli tahvil reel değer kaybına uğramayan bir tahvil türü olarak nitelendirilebilir. Basit bir formül ile değeri hesaplanabilen enflasyon korumalı tahviller, devlet tarafından çoklu fiyat ihalesi ile satılır. Daha sonra bu tahvilleri devletten satın alan kurum veya bankalar da tahvilleri küçük yatırımcılara satabilir. Söz konusu tahvillerin en önemli avantajlarından biri ise yatırımcıların alım gücünü azaltmamasıdır.

Enflasyon endeksli tahvil nedir?

İngilizcesi "inflation indexed securities" olan enflasyon endeksli tahvil belli faktörlere bağlı olarak reel değer kaybına uğramayan tahviller olarak belirtilebilir. Bu faktörler ise enflasyon endeksli tahvilin, faiz ödemelerinin ve anaparasının belli bir fiyat endeksine bağlı olmasıdır. Dolayısıyla enflasyon endeksli tahvillerin reel getirileri, enflasyon kapsamındaki değişmelere rağmen herhangi bir farklılık göstermez. Yine bu özelliği sayesinde enflasyon korumalı tahvil, yatırımcılara tahmin edilebilir net bir geliri fırsatı sunabilir. Enflasyon endeksli tahviller, temel özelliğinin reel değer kaybına uğramaması olması ile genelde riskten korunmayı tercih eden yatırımcıların ilgi odağına dönüşür.

Enflasyon endeksli tahvilin özellikleri nelerdir?

Temelde reel değer kaybına uğramaması ile dikkat çeken enflasyon endeksli tahviller, riskten kaçınan yatırımcıların favorileri arasına girer. Dolayısıyla enflasyon korumalı tahvillerin reel değer kaybına uğramaması dışında ne gibi özelliklerinin olduğu da sıklıkla araştırılır. Bu bağlamda enflasyon endeksli tahvillerin ön plana çıkan özellikleri:

• Yatırımcıların sahip olduğu anapara, enflasyon endeksli tahviller sayesinde enflasyon karşısında herhangi bir değişikliğe ve zarara uğramayabilir.
• Söz konusu tahvil türünde gerek faiz ödemeleri gerekse anapara belli bir oranda olan sabit fiyat göstergesine bağlanır.
• Değer kaybını önleyebilmesi ile enflasyon endeksli tahviller yatırımcıların ileriye yönelik olarak kar elde etmelerini desteklerken bir yandan da zarar uğramalarını engelleyebilir.
• Enflasyon endeksli tahviller sayesinde yatırımcıların piyasadaki değişimlerden minimum düzeyde etkilendiği düşünülür.
• Yine bu tahvil türü sayesinde yatırımcılar enflasyon oranı karşısında alım gücünün aynı kalması gibi bir fırsat bulabilir.
• Alım gücü zarar görmeyen yatırımcılar, EET yani enflasyon endeksli tahviller üzerinden alım gücünü de artırabilir.
• Enflasyon endeksli tahvillerin getiri ödeme türlerinin öğrenilmesi ile yatırımcılar, ileriye yönelik kazanç elde etme ihtimallerini artırabilir.

İlginizi Çekebilir

Sermaye artırımı muhasebe kaydı nasıl yapılır?

Duran varlık nedir?

Dönen varlık nedir?

CDS risk primi nedir?

Arbitraj nedir?

Enflasyon endeksli tahvil nasıl hesaplanır?

Yatırımcının hem alım gücünün azalmamasını hem de ileriye yönelik kazanç kaybına uğramamasını sağlayan EET bir formül ile hesaplanabilir. Bu formül ile enflasyon endeksli tahvil hesaplamasının kolaylıkla yapılması mümkündür. Kullanılan formüle ise anüite formülü kullanılır. Elde edilen değerin ve tahvil bitiminde ulaşılan verinin toplanması ile enflasyon endeksli tahvil hesaplanabilir. Yani enflasyon endeksli tahvil hesaplaması aşağıdaki gibi belirtilebilir:

• (Nominal faiz oranı + 1) / (Enflasyon oranı + 1) = (Reel faiz oranı + 1)

Yukarıda belirtilen formül ile enflasyon endeksli tahvillerin reel getiri oranının hesaplanması oldukça basittir. Piyasalarda yaşanması muhtemel olan dış veya iç kaynaklı dalgalanmalardan korunmak için bu hesaplamanın yapılması oldukça faydalıdır. Dolayısıyla enflasyon endeksli tahvil hesaplamasının yapılması yatırımcıların geleceğe dair fikir sahibi olmalarını mümkün kılar.

Enflasyon endeksli tahvili kimler alabilir?

Sermayesini piyasadaki dalgalanmalardan ve ani değişimlerden korumak isteyen kişiler enflasyon endeksli tahvil türünü tercih edebilir. Yani devletin verdiği bu tahvili birçok kişi alabilir. Bu kişiler arasında yerli ve yabancı ya da kurum ve birey yatırımcıların yer alması mümkündür. Ancak enflasyon endeksli tahvillerden farklı kişi grupları yararlanabilse de bu noktada minimum teklif miktarının da dikkate alınması gerekir. Yani enflasyon endeksli tahvil almak isteyen kişiler 1000 TL ve üzerinde bir fiyat teklifi vermeleri gerektiğini bilmelidir. Minimum fiyat teklifini sunabilen kişiler ise diledikleri zaman enflasyon endeksli tahvil alabilir.

Enflasyon endeksli tahvil nereden alınır?

Yatırımcıların enflasyon endeksli tahvillerin nereden alınabildiği sıklıkla araştırdıkları görülür. Bu doğrultuda enflasyon endeksli tahvilleri kimlerin ihraç ettiği açıklanmalıdır. EET yani enflasyon endeksli tahviller, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilir. Söz konusu tahvillerin ihraç edilme yolu ise çoklu fiyat ihalesidir. Devletin açtığı bu ihalelere ise kurumlar ya da bankalar başvuru gerçekleştirebilir. Yine bankalar gerekli şartlar karşılandığı zaman satın aldıkları bu tahvilleri küçük yatırımcılara ihraç edebilir hale gelir.

Küçük yatırımcılar kendileri için uygun olan EET yani enflasyon endeksli tahvilleri rahatlıkla satın alabilir. Ancak yatırımcılar bu noktada minimum teklif miktarını göz önünde bulundurmaları gerekir. Bununla beraber yatırımcıların belirlenen maddi değeri ve fiyatı, günlük olarak bankaya satıp nakit elde etmeleri mümkündür.