FİNANS

Bize Ulaşın BİZE ULAŞIN
[CONSOLIDATION_METHOD_TITLE] [CONSOLIDATION_METHOD]
Türkçe

oda_RiskMeasurementAndValuationPrinciplesAbstract|
Risk Ölçüm ve Değerleme Esasları
oda_UpdateAnnouncementFlag|
Yapılan Açıklama Güncelleme mi?
Hayır (No)
oda_CorrectionAnnouncementFlag|
Yapılan Açıklama Düzeltme mi?
Hayır (No)
oda_DateOfThePreviousNotificationAboutTheSameSubject|
Konuya İlişkin Daha Önce Yapılan Açıklamanın Tarihi
Yoktur
oda_AnnouncementContentSection|
Bildirim İçeriği
oda_ExplanationSection|
Açıklamalar
oda_ExplanationTextBlock|

Fonun maruz kalabileceği risklerin ölçümünde kullanılan yöntemler şunlardır:

  

Fonun yatırım stratejisi ile yatırım yapılan varlıkların yapısına ve risk düzeyine uygun bir risk yönetim sistemi oluşturulmuştur.

  

Piyasa Riski: Risk Yönetimi Birimi, piyasa riskini riske maruz değer ("RMD")'i hesaplayarak  değerlendirmektedir. RMD, fon portföy değerinin normal piyasa koşulları altında ve belirli bir dönem dahilinde maruz kalabileceği en yüksek zararı belirli bir güven aralığında ifade eden değerdir. RMD hesaplamasında tarihsel simülasyon yöntemi kullanılır. RMD'de %99 güven düzeyi, 250 iş günü ve 20 günlük elde tutma süresi varsayımı altında hesaplama yapılır. Fonun karşılaştırma ölçütü olduğu için RMD hesabında Göreli RMD hesaplaması yapılır.  

  

Göreli RMD aşağıdaki şekilde hesaplanır:

  

i. Fon portföyünün (kaldıraç yaratan işlemler de dahil edilerek) RMD'si hesaplanır.

  

ii. Referans alınan portföyün RMD'si hesaplanır.

  

iii. Fon portföyünün RMD'si, referans alınan portföyün RMD'sinin iki katını aşamaz.

  

iv.RMD hesaplamalarında referans portföy olarak karşılaştırma ölçütü kullanılmaktadır.

  

RMD raporları günlük olarak Yönetim Kuruluna, portföy yönetimi bölümüne, denetim ve iç kontrol birimlerine gönderilir. RMD hesaplamalarına fon portföyünde yer alan tüm varlık ve işlemler dahil edilir. Türev araçlardan kaynaklanan riskler de bu kapsamda dikkate alınır. Ayrıca, portföyleri etkileyebilecek piyasa risklerinin daha iyi değerlendirilebilmesi amacıyla aylık stres testleri gerçekleştirilmekte ve sonuçlar Yönetim Kuruluna raporlanmaktadır.

  

 

  

Likidite Riski: Risk yönetimi birimi, portföylerde yer alan varlıkların likidite riskinin kontrollerini özel bir RiskActive yazılımı kullanarak yerine getirir. Fon portföyünde yer alan varlıklar enstrüman grubu bazında varlığın türü, varlık grubunun kendine özgü özelliği, likidite geçmişi (ortalama işlem hacmi), serbestliği, piyasa büyüklüğü, kredi ve piyasa riski, değerlemede kolaylık ve kesinliği gibi faktörler dikkate alınarak ayrıştırılmıştır. Söz konusu faktörler ışığında oranlar uygulanarak varlıkların likiditesi hesaplanmakta ve fon portföylerinin ne kadarının likidite edilebileceği tespit edilmektedir. Fon portföyündeki varlıkların likiditesi toplulaştırılarak fon toplam değerine oranlanması sonucu bulunan portföyün likidite oranı günlük olarak izlenmektedir.

  

Karşı Taraf Riski: Karşı Taraf Riski: Portföye riskten korunma amacıyla sınırlı olarak dahil edilen borsa dışı türev araç (vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi) ve swap sözleşmeleri nedeniyle maruz kalınan karşı taraf riski fon toplam değerinin %10'unu aşamaz. Borsa dışı türev araç (vadeli işlem ve opsiyon sözleşmesi) ve swap sözleşmeleri ile diğer sözleşmelere ilişkin karşı taraf riskinin hesaplanmasında; Yatırım Fonlarına İlişkin Rehber'in 4.2.7. nolu bölümünde yer alan şartlara uygun olarak takip yapılır ve pozisyonların anlık olarak hesaplanan piyasa değeri günlük olarak dikkate alınır. Tek bir ihraççı kuruluşa yönelik karşı taraf riski borsa dışı sözleşmelerin pozitif piyasa değerlerinin toplamı şeklinde hesaplanır. Opsiyon sözleşmelerinde Black&Scholes modeli kullanılarak günlük olarak hesaplama yapılır ve bulunan değer piyasa değeri olarak kabul edilerek karşı taraf riski hesaplaması yapılır. Sözleşmenin karşı tarafından fiyat kotasyonunun verilmesi halinde, bu fiyat piyasa değeri olarak kabul edilir ve karşı taraf riski hesaplamasında dikkate alınır. Fon portföyüne dahil edilen banka borçlanma araçları dışındaki özel sektör borçlanma araçları ihraççısının, Tebliğ'in 32.maddesinde belirtilen, ilgili Kurul düzenlemeleri çerçevesinde derecelendirme yapmaya yetkili derecelendirme kuruluşları tarafından derecelendirmeye tabii tutulmuş olması zorunludur.

  

Operasyonel ve Yasal Risk: Operasyonel risk, kullanılan sistemlerin yetersizliği, başarısız yönetim, personelin hatalı ya da hileli işlemleri gibi kurum içi etkenlerin yanı sıra doğal afetler, rekabet koşulları, politik rejim değişikliği gibi kurum dışı etkenler kaynaklı olabilir. Yasal risk ise, mevzuatta ve düzenleyici otoritelerin düzenlemelerinde meydana gelen değişikliklerden olumsuz etkilenme kaynaklı olarak oluşabilir. Şirketin, portföy faaliyetlerinden kaynaklanan riskler, Risk Yönetim Birimi ile Teftiş Birimi tarafından koordineli olarak takip edilmektedir. Riskin kaynakları, sonuçları ve alınan önlemlere Teftiş Birimi tarafından hazırlanan yıllık denetim raporunda yer verilir ve Yönetim Kurulu'na sunulur. Fonun yasal ve mevzuat riskine konu olmaması bakımından yatırım kısıtlarının ilgili mevzuat, tebliğler, sözleşmeler, Yatırım Komitesi kararlarına ve dâhili ilgili mevzuata uygunluğunun kontrolü ve gözetimi Şirket İç Kontrol Birimince yerine getirilir. 

  

 

  

Kaldıraç Yaratan İşlemler

  

Fon portföyüne kaldıraç yaratan işlemlerden; borsadan veya borsa dışından, riskten korunma ve/veya yatırım amacıyla döviz, faiz, pay senedi, pay senedi endeksleri, emtia ve sermaye piyasası araçları üzerine yazılan türev araç (vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri), saklı türev araç, swap sözleşmesi, varant, sertifika, ileri valörlü tahvil/bono ve altın alım işlemleri ve diğer herhangi bir yöntemle kaldıraç yaratan benzeri işlemler dahil edilir. Kaldıraç yaratan işlemler nedeniyle fonun başlangıç yatırımından daha yüksek zarar kaydedebilme olasılığı bulunmaktadır.

  

Kaldıraç yaratan işlemlerden kaynaklanan riskin ölçümünde Rehber'de belirlenen esaslar çerçevesinde Göreli Riske Maruz Değer yöntemi kullanılır. Portföye dahil edilen kaldıraç yaratan işlemlerin değerlemesine ilişkin olarak Finansal Raporlama Tebliği ve Yatırım Fonlarına İlişkin Rehber'de belirlenen esaslar uygulanır. Risk Yönetimi Birimi'nce yapılan kaldıraç işlemlerinin limiti aşıp aşmadığı günlük olarak kontrol edilir.

  

Kaldıraç yaratan işlemlere ilişkin olarak araç bazında ayrı ayrı hesaplanan pozisyonların mutlak değerlerinin toplanması (sum of notionals) suretiyle ulaşılan toplam pozisyonun fon toplam değerine oranına "kaldıraç" denir. Fonun kaldıraç limiti %80'dir.

  

Fon portföyüne alınan yapılandırılmış yatırım araçlarının saklı türev araç niteliği taşıyıp taşımadığı Kurucu tarafından değerlendirilerek söz konusu değerlendirmeyi tevsik edici belgeler Kurucu nezdinde muhafaza edilir. Yapılandırılmış yatırım aracının saklı türev araç niteliğinde olması halinde, risk ölçümüne ilişkin olarak Rehber'de yer alan esaslar uygulanır.



Değerleme esaslarına ilişkin olarak, Finansal Raporlama Tebliği uyarınca TMS/TFRS dikkate alınarak Kurucu yönetim kurulu kararı ile belirlenen değerleme esasları aşağıdaki gibidir: 


T.C. Merkez Bankasının (TCMB) ilan ettiği para birimleri üzerinden ihraç edilmiş yabancı para ve sermaye piyasası araçları, TCMB tarafından ilgili yabancı para birimi için belirlenen döviz alış kuru ile değerlenir.TCMB'nin ilan etmediği kur bilgileri için Reuters, Bloomberg ve diğer veri dağıtım kanallarının ilgili sayfalarından alınan döviz alış fiyatları kullanılır.

 Yurtdışı borsalarda işlem gören borçlanma araçları; işlem gördükleri yabancı borsalarda; Türkiye saati ile 17:00'da ilgili menkul kıymetin, Bloomberg ekranında yer alan BVAL sayfasındaki ağırlıklı ortalama fiyatlarının ilgili yabancı paranın TCMB döviz alış kuru ile çarpılması suretiyle değerlenir. 

Yabancı piyasalarda işlem gören ortaklık payları, fon ve borsa yatırım fonu, serbest yatırım fonu katılma payları ile yatırım ortaklıkları paylarının değerlemesinde; değerleme tarihindeki Bloomberg veri dağıtım ekranlarından TSI 16:30 – 17:00 aralığındaki alış fiyatı ile satış fiyatının ortalaması kullanılır. Değerleme tarihinde ilgili borsada işlem görmemesi halinde ise son işlem tarihindeki değerleme fiyatı kullanılır. 

Yapılandırılmış yatırım araçları; 

Fonun stratejisine uymak kaydıyla portföye dahil edilen yapılandırılmış yatırım araçlarının seçiminde genel olarak borsada işlem görme şartı aranır. Ancak Türkiye'de ihraç edilmiş yapılandırılmış yatırım araçları için fiyatının veri dağıtım kanalları vasıtasıyla ilan edilmesi halinde bu şart aranmayabilir. 

Yapılandırılmış yatırım araçlarının değerlemesinde borsada ilan edilen fiyat kullanılır. İlgili kıymette işlem geçmemesi halinde son fiyat (borsada hiç işlem geçmemesi halinde nitelikli yatırımcılara arz/halka arz fiyatı) kullanılır. Borsada işlem görmeyen ancak veri dağıtım kanalları aracılığıyla fiyatı ilan edilen yapılandırılmış yatırım araçları için değerlemede güncel fiyat kullanılır.Borsada işlem görmeyen ancak veri dağıtım kanalları aracılığıyla fiyatı ilan edilen yapılandırılmış yatırım araçları için değerlemede güncel fiyat kullanılır.

Borsa dışı repo-ters repo sözleşmeleri, vade sonuna kadar işleme ait iç verim oranı ile değerlenir.