BİZE ULAŞIN
Firmaların liste şeklinde toplu olarak performanslarının görülmesine yardımcı olan finansal araca endeks denilir. Endeks, birbirinden farklı verilerin bir araya getirilerek ölçülmesi ve yorumlanması adına önemli bir göstergedir. Borsada bulunan endeksler ise genel olarak hisselerin performansını ortaya koyar. Bununla beraber bir ülke borsası hakkında değerlendirmede bulunmaya da olanak sağlar. Borsadaki hareketlere bakılarak yükseliş ve düşüşler hakkında yorum yapılabilir. Bu göstergenin takip edilmesi ile Türk piyasasında yer alan ve yüksek düzeyde kamuoyu arzı barındıran firmalarla ilgili bilgi sahibi olunabilir.
Borsa İstanbul’da işleme uğrayan, piyasa ve işlem hacmi bakımından en yüksek olan 100 hisse senedinin mevcut durumunu belirlemek adına yararlanılan temel göstergeye BIST 100 denilir. Hemen hemen tüm yatırımcıların takipte bulunduğu BIST100 endeksi Borsa İstanbul’un en meşhur endekslerinden biridir. Çünkü borsadaki artma ve yükselme yorumlarının yapılması esnasında BIST 100 endeksinden yararlanılır. Kısaca buradaki 100 firmanın hisse senedi, borsanın genel durumunu belirtir. BIST 100 hisseleri Borsa İstanbul tarafından belirlenmekte olup bu endekste bulunan hisseler ulusal ve uluslararası birçok yatırımcı tarafından izlenir.
XU100, Türk borsasının göstergesi şeklinde görülen BIST 100 endeksinin işlem kodu olarak karşımıza çıkar. BIST 100, eski adıyla IKMB olan BIST yani Borsa İstanbul tarafından belirlenir. BIST100 işlem kodu da XU100'dür. Bu endekste yer alan hisseler, ulusal ve uluslararası yatırımcılar tarafından sıkı bir şekilde takip edilir. XU100 sıralamasında olan hisseler borsa hakkında detaylı bir bilgi verir.
BIST 100 endeksi borsadaki durumu direkt olarak etkilemektedir. BIST'de işleme uğrayan hisseler bir senede 4 defa gözden geçirilmektedir. Bunun neticesinde BIST 100 endeksinde bulunan hisseler ortaya çıkmaktadır. BIST 100 endeksinin belirlendiği aralıklar:
BIST100 endeksi bu aylar olmak üzere senede 4 kez tekrardan hesaplanarak dönemsel düzenlemeler yapılmaktadır. Bunlardan ocak, nisan, temmuz ve ekim ayları endeksin yeniden belirlendiği dönemlerdir.
BIST endeksi kapsamında bulunan bir hisseyi bu endeksten çıkarabilmek için kesin olan sıralama içinde belli bir alt sıranın altında olması şarttır. Bu alt sıranın da altında olan paylar BIST 100 listesinden çıkarılmış olur. Bu da listenin içinde yer almayan payın, piyasadaki işlemsel değerinde azalma olduğunu göstermektedir. BIST 100 endekslerinin dışında kalan hisselerin yerine yedek alınmaktadır.
BIST 100'de bulunan bir payın talebinin yükselmesi pay senedinin fiyatını da dolaylı yoldan etkilemektedir. Doğal olarak değerde görülen artış doğrusal bir şekilde paranın artışına da yansımaktadır. Bu da BIST 100'ün yükselmesine neden olmaktadır. BIST 100 artarsa bu endekste pay sahibi olan kişiler kazanç sağlayabilirler. Böylece bu hisse senedine sahip olanlar bu artış sayesinde kâra geçebilirler.
Daha doğru bir karşılaştırma üstünden yatırım yapılması adına bazı hesaplamalar önem taşımaktadır. Bu hesaplama işlemleri borsa açısından BIST 100 endeksi üzerinden yapılmaktadır. Bu işlemler çeşitli formüller ve ölçütler ile sağlanmaktadır. Formül içerisinde yer alan değerler ilgili yere yazılarak hesaplama işlemi yapılmaktadır. Yapılan bu hesaplama işlemleri ile birlikte Borsa İstanbul üzerindeki hisselerden en çok hacme sahip olan pay belirlenir. Bu şekilde daha doğru ve güvenilir bir karşılaştırma ile alım ve satım yapılarak yatırım işlemleri gerçekleştirilebilir.
Doğrudan bir BIST 100 satın alınamaz. Borsa endekslerinde doğrudan alım-satım yapmak yerine bir fark kontratları (CFD) ya da fon üzerinden yatırım gerçekleştirilebilir. BIST 100 endekslerini içeren yatırım fonlarına yatırım yapıldığında bu endeksteki değişimlere göre kâr ve zarar elde edilir. Bunun yanı sıra yatırım fonlarından BIST 100 endeksi hisse senedi fonlarından da satın alabilir ve BIST 100 ile paralel bir şekilde getiri sağlayabilirsiniz.
